Piyasalarda Tarife Korkusu Yeniden Gündemde

Küresel piyasalarda, ABD yönetiminin tarifelerde yeni bir erteleme yapılmayacağına dair tutumu risk iştahını olumsuz etkilerken, gözler bugün açıklanacak ADP özel sektör istihdamı verisine çevrildi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın “Önce Amerika” politikası çerçevesinde attığı adımların muhtemel sonuçlarına yönelik belirsizlikler devam ederken, Trump'ın 9 Temmuz'a kadar ertelediği gümrük tarifelerinin süresini uzatmayı düşünmediği açıklaması piyasalardaki risk iştahını azalttı.

Analistler, jeopolitik tansiyonun yeniden artabileceği ve tarifeler sebebiyle ticaret savaşlarının tekrar alevlenebileceği kaygılarının yanı sıra, ABD ekonomisine dair gelişmeler ve makroekonomik verilerden gelen karışık sinyallerle risk önceliklerinin sık sık değiştiğine dikkat çekti. Bu durumun yatırımcıların karar alma süreçlerini zorlaştırdığını ve fiyatlamalar üzerinde etkili olduğunu belirtti.

Trump'ın Vergi Tasarısı Senato'dan Geçti

Öte yandan ABD Senatosu, Başkan Donald Trump'ın seçim kampanyasında vaat ettiği vergi indirimlerini hayata geçirmek amacıyla önerilen tasarıyı kabul etti.

Söz konusu tasarıda, eyalet ve yerel vergi indirimlerinin artırılması, bahşiş ve fazla mesai gelirlerine uygulanan vergilerin kaldırılması ve 2017'de yürürlüğe giren vergi indirimlerinin süresinin uzatılmasının yanı sıra, harcama kesintilerinin yapılması da öngörülüyor. Tasarının, Trump'ın imzası öncesinde Temsilciler Meclisi'nde de onaylanması gerekmekte.

Analistler, vergi tasarısının onaylanmasının ardından ABD'nin mali görünümüne ilişkin endişelerin yatırımcılar tarafından yakından takip edildiğine işaret ederek, tasarının Temsilciler Meclisi'nden geçmesi durumunda ABD varlıklarına yönelik yatırımların yeniden gözden geçirilebileceğini vurguladı.

Powell'dan Faiz İle İlgili Açıklamalar

Bu gelişmelere ek olarak, dün Avrupa Merkez Bankası (ECB) tarafından düzenlenen ECB Merkez Bankacılığı Forumu'nda konuşan ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, faizleri tekrar düşürmeye başlamadan önce daha fazla veri toplamayı ve tarifelerin etkilerini gözlemlemeyi arzuladıklarını ifade etti.

ABD ekonomisinin oldukça iyi bir durumda olduğunu belirten Powell, tarifelerin etkisi göz önüne alındığında enflasyonun beklenildiği gibi hareket ettiğini kaydetti. Powell, tarifelerin etkisinin henüz çok fazla hissedilmediğine işaret ederek, yaz boyunca daha yüksek enflasyon verileri beklediklerini de sözlerine ekledi.

Tarifeler bulunmasa Fed'in faizleri düşürüp düşürmeyeceğine dair soruya, “Bence bu doğru.” yanıtını veren Powell, tarifelerin boyutunu gördükten sonra ve bunların bir sonucu olarak enflasyon beklentileri yükseldikçe beklemeye geçtiklerini belirtti.

Powell, Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) üyelerinin büyük bir kısmının yılın ilerleyen dönemlerinde faiz oranlarının yeniden düşürülmeye başlamasının uygun olacağını düşündüğünü dile getirerek enflasyon ve iş gücü piyasasına dair verileri izleyeceklerini bildirdi. Powell, herhangi bir toplantıda faiz indirimi olasılığını tamamen dışlamayacağını ve bunun verilerin gelişimine bağlı olacağını ifade etti.

Para piyasasındaki işlemlerde Fed'in eylül ayında yüzde 88 ihtimalle 25 baz puanlık faiz indirimine gitmesinin beklendiği görülüyor. Bunun yanı sıra, bankanın yıl genelinde toplamda 3 kez faiz indirimi kararı alabileceğine dair öngörüler giderek güçleniyor.

İstihdam Verileri Yakından İzleniyor

Bu açıklamalardan sonra gözler, Fed'in para politikası kararlarında önemli rol oynayan iş gücü piyasasına çevrildi. Bugün açıklanacak ADP özel sektör istihdam verisi ve yarın yayımlanacak tarım dışı istihdam verisi yatırımcıların ilgisini çekiyor.

Analistler, bu verilerde Fed'in gelecekteki adımlarına dair ipuçlarının aranacağını belirtirken, verilerden elde edilecek sinyallerin varlık fiyatlarında dalgalanmalara neden olabileceği uyarısında bulundular.

Makroekonomik veri tarafında ABD'de JOLTS açık iş sayısı mayıs ayında 7 milyon 769 bin ile Kasım 2024'ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

ABD'de Tedarik Yönetim Enstitüsünün (ISM) imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) haziranda 49'a yükselmesine rağmen sektördeki daralmanın devam ettiğine işaret etti.

S&P Global tarafından açıklanan haziran ayı imalat sektörü PMI verisi ise yukarı yönlü revizyonla 52,9 oldu. Endeks, Mayıs 2022'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

ABD'de inşaat harcamaları, mayıs ayında yüzde 0,3 ile piyasa beklentilerinin üzerinde bir azalma gösterdi.

Altın Fiyatları Yükselişte

Fed'in faiz indirimi yapabileceği beklentilerinin güçlenmesiyle tahvil piyasasındaki hareketlilik dikkat çekiyor. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 4,19'a inerek 1 Mayıs'tan bu yana en düşük seviyesini gördü ve yeni günde yüzde 4,25'te dengelendi.

Zayıflayan dolar ve düşen tahvil faizleri, alternatif maliyetin azaldığı altının ons fiyatının dün yüzde 1,1 yükselişle 3.339 dolara çıkmasına neden oldu ve şu anda önceki kapanışının hemen üzerinde 3.340 dolarda işlem görüyor.

Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,2 düşüşle 66,9 dolardan işlem görürken, dolar endeksi şu an yatay seyirle 96,7 seviyesinde kalmakta.

Kurumsal tarafta ise Trump'ın, Musk'ın şirketlerine sağlanan sübvansiyonların incelenmesi gerektiğini belirtmesinin ardından Tesla hisseleri yüzde 5'ten fazla değer kaybetti.

New York Borsası'nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,11, Nasdaq endeksi yüzde 0,82 düşerken, Dow Jones endeksi yüzde 0,91 yükseldi. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif bir başlangıç yaptı.

Avrupa'da Merkez Bankacılığı Forumu İzleniyor

Avrupa borsalarında dün İngiltere hariç karışık bir seyir gözlemlenirken, bugün ECB Başkanı Christine Lagarde'ın yapacağı konuşma yatırımcıların dikkatini çekmekte.

Dün ECB Merkez Bankacılığı Forumu'nun açılışında konuşan Lagarde, son para politikası stratejisi gözden geçirmesinin ardından ECB’nin gelecekteki zorluklara karşı iyi bir konumda olduğunu belirtti.

Lagarde, Euro Bölgesi'nin haziran ayı enflasyon oranına ilişkin yaptığı değerlendirmede, “Enflasyon konusunda görev başarıyla tamamlandı diyemiyorum ancak hedefe ulaşıldı.” dedi.

İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey, politika faizinin aşağı yönlü bir trendde olduğunu ve para politikasının hala kısıtlayıcı bir hal aldığını ifade etti.

Öte yandan Almanya Federal İş Ajansı (BA), işsizlik rakamlarına ilişkin haziran ayı verilerini açıkladı. Buna göre, ülkede mevsimsellikten arındırılmış işsiz sayısı, haziranda mayıs ayına göre 11 bin kişi artarak 2 milyon 970 bin oldu. Beklenti ise işsiz sayısının haziranda 15 bin artması yönündeydi.

Uluslararası finansal araştırma kuruluşu S&P Global, İngiltere'nin haziran ayı imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerini açıkladı. Verilere göre, ülkede imalat sanayi PMI haziranda 47,7 oldu. Bu seviye son 5 ayın en yüksek değeri olmasına rağmen, büyüme bölgesi olan 50 puanın altında kalmaya devam etti.

Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,28 yükselirken, Almanya'da DAX 40 yüzde 0,99, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,58 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,04 düştü. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif bir başlangıç yaptı.

Trump'tan Japonya'ya Tarife Tehdidi

Asya piyasalarında ise karışık bir görünüm sergilenirken, ABD Başkanı Trump'ın Japonya ile ticaret anlaşması ile ilgili açıklamaları bölge hisse senedi piyasaları üzerinde baskı oluşturdu.

Trump, Japonya ile ticaret anlaşması yapma olasılığının düşük olduğunu belirterek, bu kapsamda Japonya'ya bir mektup yazacağını ifade etti. Mektubunda, “Size çok teşekkür ediyoruz ve ihtiyacımız olan şeyleri yapamayacağınızı biliyoruz, bu nedenle yüzde 30, yüzde 35 veya bizim belirlediğimiz başka bir rakamı ödemeniz gerekiyor.” diyecek.

Japonya'nın baş ticaret müzakerecisi Ryosei Akazawa, hem Japon hem de ABD heyetlerinin olası bir anlaşma için samimi görüşmeler yaptığını, ancak temel farklılıkların hala çözüme kavuşmadığını bildirdi.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,2, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,9 düşerken, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,7 yükseldi. Çin'de Şanghay bileşik endeksi ise yatay seyretti.

Yurt İçinde İhracat Verileri Takip Edilecek

Dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,33 değer kazanarak 10.080,35 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal kapanışın yüzde 0,2 altında 11.920,00 puandan işlem gördü.

Dolar/TL, dün yüzde 0,1 yükselişle 39,8370'ten kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yatay seyirle 39,8410'dan işlem görmeye başladı.

Analistler, bugün yurt içinde ihracat rakamları ve yurt dışında ABD'de ADP özel sektör istihdamı, ECB Başkanı Lagarde'ın açıklamaları ve Euro Bölgesinde işsizlik oranını takip edeceklerini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.100 ve 10.200 seviyelerinin direnç, 10.000 ve 9.900 puanın destek konumunda olduğunu belirtti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler: