Piyasalarda Fed ve Tarife Baskısı

ABD Başkanı Donald Trump'ın göreve başladığı günden itibaren, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'a faiz indirme konusunda baskı yapması, enflasyonla mücadelede gerekli adımların atılmayacağına dair endişeleri artırıyor.

Bu durum, Fed'in bağımsızlığı hakkındaki belirsizliklerin de devam etmesine neden oluyor. Üstüne Trump'ın tarifelerle ilgili durumu eklenince, enflasyonist baskıların artabileceğine dair kaygılar da tırmanıyor.

POWELL'I KOVMA FİKRİ MASADAN KALKMADI

ABD medyasında, Trump'ın Temsilciler Meclisi'nden bazı Cumhuriyetçilere korona ile mücadele için Powell'ı görevden alabileceğini söylediğine dair haberler çıkarken, Trump, Powell'ı kovma planının olmadığını belirtti.

Trump, Powell'ın faiz indirmede geciktiğini ifade ederek, bu nedenle kendisine “çok geç” lakabının takıldığını dile getirdi. Ancak, “Dolandırıcılık nedeniyle görevden alınmadığı sürece, bunu olası görmüyorum.” dedi.

Trump, “Powell'ı kovma fikri” hakkında bazı Cumhuriyetçilerle konuştuğunu ve hemen hemen hepsinin “Powell'ı görevden alması gerektiği” yanıtını verdiğini açıkladı.

Analistler, bu tür bir hamlenin piyasalardaki düşük faiz oranlarına ulaşılmasına yardımcı olabileceğini, ancak Fed'in enflasyonu kontrol altına almak için gereken adımları atamayabileceği riskini de beraberinde getirebileceğini ifade etti.

SON VERİLER

Makroekonomik verilere göre, ABD'de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) haziranda aylık bazda değişiklik göstermezken, yıllık bazda yüzde 2,3 ile beklentilerin altında kalmış durumda. Yıllık üretici enflasyonu ise geçen yıl eylülden bu yana en düşük seviyeyi gördü.

Değişken gıda ve enerji fiyatlarını hesaba katmayan çekirdek ÜFE de haziranda aylık bazda değişmedi, yıllık bazda yüzde 2,6 artış kaydetti.

ABD'de sanayi üretimi haziranda bir önceki aya nazaran yüzde 0,3 artış gösterdi. Kapasite kullanım oranı ise 0,1 puan artışla yüzde 77,6 seviyesine yükseldi.

BEJ KİTAP RAPORU

Amerikan ekonomisine ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı “Bej Kitap” raporu, mevcut ekonomik belirsizliklerin temkinliliğe yol açtığını gözler önüne serdi.

Rapora göre, ekonomik faaliyet mayıs sonundan temmuz başına kadar hafif bir artış göstermiş, ancak belirsizliğin yüksek seyrinin işletmeleri temkinli davranmaya devam etmesine neden olduğu belirtildi.

Maliyet baskılarının gelecek aylarda yüksek kalma beklentisi, tüketici fiyatlarının yaz sonundan itibaren daha hızlı artabileceği olasılığını da artırıyor.

BANKA KARLARI

Büyük bankaların ikinci çeyrek finansal sonuçları gelmeye devam ediyor. Nisan-haziran döneminde Bank of America'nın net karı yüzde 3, Morgan Stanley'nin net karı yüzde 15 ve Goldman Sachs'ın net karı yüzde 22 artış gösterdi.

Beklentileri aşan sonuçlar açıklanmasına rağmen, Bank of America'nın hisseleri yüzde 0,3, Morgan Stanley'nin hisseleri yüzde 1,3 gerilerken, Goldman Sachs'ın hisseleri yüzde 1 oranında arttı.

Karı beklentileri aşan Johnson & Johnson'ın hisseleri ise yüzde 6'dan fazla değer kazandı.

ABD'de açıklanan Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verisinin enflasyonist baskıların korkulduğu kadar yüksek olmayabileceğine dair öngörüler, Fed'in bu yıl faiz indirimine gitme ihtimalini destekliyor.

Analistler, açıklanan verilerin Fed'in faiz indirimlerine başlayabileceğine yönelik beklentileri desteklemesi ve Trump’ın Powell'ı görevden almayı düşünmediğini belirtmesinin ardından New York borsasında risk iştahının arttığını dile getiriyorlar.

Trump ayrıca, 150'den fazla ülkeye gümrük vergisi oranlarının yüzde 10 veya yüzde 15 olabileceğini içeren mektuplar göndereceğini ifade etti.

BORSA, DOLAR, TAHVİL, ALTIN, PETROL

Gelişmeler sonrasında New York Borsası'nda geçen gün Dow Jones endeksi yüzde 0,53, S&P 500 endeksi yüzde 0,32 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,26 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne düşüşle başladı.

Dün Powell'ın görevden alınacağına yönelik haberler sonrasında 97,7 seviyesine kadar gerileyen dolar endeksi, bugün 98,4 seviyesine yükseldi.

Dün yüzde 4,49 seviyesine kadar çıkan ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi, enflasyon endişeleriyle birlikte bugün yüzde 4,4760 seviyesine ulaştı.

Altının ons fiyatı bu yeni günde yüzde 0,2 düşüşle 3.338 dolarda işlem görürken, Brent petrolün varil fiyatı ise 68,1 dolardan işlem görmekte.

AVRUPA BORSALARI GERİLEDİ

Avrupa borsalarında ise dün olumsuz bir seyir izlendi.

Bölgede açıklanan verilere göre, İngiltere'nin enflasyonu aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 3,6 ile beklentileri aştı. İngiltere'de mayıs ayına ilişkin enflasyon verisi ise aylık yüzde 0,2, yıllık yüzde 3,4 olarak hesaplanmıştı.

Ayrıca, Hollanda merkezli çip üretim teknolojileri firması ASML'nin geliri bu yılın ikinci çeyreğinde 2024'ün aynı dönemine göre yüzde 15 artarak 7,7 milyar Euro'ya ulaştı. Şirketin net karı ise 2025'in ikinci çeyreğinde 2,29 milyar Euro'ya kadar yükseldi.

Almanya Merkez Bankası (Bundesbank), ekonominin ABD gümrük tarifeleri nedeniyle ikinci çeyrekte ivme kaybettiğini belirtti.

Dün Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,57, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,21, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,13, ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,40 değer kaybetti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar güne yükselişle başladı.

ASYA BORSALARI POZİTİF SEYREDİYOR

Asya borsalarında pozitif bir seyir gözlemlenmesine rağmen, ABD'nin ticaret politikalarına ilişkin belirsizlikler nedeniyle yükselişler sınırlı kalmakta.

Bölgede açıklanan verilere göre, Japonya'da haziran ayı ihracatı aylık yüzde 0,5 azaldı. Ülkenin ihracatı, mayıs ayında da yüzde 1,7 düşüş göstermişti.

Analistler, Japonya'nın ABD ile bir ticaret anlaşması yapamamış olması ve ihracat verilerinin olumsuz gelmesi gibi nedenlerle ülkede resesyon endişelerinin arttığına dikkat çekiyor.

Japonya merkezli bir perakende şirketi olan Seven & i, Kanadalı Alimentation Couche-Tard’ın 47 milyar dolarlık satın alma teklifini geri çekmesiyle hisselerinin yüzde 72'den fazla değer kaybetti.

Buna dayanarak, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,2, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,2, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,5 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 yükseldi.

DOLAR/TL'DE ARTIŞ SÜRÜYOR

Geçtiğimiz gün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,02 değer kaybıyla 10.121,52 puandan kapattı.

Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise normal seans kapanışının yüzde 0,3 üzerinde 11.831,00 puanda işlem görmekte.

Dolar/TL, dünkü artışıyla yüzde 0,1 yükselerek 40,2548'den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yatay seyirle 40,2640'tan işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde kısa vadeli dış borç istatistikleri, konut fiyat endeksi ve konut satışlarına ilişkin verilerin yanı sıra, yurt dışında Euro bölgesi Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve ABD'de açıklanacak perakende satış verilerinin yoğun veri gündeminde takip edileceğini belirtiyor.

Tarifelere ilişkin haber akışının ve jeopolitik gelişmelerin, endeksin yönü üzerinde etkili olacağı ifade ediliyor. Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.000 ve 9.900 seviyelerinin destek, 10.200 ve 10.300 puanın direnç konumunda olduğu belirtiliyor.

Piyasalarda takip edilecek veriler: