Manisa’da Fabrika Açmayı Planlıyordu, BYD’den Uyarı: “Balon Patlarsa En Büyük Zarar Tüketiciye Olacak”

Çinli elektrikli araç üreticisi BYD, kendi ülkesinde büyük bir skandalla karşı karşıya kaldı.

BYD, Türkiye’de özellikle uygun fiyatlı elektrikli araçlarıyla dikkat çekerken, Manisa’da yılda 150 bin araç üretimi yapacak bir fabrika yatırımı başlattığını duyurmuştu. Ancak, şirketin Çin’deki merkezinde patlak veren skandal, bu yatırımın geleceği için riskli bir durum oluşturuyor.

Sıfır Araç Nasıl İkinci Ele Dönüşüyor?

Çinli otomotiv firması Great Wall Motors’un Başkanı Wei Jianjun, sektörde yaygın bir uygulamayı kamuoyuna açıkladı. Karar‘ın aktardığı iddiaya göre, bayiler sıfır kilometre araçları kendi adlarına tescil ederek satış rakamlarını yapay bir şekilde yükseltiyor. Bu araçlar daha sonra neredeyse hiç kullanılmamış halde “ikinci el” olarak piyasaya sürülüyor.

Bu yöntemin amacı; devlet teşviklerinden yararlanmak, ihracat vergi iadesi almak ve yatırımcılara yüksek satış hacimlerini göstermek. İddialara göre BYD de bu yöntemi kullanan firmalar arasında yer alıyor. Bu durum, garanti süreçlerini yanıltmakla kalmayıp, tüketici güvenini ve piyasa dengesini de ciddi bir şekilde sarsıyor.

Zararına Satış İddiası

Wei Jianjun, Çin elektrikli araç sektöründe ciddi bir zarar sarmalına girildiğini açıklayarak, “Artık herkes zararına satış yapıyor,” yorumunda bulundu. Birçok üreticinin dayanıklılıktan ve güvenlikten ödün verdiğini, fiyatları sürdürülebilir olmayan seviyelere çektiğini iddia etti.

Çin Hükümeti Acil Toplandı

Skandal sonrasında Çin Ticaret Bakanlığı, 27 Mayıs’ta BYD ve Dongfeng gibi büyük üreticilerle acil bir toplantı gerçekleştirdi. “Kullanılmamış ikinci el” satışların düzenlenmesi ve soruşturulması gündeme alındı.

Bu gelişmelerin ardından Hong Kong borsasında BYD’nin hisseleri %8.9 oranında değer kaybetti. Geely, Great Wall Motors ve Leapmotor gibi diğer büyük üreticilerde de önemli düşüşler yaşandı.

“Bu Balon Patlarsa En Büyük Zarar Tüketicide”

Çin otomotiv sektörüne dair yapılan en dikkat çekici yorumlardan biri, durumu iflas eden emlak devi Evergrande’ye benzetiyor. “Yüksek kaldıraç, şişirilmiş satış rakamları, dev borç yükü ve yapay refah…” ifadeleriyle, sektördeki yapay büyümenin sürdürülemez olduğu uyarısı yapılıyor.
Türkiye ve Manisa’daki Fabrika Ne Olacak?

Türkiye’de satış rekorları kıran ve Manisa’da büyük bir yatırım yapma planı olan BYD için bu gelişmeler büyük bir sınav niteliği taşıyor. Skandalın büyümesi durumunda, yatırımın geleceği, üretim planları ve Türkiye’deki bayi yapılanması bundan etkilenebilir.

BYD’nin Çin’de 600 milyar yuan (yaklaşık 83 milyar dolar) borcu olduğu ve tedarikçilere olan ödemelerini 8 ila 12 ay arasında geciktirdiği iddiaları, şirketin mali sağlığına yönelik endişeleri artırıyor.

Devlet Desteği Sona Erdi

Çin’in elektrikli araç sektörünü destekleyen sübvansiyonları 2023 itibarıyla sona erdirmesi ve 2024’te yerel teşviklerin azaltılmasının, birçok üreticiyi zor durumda bıraktığı görülüyor. Bu gelişmeler, Ar-Ge yatırımlarının ve kalite standartlarının düşmesine, işten çıkarmalara ve tüketici memnuniyetsizliğine yol açtı.

Manisa’da Ne Olacak?

BYD’nin Çin’de baş gösteren krizi, yalnızca bu şirketi değil, dünya genelindeki elektrikli otomobil sektörünün şeffaflık, sürdürülebilirlik ve güvenilirlik temellerini de tehdit ediyor. Türkiye gibi gelişmekte olan pazarlarda önemli yatırımları bulunan firmanın, bu süreçten nasıl etkileneceği ve Manisa fabrikasının bu belirsizlikten nasibini alıp almayacağı büyük bir merak konusudur.