Trump’ın Endişesi: İran’ın Yeni Bir Libya Olması

New York Post gazetesi, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’a yönelik olası saldırılarında dikkat ettiği bir noktanın, İran lideri Ayetullah Ali Hamaney’in “devrilmesi” durumunda ülkenin “yeni bir Libya” haline gelme riski olduğunu öne sürdü.

Gazetenin Trump yönetimine yakın ismini vermediği kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Trump’ın İsrail’in saldırıları ile başlayan çatışmalara dahiliyet konusundaki çekinceleri değerlendirildi.

Yönetimle yakın temasta olan üç kişi, Trump’ın son zamanlarda petrol zengini Libya’nın “2011 yılında on yıl süren anarşiye sürüklenmesinden” özellikle bahsettiğini belirterek, Başkanın İran’a saldırma konusundaki tereddütlerinin, İran lideri Hamaney’in “devrilmesi” ile bir “yeni Libya” yaratma korkusuna dayandığını ifade etti.

Yönetimin İran’ın nükleer programına karşı İsrail’in hava saldırılarına katılımı üzerine düşündüğü takviyeler hakkında bilgi sahibi bir kaynak, Trump’ın İran’ın “Libya’ya dönüşmesini istemediğini” aktardı.

Başka bir kaynak, İsrail’in İran’a yönelik hava saldırısından önce Trump’ın İran’ın “Libya gibi olmasından endişe duyduğunu” duyduğunu belirtti.

Diğer kaynaklar, Trump’ın yapılan saldırılar ve misillemelerin ardından böyle bir endişeyi dile getirdiğini aktarırken, yönetime yakın bir başka kişi, Trump’ın Afganistan ve Irak’tan da bahsettiğini aktardı.

“Nükleer Tesislere Saldırı Emri Verebilir”

Libya konusunda birebir bilgi sahibi olmayan, ancak Trump’ın düşünceleri hakkında bilgilendirilen bir başka kaynak, Trump’ın İran’ın Fordo ve Natanz’daki nükleer tesislerine, sığınak avcısı olarak bilinen GBU-57 adlı bombalarla saldırı emri vermeye eğilimli göründüğünü ileri sürdü.

İran’da olası bir rejim değişikliğinin Trump’ın hedefleri arasında olmadığını söyleyen kaynak, “Başkan Trump’a gelince, İran’ı kimin yöneteceği işine girmeyecektir, bu onun tabanı için oldukça satılabilir bir konu.” dedi.

Beyaz Saray’a yakın başka bir kişi ise, ABD’nin İran’ın nükleer tesislerinde “sığınak avcısı” kullanması halinde, “İran’ın tepkisi ile uğraşmak zorunda kalacaklarını” ve nükleer kirlenme ya da İran’ın “terörizm yoluyla misilleme” yapmasından kaygı duyduklarını belirtti.

Söz konusu kişi, Trump’ın bunun yerine bir anlaşma yapmayı tercih ettiğini kaydetti.

Trump’ın İran-Libya karşılaştırmasından açıkça bahsettiğini iddia eden bir kişi, “Trump’ın Libya hakkında konuşmasının iki nedeni var: Birincisi (Libya’nın eski lideri Muammer) Kaddafi’ye yaptıklarımızdan sonra yaşanan kaos. İkincisi, Libya müdahalesinin Kuzey Kore ve İran gibi ülkelerle anlaşma yapmayı zorlaştırması” dedi.

Ne Olmuştu?

İsrail, 13 Haziran’da İran’ın çeşitli kentlerindeki nükleer tesisler başta olmak üzere ordu komuta kademesini hedef alan geniş kapsamlı saldırılar düzenlemişti.

İran Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlar ile 9 nükleer bilim insanı saldırılar sırasında ölürken, toplam sivil kaybın 224 olduğu bildirildi.

İran ordusunun İsrail’e balistik füzelerle yaptığı misillemede ise 25 kişinin hayatını kaybettiği, 500’den fazla kişinin yaralandığı aktarıldı.

İsrail’in İran’a düzenlediği saldırılara dair, İran Sağlık Bakanlığı’nın 15 Haziran’da yaptığı açıklamada en az 224 kişinin öldüğü, 1277’den fazla kişinin yaralandığı kaydedildi.

Türkiye başta olmak üzere pek çok ülke İsrail’i kınadı.