İzmir'de Ormanları Kül Eden İhmal Ortaya Çıktı

Türkiye genelinde birçok ilde devam eden orman yangınları ile ilgili kritik bir açıklama gündeme geldi.

İzmir Valisi Süleyman Elban, kentin son yangınları hakkında “İnsan kaynaklı ya da sabotaj kaynaklı bir yangın tespit edilmedi. Ödemiş, Çeşme, Seferihisar ve Foça'daki yangınlar elektrik hatlarından kaynaklanıyor” dedi.

Vali Elban, elektrik hatlarından çıkan kıvılcımların çevredeki otları tutuşturduğunu ve yangının hızla ormana yayıldığını belirtti.

İzmir ve Manisa'da elektrik dağıtım hizmeti, Aydem Enerji'ye ait Gediz Elektrik tarafından sağlanmaktadır.

EMO Yaza Girmeden Uyarmış

Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Mahir Ulutaş, Vali Elban'ın açıklamalarını nefes.com.tr'ye yorumladı.

Ulutaş, birçok orman yangınının elektrik şebekesi kaynaklı olduğunu ve 16 Mayıs'ta yaptıkları açıklama ile gerekli önlemlerin alınması çağrısında bulunduklarını, ancak yeterli tedbirlerin alınmadığını ifade etti.

Özelleştirmenin Etkileri

Orman alanlarından enerjinin nakil hatlarının geçmesinin doğal olduğunu belirten Ulutaş, elektrik şirketleri ile orman bölge müdürlüklerinin hat güzergahlarında gerekli denetim, bakım ve temizlikleri yapması gerektiğini vurguladı. Özellikle elektrik dağıtım şirketlerinin özelleşmesiyle kâr odaklı bakım anlayışının artırıldığını ifade etti.

Elektrik hatlarında dağıtım noktaları ve trafo merkezlerinin yaz aylarına girmeden bakımlarının yapılmasının önemi vurgulandı. Ulutaş, şirketlerin bu bakımları maliyet olarak görmekte olduğunu ve deneyimsiz, az personel ile çalışmayı tercih ettiklerini belirtti.

Mevcut teknolojinin imkanlarıyla, yapay zeka, drone ve kameralar kullanılarak hatların 24 saat izlenip kontrol edilebileceği, ancak gerekli yatırımların yapılmadığına dikkat çekti. Küresel ısınmanın etkisiyle bu yatırımların daha da önemli hale geldiği ve elektrik kaynaklı orman yangını riskinin arttığı ifade edildi.

Gerekli Önlemler Tek Tek Sıralandı

EMO, 16 Mayıs'taki açıklamasında şu noktaların altını çizmişti:

• Elektrik dağıtım şirketleri tarafından ormanlık bölgelerde yer alan elektrik hatları yaz mevsimi öncesi ve mevsim boyunca sürekli kontrol edilmeli, hatlarda tekniğine uygun yapılmamış ya da gevşek ekler ve bağlantılar, kırık izolatörler, uygun olmayan YG sigortalar düzeltmelidir.
• Orman Genel Müdürlüğü tarafından orman içindeki elektrik hattı güzergahındaki ağaçların bakımı ve budanması yapılmalıdır.
• Sorumlu kurumlarca ormanlık bölgelerde elektrik ark risk analizleri ile yangın risk analizleri gerçekleştirilmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır.
• Yangınlara neden olan kamu malı elektrik dağıtım hatları özel dağıtım şirketlerince işletilmektedir. Bakım ve onarım çalışmaları, kâr elde etmek amacıyla taşeron firmalara ihale edilmektedir, bu da milli servet kaybına neden olabilecek sonuçlar doğurmaktadır.
• TEİAŞ'ın özelleştirmenin hedefinde olduğu bu dönemde elektrik şebekesinin arz güvenliği riske atılmakta, bu durum can ve mal güvenliği üzerinde risk yaratmaktadır.
• Dağıtım şebekesindeki sorunlardan kurtulmak için elektrik dağıtım şebekesinin kamulaştırılması, teknik personelin istihdam edilmesi ve yatırımların gerçekleştirilmesi gerekmektedir.