Türkiye, İşçi Hakları Açısından En Kötü 10 Ülke Arasında

Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC), dünya genelinde işçi hakları ihlallerini gözler önüne seren Küresel Haklar Endeksi raporunu yayımladı. 2025 yılına ait rapor, işçiler ve sendikalar için küresel ölçekte derinleşen bir krizi işaret ediyor.

Endeks, Avrupa ve Amerika’nın 2014 yılından bu yana en düşük puanlarını aldığını ve ifade özgürlüğü, toplanma hakkı, toplu pazarlık ve grev hakkı gibi temel haklarda ciddi gerilemeler yaşandığını vurguluyor.

151 ülkeden yalnızca yedisi en yüksek puanı alabilirken, ortalama ülke skorlarının üç bölgeden biri de dahil olmak üzere kötüleştiği gözlemleniyor.

ITUC, yayımladığı raporda “Herkes İçin Adil Bir Gelecek İçin Demokrasi” temalı kampanyasını ilan etti. Devletlerin ve şirketlerin işçilerin haklarına yönelik baskılaruna karşı tüm sendikaları küresel dayanışmaya çağırdı.

TÜRKİYE KARA LİSTEDE

ITUC Endeksi’nde Türkiye, 2025 yılında da işçiler için en kötü 10 ülke arasında yer aldı.

En kötü 10 ülke şu şekilde sıralandı: Bangladeş, Belarus, Ekvador, Mısır, Esvatini, Myanmar, Nijerya, Filipinler, Tunus ve Türkiye.

Raporda Türkiye’de; sendikal nedenlerden dolayı kitlesel işten çıkarmaların yaşandığı, toplu pazarlık hakkının engellendiği ve sendika üyeleri ile yöneticilerinin keyfi bir şekilde tutuklandığı ifade edildi.

Türkiye’de işçi haklarına yönelik ihlaller şöyle sıralandı:

* 1 Mayıs 2024 tarihinde İstanbul’da Taksim Meydanı’na yürümek isteyen 200’ün üzerinde kişi gözaltına alındı. 2 Mayıs’ta 29 kişi daha tutuklandı. Polisi, gösterilere gaz bombası ve plastik mermi ile müdahale etti.

* Seçimlerin hemen ardından Hak-İş’e bağlı olarak çalışan 6 bin 750 emekçi işten atıldı, 30 binden fazla kişi sendikadan istifaya zorlandı.

* DİSK /Dev Sağlık-İş, 10 bin üyesini temsilden dışlayan bir kararla toplu pazarlık hakkını kaybetti. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da dahil pek çok üyenin üyeliği keyfi olarak düşürüldü.

TUTUKLAMALAR VE BASKILAR

* DİSK Genel Başkan Yardımcısı Remzi Çalışkan, Genel-İş Başkanı Kemal Göksoy ve eski temsilci Serdar Ekingen, 15 yıl öncesine dayanan suçlamalarla tutuklandı.

* DİSK/Sosyal-İş üyesi ve toplu pazarlık uzmanı İsmet Arslan, kanser tedavisi gördüğü dönemde cezaevine alındı.

* Mart 2025’te Arslan ile birlikte Eğitim-Sen üyeleri Yusuf Eminoğlu ve Giyasettin Yiğit serbest bırakıldı. Ancak yargılamaları devam ediyor.