Ruslar Boruyu Döşemekten Vazgeçti: Hem de Putin’e Rağmen

Avrupa’nın en büyük doğal gaz tedarikçisi olan Gazprom, Ukrayna savaşı öncesinde yaklaşık 50 yıl boyunca gerçekleştirdiği boru hattı yatırımları sayesinde kıtanın pazar payını yüzde 40 seviyesine kadar yükseltmişti.

Savaşın başlamasıyla birlikte AB’nin uyguladığı yaptırımlarla karşılaşan Rusya, gaz satışını sonlandırarak karşı hamleler geliştirmeye başladı. 2022 yılı itibarıyla pazar liderliğini kaybeden Gazprom, Türkiye’de yeni bir enerji merkezi oluşturma projesini devreye sokmak üzere harekete geçti.

Ruslar Boruyu Döşemekten Vazgeçti

Ukrayna’nın işgali sonrasında Almanya’ya ulaşan Nord Stream hatlarının devre dışı kalması ve Ukrayna üzerinden gaz geçişinin 2024’te sona ermesi, Gazprom’un Avrupa pazarındaki etkisini ciddi şekilde zayıflattı.

Kayıplarını telafi etme amacıyla alternatif çözümler arayan Gazprom, Türkiye’de hayata geçirilecek enerji merkezi projesi ile Avrupa’ya gaz tedarikini yeniden başlatmayı planlıyordu. Ancak Bloomberg’e konuşan ve kimliğini açıklamayan bazı kaynaklara göre, Gazprom aylar süren fizibilite çalışmaları sonucunda projenin sürdürülebilir olmadığına karar verdi.

Özellikle Türkiye’nin Bulgaristan ve Yunanistan’a olan mevcut boru hattı kapasitesinin yetersizliği, bu planın uygulanmasını zorlaştırdı. Şirket içindeki bazı yetkililer, projenin başlangıcından itibaren başarılı olma şansının düşük olduğu görüşüne sahipti.

Hem de Putin’e Rağmen

Yayınlanan bilgilere göre, Türkiye’de gaz merkezi oluşturma fikri doğrudan Gazprom’dan değil, Kremlin’e yakın siyasi çevrelerden gelmişti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ekim 2024’te projeyi kamuoyu ile paylaşması, Gazprom yöneticileri arasında şaşkınlık yaratmıştı.

Şirketin bu habere hazırlıksız yakalandığı ve projenin iç dinamiklerde karşılık bulmadığı ifade ediliyor.

Avrupa’ya doğal gaz ihracatından aylık yaklaşık 8 milyar dolar gelir elde eden Gazprom için Türkiye üzerinden kurulması öngörülen gaz merkezi, bu kaybı telafi etmede büyük bir öneme sahipti. Ancak projenin askıya alınmasıyla, şirketin stratejik geri dönüş planı büyük ölçüde sonlanmış oldu.