Yaz aylarının başlamasıyla birlikte Türkiye’de kenelerden kaynaklanan hastalıkların sayısında artış yaşanıyor. Tarım ve hayvancılıkla uğraşan bölgelerde özellikle Karadeniz, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde Kırım Kongo Kanamalı Ateşi vakaları ölümcül olabiliyor.
İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Zehra Çağla Karakoç, keneler ve korunma yöntemleri hakkında bilgileri şu şekilde paylaştı:
”Keneler, zorunlu kan emici artropodlar olup, dünya genelinde yaygındır. Özellikle bahar ve yaz sezonunda aktif hale gelmekteler. Türkiye’nin iklimi ve coğrafyası, kenelerin yaşamına uygun bir alan sunmaktadır. Ülkemizde yaklaşık 30 kene türü bulunduğu tespit edilmiştir. Kenelerin insana bulaştırdığı en önemli hastalık ise Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) olup, vakaların çoğu Tokat, Sivas, Çorum ve Erzurum illerinde görülmektedir.
Dört İl Kene Vakalarında Baş Çekiyor
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi dışında, Lyme hastalığı da keneler aracılığıyla insana bulaşabilir. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi virüsü, enfekte kenelerin kanı ve diğer vücut sıvılarıyla temas yoluyla insanlara geçebilir. Hastalığın kuluçka süresi genellikle 1-3 gün olup, belirtiler arasında yüksek ateş, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları, bulantı-kusma ve karın ağrısı yer alır. Hastalık ilerledikçe deride ve iç organlarda kanama görülebilir. Ağır vakalar ise ölümle sonuçlanabilir.
Kenedan Nasıl Korunulur?
Türkiye’de kenelerden kaynaklanan vakaların çoğu genellikle tarım ve hayvancılıkla uğraşan Tokat, Sivas, Çorum ve Erzurum illerinde yaşanmaktadır. Kene ısırığından korunmanın en etkili yöntemi, kırsal alanlarda dikkatli olmaktır. Uzun kollu ve açık renkli kıyafetler tercih edilmeli, pantolon paçaları çorap içine sokulmalıdır. Bitki boylarının yüksek olduğu bölgelerde ekstra dikkat gösterilmelidir. Kene olup olmadığına dair vücudun düzenli kontrol edilmesi büyük önem taşır.
Kırsal alanda gezerken uzun kollu, açık renkli giysiler giymek önemlidir. Ayrıca, keneleri uzak tutmak için böcek kovucu spreyler de kullanılabilir. Türkiye’de görülen bir diğer kene kaynaklı hastalık Lyme hastalığıdır. Bu hastalığa Borrelia burgdorferi bakterisi neden olmaktadır ve belirtileri hastalığın evresine bağlı olarak değişir.
Belirtiler Üç Döneme Ayrılıyor
Erken dönemde en dikkat çeken belirti, kenenin ısırdığı yerde öküz gözü tarzında bir kızarıklığın oluşmasıdır. Diğer belirtiler arasında ateş, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları ile yorgunluk bulunur. Geç dönemde ise eklem iltihabı, sinir sistemi etkilenmesi ve kalp sorunları ortaya çıkabilir. Ancak bu hastalık nadiren görülmektedir.
‘Yanlış Çıkarma Yöntemleri Riskli’
Kene ile bulaşan hastalıklarda en yaygın hata, kenenin vücuttan çıkarılması sırasında tercih edilen yöntemlerdir. Alkol, kolonya dökmek, yakmak veya sigara basmak kenenin kusmasına ve enfekte materyalin vücuda girmesine neden olabilir. Vücutta kene görüldüğünde, en doğru yöntem en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaktır. Kenenin çıkarılmasından sonraki 10 gün boyunca takip yapılması önemlidir.”
