Anayasa Mahkemesi, eski Milli Savunma Bakanlığı Genel Sekreteri emekli Kurmay Albay Ümit Yalım’ın, emekli olduğu dönemde yazılı basına yaptığı “astlık üstlük münasebetlerini zedelemeye, amir ve komutanlara karşı güven hissini yok etmeye yönelik” açıklama nedeniyle Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) sosyal tesislere girişi iki yıl süreyle yasakladı.
Yalım, orduevine giriş yapmak istediğinde yasaklılar listesinde yer aldığını öğrenerek karardan haberdar oldu.
Emekli Albay Yalım, bu işlemin iptali için dava açtı. Ankara 9. İdare Mahkemesi, işlemi iptal etti.
Davalı idare mahkeme kararına itiraz edince, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi, mahkeme kararını bozarak, işlemin hukuka uygun olduğuna ve davanın reddine karar verdi.
“TSK’nın Manevi Şahsiyetini Değil, Şahısların Eleştirdim”
Yalım, bu kararın kesinleşmesinin ardından Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yaptı. Yayımladığı yazılarda TSK’nın manevi şahsiyetine değil, bireylere yönelik eleştirilerde bulunduğunu belirterek ifade özgürlüğünün ihlal edildiğini savundu.
Anayasa Mahkemesi, Yalım’ın ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine karar vererek, mahkeme kararının bir örneğinin, ifade özgürlüğü ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması amacıyla Ankara Bölge İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine ve başvurucuya 34 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
Yüksek Mahkeme’nin gerekçesinde, başvurucunun sosyal tesislerden faydalanmasının iki yıl süreyle yasaklanmasının, kendisinin sosyal bir haktan mahrum bırakılması anlamına geldiği vurgulandı. Anayasa Mahkemesi’nin daha önce benzer ihlal kararlarını hatırlattı.
Bu kararlarda, emekli ordu mensuplarının sosyal tesislerden yararlanma hakkının hangi koşullarda ve sürelerle kısıtlanacağına ilişkin bir kanun bulunmadığı belirtildi.
Önceki kararlarda uygulanan yasaklama kararının dayanağı olan Yönetmelik’in 664. maddesinin, 211 sayılı Kanun’un 98. maddesini açıklasa da, öngörülebilirlik ve belirlilikten uzak olduğu ifade edildi. Elde edilen başvuru, bu ilkelerden farklılaşmayı gerektiren bir durum teşkil etmediği vurgulandı.
