Özel Haber / Halktv.com.tr
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, CHP’nin tutuklu cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nu ziyaret etti. Ziyaret sonrasında yaptığı açıklamalarda, kendisine itirafçıların sorulması üzerine “Herkes atfı cürümün ne olduğuna bir baksın” ifadesini kullandı.
Ceza yargılamasında sanıkların yaygın olarak başvurduğu savunma yöntemlerinden biri olan atfı cürüm, yani suçu başkasına atma veya başka kişileri suça dahil etme yönündeki beyanda bulunma, adli sürecin seyrini etkileyebilir. Ancak Yargıtay, bu tür ifadelerin mahkumiyet için tek başına yeterli olmadığını ve mutlaka başka somut delillerle desteklenmesi gerektiğini vurgulayan emsal kararlar vermiştir.
Peki, atfı cürüm nedir? Yargıtay bu konuda ne demektedir? İşte detaylar…
ATFI CÜRÜM NEDİR?
Hukuk literatüründe atfı cürüm, bir kişinin suçu bir başkasına atması veya kendisinin de işlediğini iddia ederek başka kişileri suçla ilişkilendirmesi anlamına gelmektedir. Ceza yargılamalarında iki temel biçimde karşımıza çıkmaktadır:
– Suçu başkasına atmak: Sanık, suçun faili olmadığını ve başka bir kişinin bu suçu işlediğini savunur.
– Tevilli ikrar: Sanık, suçu kısmen ya da tamamen işlediğini kabul ederken, başka bir kişiyi de bu suça ortak olduğunu belirtmektedir.
Her iki durumda da bu beyanlar, yargılamanın seyri açısından kritik bir hale gelir. Ancak bu beyanların, diğer delillerle desteklenmeden hükme esas alınması, Yargıtay’a göre hukuka aykırıdır.
YARGITAY’DAN PEŞ PEŞE EMSAL KARARLAR
– Yargıtay 8. Ceza Dairesi – 2013/18682 E., 2014/9951 K.
Konu: Hırsızlık suçlamasıyla yargılanan sanık, diğer sanıkların beyanları dışında aleyhine hiçbir delil olmadan mahkûm edildi.
Yargıtay’ın Gerekçesi:
“Sanık hakkında, diğer sanıkların atfı cürüm niteliğindeki beyanları dışında, cezalandırılmasına yeterli, her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil bulunmadığı hâlde mahkûmiyet hükmü kurulması, hukuka aykırıdır.”
Sonuç: Yerel mahkemenin kararı bozuldu.
Değerlendirme: Yargıtay, atfı cürüm içeren beyanların tek başına yeterli olmayacağını vurgulamıştır. Suç isnadının geçerli olabilmesi için bağımsız ve destekleyici delil şartı aranmaktadır.
– Yargıtay 2. Ceza Dairesi – 2020/20648 E., 2020/16017 K.
Konu: Silahlı kavga olayında sanıklardan biri, olay sırasında ateş edenin diğer sanık olduğunu iddia etti. Bu ifade dışında, olay yerinde bulunmayan sanığın ateş ettiğine dair başka bir delil yoktu.
Yargıtay’ın Gerekçesi:
“Sanığın atılı suçu işlemediği yönündeki savunmasının aksini gösterir, diğer sanığın atfı cürüm niteliğindeki beyanlarından başka, mahkûmiyetine yeterli, her türlü şüpheden uzak, kesin, yeterli ve inandırıcı delil bulunmadığı gözetilmeden mahkûmiyet kararı verilmesi bozmayı gerektirir.”
Sonuç: Yerel mahkeme kararı bozuldu.
Değerlendirme: Tanıklık yapan diğer sanığın ifadesinin taraflı ve savunma amaçlı olabileceği, bu nedenle tek başına mahkumiyet için yeterli görülemeyeceği belirtilmiştir.
– Yargıtay 10. Ceza Dairesi – 2019/3366 E., 2022/3886 K.
Konu: Uyuşturucu ticareti suçunda sanığın üzerinden uyuşturucu madde çıkmazken, diğer sanık onun da olayla ilgili olduğunu söyledi.
Yargıtay’ın Gerekçesi:
“Sanığın, diğer sanığın atfı cürüm niteliğindeki beyanları dışında, ele geçen uyuşturucu maddelerle ilgisi bulunduğuna ilişkin savunmasının aksine, kuşku sınırlarını aşan yeterli ve kesin delil bulunmadığı hâlde mahkûmiyet hükmü kurulması hukuka aykırıdır.”
Sonuç: Sanığın mahkûmiyet kararı bozuldu.
Değerlendirme: Uyuşturucu suçlarında da kanıtlama yükünün yüksek olması gerektiği, sadece atfı cürüm niteliğindeki beyanların yeterli sayılamayacağı vurgulanmıştır.
