reklam
reklam
DOLAR40,1901% 0.22
EURO47,1146% 0.08
STERLIN54,2331% -0.36
FRANG50,4774% 0.27
ALTIN4.335,04% 1,20
BITCOIN118.025,190.227
reklam

Piyasalarda Yeniden Tarife Baskısı

Yayınlanma Tarihi : Google News
Piyasalarda Yeniden Tarife Baskısı
reklam

Küresel piyasalar, ABD Başkanı Donald Trump'ın tarife ile ilgili aldığı yeni kararlar ve ABD Merkez Bankası (Fed) toplantı tutanaklarının dikkat çektiği geçen hafta dalgalı bir seyir izlerken, önümüzdeki hafta dünya genelinde açıklanacak enflasyon ve sanayi üretimi verileri gibi yoğun bir veri gündemine odaklanarak ilerleyecek.

Trump'ın tarife tehditleriyle haftaya gergin bir başlangıç yapan küresel piyasalar, Trump'ın diğer ülkelere yönelik açıkladığı tarife oranlarının yer aldığı mektupların yayınlanmasının ardından mevcut düşük risk iştahının daha da azalması ile satış baskısına maruz kaldı.

Tarife Kararları İyimserliği Gölgeledi

Çarşamba günü Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) yayımladığı toplantı tutanaklarından gelen faiz indirim sinyalleri ve Fed yetkililerinden gelen güvercin mesajlar yatırımcıların iştahını artırmasına rağmen, ABD yönetiminin tarifeler ile ilgili yeni bir adım atıp atmayacağı konusundaki belirsizlik, varlık fiyatları üzerinde etkili olmaya devam etti.

Ancak Trump'ın Kanada ürünlerine 1 Ağustos'tan itibaren sektörel tarifelerden bağımsız olarak yüzde 35 gümrük vergisi uygulanacağı ve olası bir misillemenin bu orana eklenebileceğini duyurması, ticaret savaşlarının yeniden derinleşebileceği endişelerini pekiştirdi.

Kanada, Brezilya ve Fed'e Mesaj

Teksas'a gitmeden önce basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Trump, yüzde 50 tarife uygulaması planladığı Brezilya ile “belki bir noktada” görüşebileceğini belirtti. Kanada'ya yönelik tarifelere ilişkin ise “Sanırım oldukça iyi karşılandı. Ne olacağını göreceğiz.” şeklinde konuştu.

Fed Başkanı Jerome Powell'ı görevden alıp almayacağı sorusuna Trump, “Hayır.” yanıtını verirken, Powell'ın “kötü” bir iş çıkardığını belirterek faiz oranlarının 3 puan daha düşük olması gerektiğini savundu.

Tahvil, Altın, Gümüş, Petrol, Bakır, Dolar, Bitcoin

Bu gelişmelerle birlikte hisse senedi piyasalarında karışık bir seyir öne çıkarken, tahvil ve altın fiyatlarında da dalgalı bir görünüm izleniyor.

ABD tahvil piyasalarında geçen hafta satıcılı bir seyir gözlemlenirken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 7 baz puanlık artışla haftayı yüzde 4,42 seviyesinden kapattı.

Emtia tarafında ise altının ons fiyatı geçen hafta yüzde 0,53 artışla 3 bin 355 dolara, gümüşün ons fiyatı yüzde 4,05 yükselişle 38,4 dolara, Brent petrolün varili ise yüzde 3,08 değer kazanarak 70 dolara ulaştı.

Ek olarak, Trump'ın bakır ithalatına yüzde 50 tarife getireceğini açıklamasının ardından bakırın libre fiyatı uluslararası piyasalarda çarşamba günü 5,81 dolarla rekor kırdı. Bu seviyelerde tutunamayan bakırın libre fiyatı haftayı yüzde 10,4 artışla 5,54 dolarda kapattı.

Dolar endeksi ise yüzde 0,7 artışla 97,9 seviyesinden haftayı tamamladı.

Bitcoin fiyatı, artan risk iştahı ve kurumsal alımların etkisiyle 118 bin 800 dolara çıkarak rekor seviyeyi test etti.

Tarife Mektupları

Başkan Trump, hafta başında Japonya ve Güney Kore'ye yönelik mektuplarında bu ülkelerden 1 Ağustos'tan itibaren ABD'ye gönderilen tüm ürünlere, sektörel tarifelerden ayrı olarak yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı. Cuma günü de Kanada'ya yönelik tarife kararı duyuruldu.

Yüksek oranlardan kaçınmak için başka ülkeler üzerinden getirilen malların daha yüksek tarifelere tabi olacağına dikkat çeken Trump, misilleme durumunda ise yüzde 25'lik tarife oranının artacağını kaydetti.

Trump, Malezya, Kazakistan, Tunus, Güney Afrika, Bosna-Hersek, Endonezya, Bangladeş, Sırbistan, Kamboçya, Tayland, Laos ve Myanmar'a yönelik tarife oranlarını içeren mektupları yaygınlaştırdı.

BRICS üyelerinin yüzde 10 ek gümrük vergisi ödeyeceğini de bildiren Trump, bu ülkelere yönelik tarifelerin yakında açıklanacağını söyledi. Trump, BRICS'in “doları yok etmeye çalıştığını” iddia ederek, bunun olmasına izin vermeyeceğini ifade etti.

Fed Yetkililerinden Mesajlar

Bu gelişmelerle birlikte yatırımcıların ilgisini çeken Fed toplantı tutanaklarında, Trump'ın ithalat vergilerinden kaynaklanan fiyat artışlarının “geçici veya mütevazı” olacağının düşünüldüğü ve bu yıl içinde faiz indirimlerinin uygun olabileceği belirtiliyor.

Tutanaklar, Fed yetkililerinin çoğunun bu yıl politika faizinin düşürülmesinin uygun olabileceğini değerlendirdiğini, birkaç yetkilinin ise temmuzda faiz indirimine açık olduğunu ortaya koyuyor.

Perşembe günü Fed yetkililerinden gelen güvercin mesajlar dikkat çekti. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, para politikasının sıkı olduğunu ve bu ay politika faizinde indirim yapabilmeyi düşünebileceklerini belirtti.

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, faiz oranlarını düşürmeye başlama zamanının geldiğini belirterek, bu yıl iki faiz indiriminin uygun olabileceğini ifade etti.

St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem enflasyon üzerinde yukarı yönlü riskler gördüğünü, ancak tarifelerin fiyatlar üzerinde kalıcı etkisinin olup olmayacağını bilmek için henüz erken olduğuna vurgu yaptı.

Cuma günü Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, yeni gümrük vergisi tehditlerinin faiz indirimlerini geciktirebileceğini dile getirdi.

New York Borsası Negatif Seyretti

New York borsasında geçen hafta satıcılı bir seyir öne çıktı. Haftalık bazda New York borsasında S&P 500 yüzde 0,31, Nasdaq endeksi yüzde 0,38 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,02 değer kaybetti.

Makroekonomik veri tarafında, ABD'de ilk kez işsizlik maaşı talebinde bulunanların sayısı 5 Temmuz ile biten haftada 227 bine inerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.

Ülkede tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi, haziranda 0,2 puan azalarak yüzde 3 seviyesine geriledi. Kısa ve orta vadeli enflasyona dair belirsizlikler azalırken, uzun vadeli enflasyona dair belirsizlikler sabit kaldı.

ABD Hazine Bakanlığı verilerine göre, federal hükümet, gümrük gelirlerindeki artış ve eğitim harcamalarındaki düşüşün etkisiyle haziranda 27 milyar dolarlık bütçe fazlası verdi. Haziranda ABD'nin gümrük vergisi geliri 27 milyar dolara ulaşırken, 2025 mali yılının ilk 9 ayında 113 milyar dolarla rekor seviyeye ulaştı.

14 Temmuz'dan itibaren başlayacak haftada salı günü enflasyon, New York Fed sanayi endeksi, çarşamba Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), sanayi üretimi, kapasite kullanımı, Fed'in Bej kitap raporu, perşembe Philadelphia Fed imalat endeksi, perakende satışlar, haftalık işsizlik maaşı başvuruları, cuma ise Michigan tüketici güven endeksi, inşaat izinleri ve konut başlangıçları verileri takip edilecek.

Avrupa Borsaları Pozitif Seyir İzledi

Avrupa borsaları geçen hafta alıcılı bir seyir izlerken, yeni haftada Euro Bölgesi'nde açıklanacak enflasyon ve sanayi üretimi verileri yatırımcıların ilgi odağı olacak.

ABD ile ticaret anlaşmasına dair iyimserlik sürerken, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu sözcülerinden Olof Gill, anlaşma için çalışmaya devam ettiklerini belirterek, “Bu anlamda AB ile ABD arasındaki siyasi ve teknik düzeyde temaslar devam ediyor.” ifadesinde bulundu. Görüşmelerin olumlu ilerlediğine işaret eden Gill, ABD ile görüşmelerde son durumu üye ülkelerle paylaştıklarını ve AB'nin hedefinin 9 Temmuz'a kadar bir anlaşma yapmak olduğunu belirtti.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, ABD ile AB arasındaki gümrük anlaşmazlığında ay sonuna kadar bir uzlaşma sağlanacağına dair “ihtiyatlı iyimserliğini” ifade etti.

Jeopolitik gelişmeler de takip edilirken, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna'ya savaşın başlangıcından bu yana yaklaşık 165 milyar Euro destek sağladıklarını ve bu yıl ülkenin ihtiyaç duyacağı dış finansmanın büyük bölümünü karşılayacaklarını aktardı.

Bu arada AB Komisyonu, Ukrayna'nın toparlanma ve yeniden yapılanma çabalarını desteklemek üzere uluslararası ve kamu finans kuruluşlarının 2,3 milyar Euro'luk yeni bir anlaşma paketi imzaladıklarını duyurdu.

Geçen hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,30, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 2,68, Almanya'da DAX endeksi yüzde 1,98 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 1,15 değer kazandı.

Gelecek haftanın veri takviminde, salı Euro Bölgesi'nde sanayi üretimi, Almanya'da Zew beklenti endeksi, çarşamba Euro Bölgesi'nde dış ticaret dengesi, İngiltere'de enflasyon, perşembe Euro Bölgesi'nde enflasyon, İngiltere'de işsizlik oranı, cuma ise Almanya'da ÜFE verileri açıklanacak.

Asya Borsaları Japonya Hariç Pozitif Seyretti

Asya borsaları geçen hafta Japonya hariç alış ağırlıklı bir seyir izlerken, gelecek hafta açıklanacak makroekonomik veriler yatırımcılar tarafından dikkatle takip edilecek. Ayrıca, Çin yönetiminin kripto varlıklara dair yeni kararlar alabileceğine dair haberler geçen hafta öne çıkan gelişmeler arasında yer aldı.

Çin yönetimi, aracı kurumlara kripto varlık yatırımlarını işleme sunma izni verebileceğine dair haberlerle, bölgedeki bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin hisseleri değer kazandı. Ülke yönetiminin emlak sektörüne birtakım destekler verebileceği yönündeki gelişmeler de risk iştahını artırdı.

Öte yandan Goldman Sachs ekonomistleri, daha elverişli makro ortam ve tarifelerle ilgili daha fazla kesinlik nedeniyle Asya hisse senetleri için tahminlerini yükseltti.

Çin'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda yıllık bazda yüzde 0,1 artış göstererek beklenmedik bir şekilde yükseldi. Ülkede Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise aynı dönemde yüzde 3,6 geriledi.

Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ) politikalarındaki belirsizlikler devam ederken, ABD'nin açıkladığı yeni gümrük vergileri nedeniyle Bankanın faiz artırımlarını erteleyebileceği endişeleri artıyor.

Söz konusu gelişmelerle birlikte haftalık bazda Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,09, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,47 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 3,98 değer kazanırken, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,61 düştü.

Gelecek hafta pazartesi günü Çin'de dış ticaret dengesi, Japonya'da sanayi üretimi ve kapasite kullanımı, salı günü Çin'de büyüme, sanayi üretimi ve perakende satış verileri, perşembe günü Japonya'da dış ticaret dengesi, cuma günü ise Japonya'da enflasyon verileri açıklanacak.

Borsa İstanbul'da ve Dolar/TL Yükseliş

Yurt içinde geçen hafta alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, BIST 100 endeksi yüzde 0,80 artışla 10.358,46 puandan kapandı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, Mayıs 2025'te cari işlemler hesabı 684 milyon dolar açık verirken, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabında ise 4 milyar 68 milyon dolarlık bir fazla oluştu. Bu dönemde ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 4 milyar 804 milyon dolar olarak belirlendi.

Yıllıklandırılmış verilere göre, mayıs ayında cari açık yaklaşık 16 milyar dolara çıktı. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret dengesi ise 61 milyar dolar açık verdi. Aynı dönemde, hizmetler dengesi 62,2 milyar dolarlık bir fazla, birincil ve ikincil gelir dengesi ise sırasıyla 17,2 milyar dolar ve 68 milyon dolar açık verdi.

Dolar/TL, haftayı önceki kapanışın yüzde 0,8 üzerinde 40,1790'dan tamamladı.

Gelecek hafta yurt içinde çarşamba bütçe dengesi, perşembe konut fiyat endeksi ve konut satışları verileri izlenecek.

Borsa İstanbul, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü dolayısıyla salı günü işleme kapalı kalacak.

reklam

YORUM YAP

reklam

DÖVİZ KURLARI

  • DolarDOLAR
    ALIŞSATIŞFARK
    40,150840,1901% 0.22
  • EuroEURO
    ALIŞSATIŞFARK
    47,026847,1146% 0.08
  • SterlinİNG. STERLİNİ
    ALIŞSATIŞFARK
    54,200154,2331% -0.36
  • FrangİSV. FRANGI
    ALIŞSATIŞFARK
    50,377450,4774% 0.27
  • Kanada DolarıKAN. DOLARI
    ALIŞSATIŞFARK
    29,322129,3616% -0.04
  • Çeyrek AltınÇEYREK ALTIN
    ALIŞSATIŞFARK
    6.933,887.087,80% 1,20
  • Gram AltınGRAM ALTIN
    ALIŞSATIŞFARK
    4.333,684.335,04% 1,20
  • BitcoinBITCOIN
    FİYATDEĞİŞİM
    118.025,190.227
reklam

DÖVİZ ÇEVİRİCİ

  • Satış
    Alış