Özgür Erdursun’dan Emeklilik Hayalleri Kuranlara Kritik Uyarı: Bir Hatanız Yıllara Mal Olabilir

Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun’un paylaştığı bilgilere göre, 1 Ekim 2008 öncesinde sigortalı olan bireylerin hangi statüde emekli olacağı, son 2520 gün içinde hangi sigorta koluna daha fazla prim ödendiğine bağlı olarak belirleniyor. Eğer bu süre içinde en çok SSK’ya prim ödenmişse, kişi 4/A statüsünden; Bağ-Kur’a ödenmişse 4/B statüsünden emekli olabiliyor. Özel banka ve borsa sandıklarına prim ödeyenler de benzer bir değerlendirmeye tabi tutuluyor.

Emeklilik planlamasında, ilk sigorta giriş tarihi son derece önemli. Özellikle 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapsamında yaş şartı olmaksızın emeklilik hakkı kazanabiliyor. Bu tarihten sonra sigortalı olan bireylerin ise yaş ve prim günü şartlarını berjop içinde yerine getirmeleri gerekiyor. Ayrıca, sigorta başlangıcının borçlanma ile geriye çekilebilmesi, bu tarihin emeklilik hesaplamaları açısından kritik olmasını sağlıyor.

Eksik prim günleri olanlar için borçlanma, isteğe bağlı sigorta veya hizmet ihyası gibi alternatif seçenekler mevcut. Ancak uzmanlar, özellikle isteğe bağlı sigortanın Bağ-Kur (4/B) statüsünde sayıldığını belirterek, son 2520 günün SSK lehine korunması gereken durumlarda bu tercihin emeklilik süresini uzatabileceğini vurguluyor. Aynı şekilde, şirket ortaklığı veya vergi mükellefiyeti gibi geçmişe yönelik kayıtlar üzerinden de Bağ-Kur primleri yatırılabiliyor.

Yurt dışında çalışan bireyler için farklı bir imkan mevcut. Türkiye’nin sosyal güvenlik anlaşması bulunan ülkelerde çalışanlar, yurtdışında geçen süreleri Türkiye’deki sigortalılık başlangıcı olarak saydırabilir. Bu süreler borçlanılarak emekliliğe sayılabiliyor fakat bu borçlanmalarda da 4/B statüsü geçerli. Günlük yurt dışı borçlanma bedeli ise 390,08 TL olarak belirlenmiş durumda.

Emeklilik için gerekli prim günü sayısı da sigorta statüsüne göre değişkenlik göstermektedir. 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar için yaş şartı aranmamakta; ancak SSK’da 5000 ile 5975 gün arasında prim ödenmesi gerekirken, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nda kadınlar için 7200, erkekler için 9000 gün prim ödenmesi zorunludur.

SGK, son dönemlerde bazı kişilerin SSK’nın avantajlarından yararlanmak için gerçekte çalışmadıkları halde sigortalı gösterilmesine yönelik sahte sigortalılık vakalarını titizlikle izlemektedir. Bu tür durumların tespit edilmesi halinde bağlanan emekli aylıkları iptal edilmekte ve faizi ile geri alınmaktadır. Ayrıca, bu süreçte sağlanan sağlık hizmetlerinin maliyetleri de ilgili kişilerden tahsil edilmektedir.

Uzmanlar, vatandaşların bu nedenlerle e-Devlet üzerinden hizmet dökümünü kontrol etmeleri, ilk işe giriş tarihi, prim gün sayısı ve primlerin hangi sigorta koluna yatırıldığını analiz ederek doğru bir emeklilik planlaması yapmaları gerektiğini belirtmektedir.