Petrol Fiyatlarını Etkileyecek Gelişme

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve müttefiklerini kapsayan OPEC+ delegeleri, önümüzdeki ay arz artışlarını hızlandırma konusunda prensipte bir anlaşmaya vardı.

OPEC+ ülkeleri, petrol arzını artırma kararı aldı.

Konuya yakın kaynaklara göre, Suudi Arabistan’ın da aralarında bulunduğu sekiz ana üye ülke, ağustos ayında günlük 550 bin varillik üretim artışını onaylamayı planlıyor. Bu miktar, piyasalarda beklenen 411 bin varillik artışın oldukça üzerinde bir rakam olarak öne çıkıyor.

OPEC+, mayıs, haziran ve temmuz ayları için daha önce açıkladığı üçer 411 bin varillik artışla, başlangıçta belirlenen miktarın üç katına ulaşmıştı. Yeni hamle, grubun 2020 sonrası uyguladığı arz kısıtlamalarını hızla gevşetme stratejisinin devamı niteliği taşıyor.

Nisan ayından bu yana agresif bir strateji değişikliğine giden OPEC+, uzun süredir uyguladığı arz disiplini politikasını bırakıp üretimi artırma yoluna gitti. Bu değişimin, küresel piyasada arz fazlası riski yaratabileceği ve fiyatları düşürebileceği yönündeki endişelere rağmen sürdürülmesi dikkat çekiyor.

Ciddi Arz Fazlası Bekleniyor

Yılın ilerleyen dönemlerinde küresel petrol piyasasında önemli bir arz fazlası meydana gelmesi bekleniyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), dünya genelinde günlük yaklaşık 1 milyon varillik bir stok artışı yaşandığını belirtiyor. Özellikle Çin’deki zayıf talep ve ABD, Guyana, Kanada ile Brezilya gibi ülkelerdeki üretim artışları bu durumu destekliyor.

Ayrıca, OPEC+ üyeleri arasında kapasite artırımı konusundaki motivasyonlar farklılık gösteriyor. Delegeler, yaz aylarında kuzey yarımkürede artan talebi karşılamak ve ABD kaya petrolü üreticileri gibi rakiplerden kaybedilen pazar payını geri kazanmak için temkinli bir şekilde planlar yapıldığını aktarıyor.

Suudi Arabistan Devrede

Özellikle Suudi Arabistan’ın, kapasite fazlasını devreye sokmak için hızlı hareket ettiği ifade ediliyor. Krallığın, bütçe açığını azaltmak ve büyük kamu projeleri için finansman sağlamak amacıyla satış hacmini artırması hedefleniyor. Ancak fiyatların düşmesi, bu çabaları olumsuz etkileyebilir.

Grubun diğer lideri Rusya, Ukrayna ile süregelen savaşın ekonomik etkileri ve bankacılık sistemine ilişkin risklerle karşı karşıya kalıyor. Ayrıca ABD’deki kaya petrolü üreticileri de düşen fiyatlar ve eski Başkan Trump’ın uygulamaya koyduğu gümrük tarifeleri nedeniyle sondaj planlarını azaltma yoluna gidiyor.

Delegelere göre, OPEC+ bu hafta düzenlenecek çevrimiçi toplantıda ağustos artışını resmileştirip eylül ayı planlarını değerlendirecek. Ancak önceki aylarda ilan edilen artış miktarlarına rağmen üretim seviyesinin hedeflerin altında kalması, bazı üyelerin daha önceki aşırı üretimlerinin telafi edilmesini gerektiriyor. Bu bağlamda özellikle Kazakistan, kota üstü üretimi ile dikkat çekiyor.

Petrol fiyatlarında beklenen düşüşların, Başkan Trump için olumlu bir gelişme olabileceği belirtiliyor. Trump, enflasyonu kontrol altında tutmak ve ABD Merkez Bankası’nı faiz indirimine zorlamak amacıyla enerji fiyatlarının gerilemesini destekliyor.

Fakat artan üretim, 2025 yılının son çeyreğinde varil başına 60 doların altına düşebilir. JPMorgan ve Goldman Sachs gibi büyük Wall Street kuruluşları da bu yönde tahminlerde bulunuyor.

Suudi Arabistan’ın hızlı üretim artışı stratejisi, artan satışlarla birlikte fiyat düşüşünün getirdiği mali yükü dengeleme zorunluluğunu da beraberinde getiriyor. Bu karmaşık denge, OPEC+ liderlerinin alacağı kararların küresel piyasalar üzerindeki etkisini arttıracak gibi görünüyor.