

NİSANUR YILDIRIM / NEFES
İktidar partisinin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunduğu ekonomik düzenlemeleri içeren kanun teklifi, vatandaşların üzerindeki vergi yükünü artırıyor. Teklif doğrultusunda, dizel ve benzinli otomobillerde uygulanan en düşük Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranı yüzde 45’ten yüzde 80’e yükseltiliyor. Araçlardaki ÖTV oranları da yüzde 45, 50, 60 ve 70’ten en az yüzde 80’e çıkarılacak.
Buna göre, benzinli ve dizel motorlu olup vergisiz fiyatı 700 bin TL olan bir otomobilin fiyatı, yüzde 80 ÖTV ile 1 milyon 260 bin TL’ye, üzerine yüzde 20 KDV eklenince ise kasko, harç ve bayi karları hariç 1 milyon 512 bin TL’ye ulaşabilir. Yani bu düzenleme hayata geçerse, fabrika çıkış fiyatı 700 bin TL olan bir araç için 812 bin TL’nin Maliye’ye vergi olarak ödenecek.
Ayrıca, ÖTV matrahları da güncellenerek, vergisiz fiyat (matrah) en düşük 184 bin TL’den 600 bin TL’ye çıkarılacak. Bu durumda ÖTV matrahında yüzde 226’lık bir artış yaşanırken, vergi oranları da yüzde 77 ile 200 arasında artış gösterecek. Bu durum, araç fiyatlarının yükselmesi kaygısını artırıyor.
Son 3 yıldır güncellenmeyen matrahlar yüzünden piyasada şu an yüzde 80’den daha düşük ÖTV dilimlerinde herhangi bir model bulunmamakta. Teklifte elektrikli ve plug-in hibrit araçlar için menzil ve batarya kapasitelerine göre yeni ÖTV belirlenmesi olanaklı hale getiriliyor.
CUMHURBAŞKANI’NA YETKİ VERİLİYOR
21 maddeden oluşan teklif, AKP Grup Başkanı Abdullah Güler tarafından “Türkiye’nin vergi sistemini daha adil, ölçülü, şeffaf ve güçlü bir yapıya kavuşturmak amacıyla hazırladık” ifadeleriyle duyuruldu.
ÖTV matrahı ve oranlarındaki değişiklikler, halkı olumsuz etkileyebilecek. ÖTV artışı için yeni bir yasaya gerek kalmayacak. Matrahın yanı sıra motor silindir hacmi, menzil ve batarya kapasitesi gibi unsurlar üzerinden ÖTV oranlarının zamanla değişmesi için Cumhurbaşkanı’na yetki veriliyor.
Teklifi NEFES’e değerlendiren CHP Karabük Milletvekili ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi Cevdet Akay, “Herkes gücü oranında değil, gücünü aşan vergilere maruz kalıyor. Vatandaş ev alamaz hale gelmişti, şimdi araba alamaz hale gelecek. Alım gücü giderek azalıyor, vatandaşın cebindeki delik genişliyor. Muafiyet, istisna ve indirimlerle yalnızca belli kişiler zengin ediliyor” şeklinde konuştu.
‘KATMERLİ VERGİ YÜKÜ GETİRİYORLAR’
CHP’li Cevdet Akay, otomobildeki vergi yükünü artıran teklife sert bir eleştiride bulundu. Akay, “Katmerli vergi yükü yine dar gelirli vatandaşların omzuna yükleniyor. ÖTV matrahı yüzde 226 artarken, vergi oranları da yüzde 77 ile 200 arasında artış gösteriyor” dedi.
Vatandaşın araba alamaz hale geleceğine dikkat çeken Akay, şu ifadeleri kullandı:
– “Vatandaşın sırtına çift taraflı bir yük bindiriliyor. Kamera karşısına geçince, ‘vatandaşa vergi yükü gelmiyor’ diyebiliyorlar. İndirim ve istisnaların azaltılacağı söyleniyor ama bu durumu değiştiren hiçbir şey yok. Sadece sınırlı bir grup muafiyetler ve indirimler ile destekleniyor. Bu gruba tanınan ayrıcalıklar sürdüğü müddetçe söylenen her şey geçersiz. Kayıt dışı gelirler vergilendirilmemekte ve az kazananlardan çok vergi alınmaya devam ediyor.”