Türkiye’nin ‘Büyük Sessizliği’ mi, yoksa ‘Büyük Çaresizliği’ mi?

Ekonomik gelişmeleri sıkı bir şekilde takip eden eski Hazine Müsteşarı ve iktisatçı Mahfi Eğilmez, artan hayat pahalılığı karşısındaki kayıtsızlığı eleştirdi.

Eğilmez, kişisel web sitesinde yayımladığı “Büyük Sessizlik Kuramı” başlıklı yazısında, ekonomideki olumsuz durumu doğrudan hisseden halkın, bu durum karşısında neden sessiz kaldığını sorguladı.

İktisatçı, evrende başka uygarlık olasılığına rağmen iletişimin olmaması anlamına gelen Fermi Paradoksu ile Türkiye’deki ekonomik tepkisizliği bir araya getirdi.

Fizikçi Enrico Fermi’nin geliştirdiği Fermi Paradoksu, evrende başka yaşam formlarının bulunma ihtimaline rağmen, bunlardan hiçbir iz veya iletişim olmamasını “büyük bir çelişki” olarak değerlendirdiğini belirten Eğilmez, bu durumun Türkiye’deki ekonomik ve sosyal sorunlarla ilişkisini ortaya koydu.

Eğilmez, Türkiye’nin ekonomik tablosuna dair şu kıyaslamaları paylaştı:

Son yıllarda yaşanan sorunlar sadece yüksek enflasyon ve düşük büyüme ile sınırlı değil. Bununla birlikte, gelir dağılımındaki bozulma ve orta sınıfın erimesi ciddi bir problem olarak karşımızda. Nüfusun 17 milyonu Portekiz ortalamasında yıllık gelir (yaklaşık 27 bin dolar), 17 milyonu Brezilya düzeyinde yıllık gelir (yaklaşık 10 bin dolar), 17 milyonu Tayland düzeyinde (yaklaşık 7 bin dolar), kalan 51 milyonu ise Mısır düzeyinde (yaklaşık 3 bin dolar) yıllık gelire sahip.

Örneğin özel okulların yıllık ücretleri Portekiz’de 6 bin dolar, Brezilya’da 5 bin dolar iken Türkiye’de 30 bin dolar düzeyinde. Bu durum, Türkiye’deki özel okul ücretlerinin yıllık kişi başına geliri 4 katı dolayında olan Fransa, Almanya ve İtalya’da yaklaşık 20 bin dolar seviyesindedir.

“FİYATLAR AVRUPA VE DÜNYA ORTALAMASININ ÜSTÜNDE”

Eğilmez, Türkiye’de geçmişte düşük gelirlerin yanında alım gücünün yüksek olduğu dönemleri hatırlatarak, “Kiralar, otomobil fiyatları ve gıda maddeleri fiyatları Avrupa ve dünya ortalamasından daha yüksek. Bu durum son on yılda, özellikle de faizlerin enflasyonu etkilediği son birkaç yılda daha belirgin hale geldi.” dedi.

Söz konusu duruma karşı ses çıkaranların sayısının az olduğunu ve genel eğilimin uyum sağlama yönünde olduğunu ifade eden Eğilmez, Avrupa’dan gelen itirazların yanı sıra, Mısır ve Tayland gibi ülkelerde insanların sessizliğine de dikkat çekti.

“Kader” diyenlerin varlığını belirten Eğilmez, yazısını “Büyük sessizlik kuramı burada böyle işliyor.” diyerek tamamladı.