MESAM, geçtiğimiz haftalarda berber ve kuaförlerde çalınan müzikler için telif ödenmesi gerektiğini ve bunun için yasal yollara başvuracaklarını belirtmişti. Tartışmanın fitilini ateşleyen MESAM Başkanı Recep Ergül, şimdi de toplu ulaşım araçlarından ve düğün salonlarından telif isteme hazırlığında olduklarını duyurdu.
Düğün Salonları Hiç Telif Ödemiyor
Habertürk’ün haberine göre, Türkiye, telif toplama konusunda CISAC (Uluslararası Besteci ve Söz Yazarları Konfederasyonu) verilerine göre dünyanın son 6 ülkesinden biri ancak yapılan çalışmalarla 39. sıraya yükseldi. Ergül, yaşanan sorunları şöyle anlattı:
“Toplu taşıma araçları hâlâ hiç telif ödemiyor. Bununla ilgili şu anda büyük bir mücadele başlattık. İki; düğün salonları da hiç telif ödemiyor. Lehte ve aleyhte iki yargı kararı bulunuyor. Lehte çıkan karar, Ankara’daki bir düğün salonuna ait. Yargıtay dairesi, ‘Düğün salonları umumi mahaldir, burada bir ticaret yapılıyor ve tabii ki telif ödemeleri gerekir’ diyor. Ancak bir yıl sonra Bayrampaşa’daki bir düğün salonuyla ilgili farklı bir karar verildi; ‘Eş-dost toplanmış düğün yapmışlar, buradan bir telif doğmaz’ denildi. Aynı mahkemenin vermiş olduğu bir karar, tüm kazanımlarımızı 30 yıl geriye götürebiliyor.
Benzin istasyonlarıyla anlaşmak üzerindeyiz. Güzellik merkezleri ve kuaförler ise bu günlerde tartışma konusu. Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan gibi ülkelerde Türkçe müzik repertuvarı kullanılırken, tek kuruş kazanamıyoruz. Çünkü yasaları ve uygulamaları var fakat bir denetim mekanizması yok. Temel sorun bu.”
Berberlerden İstenilen Para Günlük 16 Lira
Şu anda şehirler arası otobüslerin hepsinde eğlence ve müzik paneli bulunsa da, hiçbirinin telif ödememesi büyük bir sorun oluşturuyor, diyen Ergül,
“Ortada bir kanun maddesi var ve çok açık. Kişisel kullanım değil de ticarethanelerde müzik kullanıldığında, 5846 sayılı yasaya göre bir telif hakkı doğar. Diyelim ki böyle bir yasa yok ama bu kul hakkı. ‘Ben şarkıları radyodan dinliyorum’ diyor. Nereden dinlediğinin önemi yok; toplu taşıma aracında da radyodan müzik çalınabilir ama hiçbir meslek birliği bir radyoya, ‘Al bunu sınırsız kullan’ demez. Biz o radyoya o müziği yayınlayabilmesi için lisans veriyoruz. Hangi aygıt üzerinden olursa olsun; toplu taşıma aracı, umumi mahal, berberler bunlardan telif doğar.
Kuaförler önce şöyle bir algı oluşturdu; metrekare başına yıllık 6 bin lira. Hesap ettik, berber dükkanını mı satın alıyoruz? Böyle bir şey yok. Günlük 16 liraya tekabül ediyor, yıllık maksimum 6 bin lira. Genellikle metrekare hesabı yapılıyor. Burada daha büyük bir faaliyet var, 12 kişi çalışıyor ve daha çok kazanıyor, metrekaresi de şu kadar ama mahalle arasında tek sandalyesi olan tek kişinin çalıştığı bir berber var, ondan zaten istemeyiz. Gerekçe olarak, ‘Biz müzikten para kazanmıyoruz’ diyenlere, biz zaten kazandığınızı iddia etmiyoruz. Restoranlar ve toplu taşıma araçları da müzikten gelir elde etmiyor. Böyle bir bakış açısı olabilir mi?”
