İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklandığı 19 Mart’taki operasyondan bu yana iki ay geçti. Bu süreçte tutuklanan isimlerden Murat Abbas, Ahmet Çiçek ve Ertan Yıldız, ‘etkin pişmanlık’ düzenlemesinden faydalanarak ev hapsi kararıyla tahliye edildi. Bu üç kişinin dışında, kamuoyuna yansıyan başka isimlerin de etkin pişmanlıktan yararlandığı bilgisi ortaya çıktı.
YAKALANDIKTAN SONRA CEZA İNDİRİMİ
‘Etkin pişmanlık’, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 220. maddesinde yer alan bir düzenlemedir. Bu düzenlemeyle ilgili olarak, TCK’nın 221. maddesinin 4. fıkrasında şu ifade bulunmaktadır:
“Kişinin, bu bilgileri yakalandıktan sonra vermesi durumunda, hakkında bu suçtan dolayı verilecek cezada üçte birden dörtte üçe kadar indirim yapılır.”
Bu bağlamda, İBB soruşturmasında tutuklanan ve ‘etkin pişman’ statüsüne giren kişiler, yasa maddesinin 4. fıkrasındaki koşulları sağlamış oluyor.
7 AYRI SUÇLAMA
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, İBB’ye yönelik operasyonun şu suçlamalarla gerçekleştirildiğini açıkladı:
- Suç örgütü yöneticisi olmak
- Suç örgütüne üye olmak
- İrtikap
- Rüşvet
- Nitelikli dolandırıcılık
- Kişisel verileri hukuka aykırı ele geçirme
- İhaleye fesat karıştırma
YARGITAY: RESMİ MAKAMLAR ÖĞRENMEDEN ÖNCE BİLDİRMESİ HALİNDE…
Yargıtay, ‘rüşvet’ suçunu işleyen bir kişi için etkin pişmanlık düzenlemesinden yararlanmanın, soruşturma başlatılmadan önce ifade vermiş olmasını gerektirdiğini belirtiyor. TCK’nın 252. maddesi gereği, Yargıtay 5. Ceza Dairesi 2012/5061 sayılı kararında, “Suç henüz resmi makamlarca öğrenilmeden önce rüşvet alan-verenin kendiliğinden başvurup menfaati iade etmesi ya da olayı bildirmesi halinde ceza ortadan kalkar.” ifadesine yer verilmektedir.
ABBAS VE YILDIZ TUTUKLANDIKTAN SONRA FAYDALANDI
Etkin pişmanlıktan yararlanan ilk isim olan İBB Kültür A.Ş. Müdürü Murat Abbas, 19 Mart operasyonunda rüşvet suçlaması ile tutuklanmıştı. Ancak Abbas, soruşturma süreci başladıktan hatta tutuklandıktan sonra etkin pişmanlıktan faydalanarak ev hapsine alındı.
11 Mayıs’ta etkin pişmanlık dilekçesi sunan, ancak ifadesi yetersiz bulunarak tutukluluğu devam ettirilen eski İBB İştiraklerden Sorumlu Başkan Danışmanı Ertan Yıldız, 20 Mayıs’ta verdiği ikinci ifade sonrası ev hapsi kararıyla tahliye edildi. Yıldız da rüşvet suçundan tutuklanmasına rağmen, soruşturma başlamadan değil, tutuklandıktan sonra etkin pişmanlıktan yararlandı.
KENDİ EYLEMLERİNDEN ÇOK ÜÇÜNCÜ ŞAHISLARI SUÇLADILAR
Etkin pişmanlıktan yararlanan kişilerin ifadelerinde, kendi eylemlerine dair itiraf yerine üçüncü şahısları suçladıkları dikkat çekiyor. Bu üç isim, ifadelerinin ardından ‘faydalı bilgiler’ sağladıkları gerekçesiyle ev hapsine alındı. Bu durum, Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun etkin pişmanlık düzenlemesinden yararlanılması için belirlediği ikrar, pişmanlık ve somut yarar şartlarını karşılamıyor. Zira, Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2018/114 sayılı kararına göre, soruşturma başlatıldıktan sonra yalnızca örgüt suçlarında etkin pişmanlıktan yararlanılabiliyor.
