Piyasalar Enflasyon ve Tarife Belirsizlikleriyle Dalgalanıyor

Küresel piyasalar, ABD'de açıklanan enflasyon verilerinin tarife etkilerini göstermeye başlamasıyla ve bu durumun ABD Merkez Bankası'nın (Fed) gelecek dönem para politikası adımlarındaki belirsizliği artırmasıyla karışık bir seyre girmiş durumda.

Dünya ekonomileri, enflasyon ve resesyon riskleri arasında denge arayışını sürdürürken, ABD'nin tarifeleri ekonomik veriler üzerinde etkisini göstermeye başladı. Açıklanan enflasyon verileri, tarifelerin etkisinin sınırlı olduğunu ortaya koyerken, Fed'in para politikası adımlarında temkinli kalabileceği yönündeki öngörüler güçlendi.

Enflasyon Rakamları Piyasalara Yön Verdi

ABD'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haziran ayında aylık bazda %0,3 ile beklentilerle uyumlu, yıllık bazda ise %2,7 ile beklentilerin üzerinde bir artış gösterdi. Bu, aylık enflasyonun ocaktan, yıllık enflasyonun ise şubat ayından beri en yüksek seviyelerini kaydettiğini ortaya koydu.

Değişken enerji ve gıda fiyatlarını hariç tutan çekirdek TÜFE de, haziran ayında aylık %0,2 ve yıllık %2,9 artış gösterdi. Piyasa beklentileri, çekirdek enflasyonun aylık %0,3 ve yıllık %3 olması yönündeydi. Çekirdek TÜFE, mayıs ayında aylık %0,1 ve yıllık %2,8 artmıştı.

Analistler, tarife kaynaklı risklerin kalıcılığına dikkat çekerek, Fed'in enflasyon ve iş gücü piyasasına dair daha fazla netlik elde edene kadar faiz indirimlerini erteleyebileceğini ifade etti.

Enflasyon verileri sonrası para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in eylül ayında faiz indirimine gitme ihtimali zayıflarken, genel olarak yıl içinde iki kez faiz indiriminin yapılacağı beklentileri devam ediyor.

Tarifelerin ABD'deki enflasyonist etkisinin yılın son çeyreğinde daha belirgin hale gelmesi bekleniyor. Gelecek dönemde açıklanacak verilere bağlı olarak piyasaların beklentileri yeniden şekillenebilir. Bugün ABD'de açıklanacak Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verisinde enflasyonun seyrine dair ipuçları aranacak.

Diğer yandan, enflasyonla mücadelesine devam eden Fed'in üzerindeki siyasi baskılar artış gösteriyor. ABD Başkanı Donald Trump, enflasyon verilerinin açıklanmasının ardından sosyal medya hesabından, “Tüketici fiyatları düşük. Fed faiz oranını düşürün, şimdi.” ifadelerini paylaştı. Trump, Fed'in faizleri 3 puan düşürmesi gerektiğini, böylece yılda 1 trilyon dolar tasarruf edileceğini savundu.

Trump, gazetecilere yaptığı açıklamada, Hazine Bakanı Scott Bessent'in Fed Başkanı Jerome Powell’ın yerine aday olup olamayacağı sorusu üzerine, “O bir seçenek ve çok iyi. Ama değil, çünkü yaptığı işi seviyorum, değil mi?” yanıtını verdi.

Fed yetkililerinin açıklamaları izlenirken, Boston Fed Başkanı Susan Collins, belirsizlik ortamında para politikası belirlemenin zor olduğunu vurguladı. Collins, tarifelerin yılın ikinci yarısında enflasyonu artıracağını, çekirdek enflasyonun ise yıl sonuna kadar %3 civarına çıkacağını belirtti.

Dallas Fed Başkanı Lorie Logan, enflasyonu tamamen kontrol altına almak için Fed'in faiz oranını bir süre daha sabit tutması gerekebileceğini, ancak enflasyon ve iş gücü piyasası zayıflarsa faiz indirimine dönüş yapabileceklerini söyledi.

Tahvil Faizi ve Dolar Yükseldi

Bu gelişmeler çerçevesinde ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %4,49 ile enflasyon endişelerini yansıtırken, Fed'in temkinli duruşunu devam ettireceği beklentileriyle dolar endeksi 98,6 seviyesine yükseldi.

Altın Fiyatları Geriledi

Dolar endeksinin 99'a yaklaşması, altın fiyatlarını baskıladı ve dün altının ons fiyatı %0,6 düşerek 3.325 dolara geriledi. Ancak şu an kayıplarını kısmen telafi ederek 3.337 dolara yükseldi.

Öte yandan Brent petrolün varil fiyatı %0,1 artışla 68,4 dolardan işlem görmekte. Kurumsal tarafta, ABD'nin büyük bankaları ikinci çeyrek bilançolarını açıklamaya başladı. JPMorgan Chase’in net karı %17 düşerken, Wells Fargo’nun karı %0,6 ve Citigroup’un karı %25 arttı.

JPMorgan Chase’in hisseleri yaklaşık %1, Wells Fargo’nun hisseleri %5,5 değer kaybederken, Citigroup’un hisseleri %4 yakında arttı. Ayrıca, Nvidia, ABD hükümetinden ihracat lisansı oyu alarak H20 çiplerini Çin'e satmaya devam edeceğini açıklayınca hisseleri %4 değerlendi. Bu durum, Nasdaq endeksine de destek sağladı.

New York Borsası'nda S&P 500 endeksi %0,4, Dow Jones endeksi %0,98 gerilerken, Nasdaq endeksi %0,18 yükseldi. ABD endeks vadeli kontratlar yeni güne negatf seyirle başladı.

Avrupa Borsaları Değer Kaybetti

Avrupa borsaları, ABD'de açıklanan enflasyon verileri ışığında, tarifelerin ekonomik görünümdeki etkisinin hissedilmeye başlamasıyla satış ağırlıklı bir seyir izledi. Euro Bölgesi’nde bugün açıklanacak dış ticaret dengesi verileri yatırımcıların ilgisini çekti.

Ayrıca ABD ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki tarifelere dair anlaşma olup olmayacağı konusundaki soru işaretleri devam ediyor. İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey, IMF'nin küresel ekonomideki dengesizliklerle mücadelede kilit rol oynaması gerektiğine dikkat çekti ve bu dengesizliklerin çoğunun ABD ve Çin kaynaklı olduğunu belirtti.

Jeopolitik riskler ise takip edilirken, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Trump'ın AB ve NATO yönetiminin baskısı altında kaldığını belirterek, “ABD Başkanının neye göre hareket ettiğini anlamak istiyoruz.” dedi.

Bu gelişmelerin yanı sıra Avrupa Ekonomik Araştırmalar Merkezi'nin (ZEW) verileri, kurumsal yatırımcı ve analistlerin gelecek altı aya ilişkin beklentilerini ölçerek, ekonomik olumlu sinyallerle birlikte geçen aya göre 5,2 puan artarak temmuzda 52,7'ye yükseldi.

Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi %0,66, Almanya’da DAX %0,42, İtalya’da FTSE MIB %0,66 ve Fransa’da CAC %0,54 değer kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne negatif başladı.

Asya'da Karışık Seyir

Asya piyasalarında karışık bir seyir hakimken, bazı özel çip sevkiyatlarının Çin’e yeniden başlayabileceğine dair iyimserlikler teknoloji hisselerini destekliyor. Dünyanın piyasa değeri en yüksek şirketi Nvidia, H20 yapay zeka çiplerinin Çin'e satışına yeniden başlayacağını duyurdu.

Nvidia CEO'su Jensen Huang, ABD'li politika yapıcılar ve Başkan Trump ile bir araya gelerek, yerel üretimi ve yapay zeka altyapısını güçlendirme çabalarına destek vereceğini ifade etti.

Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng de, Çin'in sanayi modernizasyonunu hızlandırdığını belirterek, küresel sanayi ile tedarik zincirlerini desteklemek amacıyla tüketimi artırma çabalarını yoğunlaştırdıklarını açıkladı.

Bu gelişmelerle, Japonya'da Nikkei 225 %0,5, Hong Kong'da Hang Seng %0,4 değer kazanırken, Güney Kore’de Kospi %0,8 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,1 düşüş yaşadı.

Yurt İçi Piyasalar

Borsa İstanbul, Salı günü “15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü” nedeniyle kapalıydı. Pazartesi günü satış ağırlıklı bir seyir izleyen BIST 100 endeksi, günü %1,28 değer kaybederek 10.225,48 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise pazartesi akşam seansında normal seans kapanışının %0,1 üzerinde 11.953,00 puanda işlem gördü.

Dolar/TL, dün günü %0,1 yükselişle 40,2110’dan kapatırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında %0,1 artışla 40,2050’den işlem görmekte.

Analistler, bugün yurt içinde bütçe dengesi ile özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu, yurt dışındaysa ABD'de ÜFE, sanayi üretimi, Fed’in Bej Kitap raporu ve Euro Bölgesi’nde dış ticaret dengesinin takip edileceğine dikkat çekiyor. Teknik açıdan BIST 100 endeksinin 10.100 ve 10.000 puanın destek, 10.300 ve 10.400 seviyelerinin ise direnç konumunda olduğunu belirtiyorlar.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle: