Kepçeyle zam kaşıkla indirim

ALİ ÖZTÜRK / NEFES

HAM petrol fiyatları, İsrail ve İran arasındaki gerginlik ve füze savaşları sonrasında yükseldi. Bu durum, iktidarın benzin ve motorin fiyatlarına ardı ardına yaptığı fahiş zamlarla sonuçlandı. Ateşkesin ardından ise ham petroldeki düşüş, fiyat indirimlerine yeterince yansımasında yetersiz kaldı. Son 3 ayda bu durumun ikinci kez yaşanması dikkat çekti. Nisan ayı başında ham petrolün varil fiyatı 75-76 dolar seviyesindeyken, İstanbul’da motorin litre fiyatı 46.83 TL, benzin litre fiyatı ise 46.72 TL olarak belirlendi. Mayıs ayı başlarında ham petrol fiyatlarında yaşanan yüzde 20’lik gerileme ile birlikte, fiyatlar sadece 1.70-1.80 TL indirildi. O dönemde ham petrol fiyatları 60 dolara gerilemişti ve yaklaşık 10 gün bu seviyede kaldı. İran ve İsrail arasındaki ateşkes sonrası gerçekleşen düşüş de benzer şekilde fiyatlara tam olarak yansıtılmadı.

İstanbul'da 10 Haziran'da benzin litre fiyatı 46.90 TL, motorin litre fiyatı ise 46.20 TL iken, 21 Haziran’da ham petrol fiyatlarındaki artışla birlikte benzin 51.50 TL’ye, motorin ise 54.72 TL’ye kadar yükseldi. Hatta bazı illerde motorin fiyatları 57 TL’ye kadar ulaştı. Ancak ateşkese bağlı olarak ham petrol varil fiyatları, sadece 2 günde 10 dolarlık bir düşüşle 66 dolara geriledi.

49.06 TL

Zam yaparken hızlı davranan iktidar, petrol fiyatlarını düşürme konusunda ise yavaş hareket ediyor. Ham petrol fiyatları 20 gün önceki seviyesine dönmesine rağmen, benzin litre fiyatı 46.90 TL yerine 48.88 TL’ye, motorin litre fiyatı ise 46.20 TL yerine 49.06 TL’ye indirildi. Bu durumda, motorin fiyatları 20 gün önceki seviyeye kıyasla 3 TL, benzin ise 1.98 TL daha pahalı kalmış oldu.

Gabar’dan petrol çıktıkça pompa fiyatı yükseliyor

DÜNYADA Türkiye gibi ham petrolde dışa bağımlı olan ülkeler, Brent türü ham petrolün varil fiyatını takip ediyor. Akaryakıt fiyatlarındaki artışlarda Brent petrol esas alınıyor. İktidarın “Gabar dağında yeni petrol yatağı keşfettik; petrol bağımlılığını azaltıyoruz” şeklindeki açıklamaları, kamuoyunda inandırıcılığını kaybetti. Sosyal medyada vatandaşlar, akaryakıt fiyatlarındaki artışlar sonrası “Sakın bir daha Gabar’da petrol falan bulmasınlar! Petrol buldukça zam yapıyorlar” şeklinde tepkilerini dile getiriyor. Gabar’da toplamda 1 milyar varillik bir petrol yatağı bulunmakta. 2022 yılında burada 150 milyon varillik yeni bir petrol keşfi doğal olarak duyurulmuştu. 2025 yılında ise 41 milyon varillik yeni bir keşif daha açıklanması planlanıyor.