Okyanusların asitlenmesi, genellikle iklim krizi ile bağlantılı bir sorunun “şeytani ikizi” olarak nitelendiriliyor. Okyanusların atmosferdeki karbondioksiti emmesi sürecinde oluşan bu durum, karbondioksitin su ile birleşerek karbonik asit oluşturmasıyla başlıyor.
Suyun kimyasında yaşanan değişiklikler, mercan resifleri, istiridye ve midye gibi kalsiyum karbonat kullanan deniz canlılarının kabuklarına zarar veriyor. Bu canlıların kabukları zayıflıyor, dolayısıyla büyüme ve üreme süreçleri yavaşlıyor ve hayatta kalma oranları düşüyor.
Meğer 5 Yıl Önce Aşılmaya Başlamış
Daha önce okyanus asitlenmesinin, Dünya sistemleri için belirlenen “gezegensel sınırlar” aşmadığı sanılıyordu.
Ancak İngiltere’deki Plymouth Deniz Laboratuvarı (PLM), ABD’deki Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) ve Oregon State Üniversitesi’nin işbirliğiyle yürütülen yeni bir çalışma, bu sınırın aslında beş yıl önce aşıldığını ortaya koydu.
Okyanustaki kalsiyum karbonat miktarının sanayi öncesi döneme göre yüzde 20’den fazla azaldığı zaman bu eşik aşılmış oluyor. Yeni çalışmada son 150 yıllık okyanus verileri incelendi.
Derin Sularda Büyük Tehlike
2020 itibarıyla dünyanın genelinde deniz suyu durumunun gezegensel sınırın çok yakınında olduğu, bazı bölgelerde ise bu sınırın aşılmış olduğu tespit edildi.
Okyanus sularının derinliği arttıkça asitlenme durumunun daha da kötüleştiği bildiriliyor: 200 metre derinlikteki küresel suların yüzde 60’ı asidik olma sınırını çoktan aşmış durumda.
Bu durum, derin sularda yaşayan birçok canlı türü için büyük bir tehdit oluşturuyor.
‘Saatli Bomba’
PLM’den Profesör Steve Widdicombe, “Okyanus asitlenmesi sadece bir çevre sorunu değil, aynı zamanda kıyı ekonomileri açısından bir saatli bomba” ifadelerini kullanıyor.
Uzmanlar, en etkili çözümün karbondioksit emisyonlarının azaltılması olduğunu kaydediyor. Bunun yanı sıra, en savunmasız bölgelere ve türlere odaklanmanın da yararlı olacağı belirtiliyor. Bilim insanları, hükümetlerin asitlenmeyi çevre politikalarının merkezine alması gerektiğini vurguluyor.
Uluslararası Okyanus Asitlenmesiyle Mücadele Birliği’nden Jessie Turner, “Bu rapor açıkça gösteriyor ki zamanımız daralıyor. Şu anda ne yaparsak ya da yapmazsak geleceğimiz şekillenecek. Pek çok tür uygun yaşam alanını çoktan kaybetti. Artık asitlenmeyi görmezden gelme lüksümüz yok” dedi.
