Pandemide Görülmeyen Rakamlar Açıklandı: Mehmet Şimşek ‘Operasyonların Etkisi 3 Gün Sürdü’ Dedi

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı ve Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun 19 Mart’ta gözaltına alınmasının ardından döviz kurları ve altın fiyatları rekor seviyelere ulaşırken, Borsa İstanbul’da iki kez devre kesici uygulaması ile işlemler durdurulmuştu. Hazine, piyasalara dolar akışı sağlayarak krizi hafifletecek adımlar atarken, 21 Mart’ta yine Borsa’da devre kesici devreye girmiş ve rezervlerin değer kaybı yaşanmıştı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomiyi ayakta tutmak için sıkı politikalar uygular iken, açıklanan rakamlar ekonomi yönetiminin zorluklar içinde olduğunu gözler önüne serdi.

MEHMET ŞİMŞEK ‘OPERASYONLARIN ETKİSİ 3 GÜN SÜRDÜ’ DEMİŞTİ

İmamoğlu’na yönelik operasyon sonrasında piyasalarda meydana gelen sert dalgalanmanın kalıcı bir etki yaratmayacağını düşünen Şimşek, ekonomistler tarafından olumsuz yorumlar alırken, bütçe açığı, cari açık ve Hazine nakit açığının ekonomideki belirleyici göstergeler olduğunu vurguladı.

Hazine verilerine göre, rezervlerdeki erimeyi önlemek amacıyla Mayıs ayı itibarıyla “Özellikle 19 Mart sonrası süreçte, 19 Mart günü dahil ilk 3 gün oldukça büyük bir çıkış oldu, ancak ardından bir sonraki pazartesi duruldu” diye belirten Şimşek, ‘sorun yok’ mesajı verebildi; ancak işsizlik rakamları bu durumu yalanladı.

Önümüzdeki süreçte durumun daha da kötüleşeceğine dair endişeler gündemdeyken, işsizlik verileri bu olumsuz tabloyu ortaya koydu.

Dışarıda Trump etkisiyle yatırımcılar piyasadan çıkarken, içerdeki operasyonların ekonomi üstündeki olumsuz etkileri devam ederken, hedefleri tutmayan ekonomi programının getirdiği yüksek faiz ve enflasyon, sanayi ile istihdamda ciddi kayıplara yol açtı.

Son verilere göre, ekonomi yüzde 2 büyüme gösterirken, bir yıl içinde 2.2 milyon kişi işini kaybetti. Türkiye’nin önde gelen markaları dahi binlerce çalışanı için işten çıkarma kararı aldı. Gerçek işsiz sayısı 13 milyona yükseldi.

PANDEMİDE BİLE GÖRÜLMeyen RAKAMLAR AÇIKLANDI

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Nisan 2025’te bir önceki aya göre işsiz sayısı 203 bin kişi artarak 3 milyon 63 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0.6 puan artışla yüzde 8.6 seviyesine yükseldi. İstihdam edilen sayısında da bir azalma yaşanırken, Nisan ayında istihdam edilenlerin sayısı 316 bin kişi azalarak 32 milyon 359 bine geriledi.

TÜİK’in açıkladığı geniş tanımlı işsizlik oranı, Nisan ayında bir önceki aya göre 3.4 puan artarak yüzde 32.2 oldu.

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından hazırlanan raporda, gerçek işsizlik oranının 13 milyona yaklaştığı vurgulanarak, “Yıllık artış 2.2 milyon. Türkiye’de şimdiye kadar hesaplanan en yüksek işsizlik oranı ve işsiz sayısı. Böyle bir durum pandemide bile görülmedi” ifadeleri kullanıldı.

Raporda, 13 milyon kişiyi kapsayan yüzde 32.2’lik geniş tanımlı işsizlik oranının, Ocak 2014’ten bu yana en yüksek seviyede olduğu ve bu oranın son 136 ayın rekorunu kırdığı belirtildi.

Rapora göre, bir ayda 1.2 milyon kişinin, son bir yılda ise 2.2 milyon kişinin gerçek işsizlik kapsamında değerlendirildiği, pandemi döneminde ise gerçek işsiz sayısının zirve yapmakta olduğu ifade edildi.

TÜİK verilerine göre, Nisan 2025 itibarıyla işgücü 114 bin kişi azalarak 35 milyon 421 bin kişi olurken, işsizlik oranı erkeklerde yüzde 7.1, kadınlarda ise yüzde 11.5 olarak tahmin edildi. Gerçek işsizlik oranlarına göre özellikle kadın istihdamında büyük kayıplar yaşandığı göze çarpıyor. DİSK-AR raporuna göre, geniş tanımlı işsizlik erkeklerde yüzde 27.5, kadınlarda ise yüzde 40 olarak hesaplandı; geniş tanımlı kadın ve erkek işsizliği arasında ise 12.5 puanlık bir fark olduğu belirtiliyor.

Verileri yorumlayan ekonomistler, uygulanan ekonomi programının ağır sonuçlarına dikkat çekti. İktisatçı Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, “Ekonomik büyüme tartışılırken, atıl işgücü oranının rekor düzeye, yüzde 32.2’ye yükseldiği açıklandı. Bu durum kaygı verici” dedi. Finans Piyasaları Uzmanı İris Cibre ise “Geniş tanımlı işsizlik yüzde 32.2’ye yükseldi. Her 3 kişiden biri işsiz. Saha ile veri uyumu sağlanamıyor, sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı şaşırtıcıydı. Ancak, saha ile uyumlu verileri görmekteyiz” şeklinde yorumda bulundu.