Vatandaş Harcamada Frene Bastı

ŞEHRİBAN KIRAÇ / NEFES

Gelir erimesi, taksit sayısının azlığı, ilave taksite yüksek vade farkı ve harcanabilir kart limitlerinin azalması, vatandaşların kartlı harcamalarında frene basmasına neden oluyor.

Merkez Bankası’nın verilerine göre, kartlı harcamalar 28 Mart 2025 haftasından bu yana devamlı düşüş gösteriyor. 28 Mart’ta 422.6 milyar lira olan kartlı harcamalar, 16 Mayıs haftasında 405.1 milyar liraya geriledi. Bu dönemde en fazla kartlı harcama yapılan sektör, açık ara marketler ve alışveriş merkezleri (AVM) oldu. Bu sektörde yapılan kartlı harcama tutarı 135.1 milyar lirayı aştı. Market ve AVM sektörü, 28 Mart haftasında 124 milyar liralık kartlı harcama gerçekleştirmişti.

195 Milyon Kart Bulunuyor

Mart 2025 itibarıyla Türkiye’de toplam aktif dijital bankacılık müşteri sayısı 120 milyonu aşıyor. Banka müşterilerinin cebinde 130 milyon kredi kartı ve 195 milyon banka kartı bulunuyor. Artık alışverişlerde nakit yerine kredi kartı kullanılmasına daha fazla rastlanıyor. Kartlı harcamalar, tüketicilerin ekonomik durumunu yansıtan bir barometre halini alırken, kart borcunu ödemeyenlerin sayısı da hızla artış gösteriyor.

Batık Artıyor

17 Mayıs 2024 ile 16 Mayıs 2025 arasında takipteki alacaklar bireysel kredi kartlarında 26.6 milyar TL’den 84.2 milyar TL’ye çıkarak yaklaşık yüzde 216’lık bir artış kaydedildi. Uzmanlar, bireysel borçlardaki artışın, gelirlerdeki reel düşüş ve artan yaşam maliyetlerinin borçların çevrilmesini zorlaştırdığına dikkat çekiyor. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi verilerine göre, bireysel kredi veya kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı, 2025 Mart’ta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 44 artışla 262 bin 297 kişiye ulaştı. 2025 yılı Ocak-Mart döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre bireysel kredi veya kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal eden kişi sayısı yüzde 47 oranında artarak 684 bin kişiye yükseldi.