İsrail İran’ı Hedef Aldı, Piyasalar Harekete Geçti

Orta Doğu’daki jeopolitik gerilimlerin artması, küresel piyasalarda dalgalanmalara neden oldu. ABD-Çin arasındaki görüşmelere dair olumlu hava, bu gelişmelerle birlikte risk algısını artırdı.

ABD’nin en önemli ticaret ortağı olan Çin ile sürdürülebilir bir anlaşma sürecine girmesi, diğer ülkelerle birlikte uzlaşım sağlanacağına dair beklentiler buğday fiyatlarını desteklerken, İsrail’in İran’a yönelik saldırısının ardından yatırımcılar jeopolitik risklere daha fazla odaklandı.

İsrail ordusu, gece saatlerinde İran’ın nükleer programına yönelik önleyici ve hassas bir saldırı başlattıklarını duyurdu.

Bu saldırılarla “geri dönüşü olmayan bir duruma” geldiklerini belirten İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, İran’a saldırmak dışında başka seçenekleri olmadığını ileri sürdü. İran Lideri Ali Hamaney, saldırılar sonucu bazı komutanların ve bilim insanlarının hayatını kaybettiğini açıklayarak, İsrail’e sert bir yanıt vereceklerini duyurdu.

‘AĞIR BEDEL ÖDEYECEKLER’

İran Genelkurmay Başkanlığı Sözcüsü Tuğgeneral Ebulfazl Şikarçi, İsrail’in saldırılarının ABD’nin yardımıyla yapıldığını belirterek, “Ağır bir bedel ödeyecekler. İran silahlı kuvvetleri, sert cevaplarını beklesin” dedi. İran devlet televizyonu, İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri’nin saldırılarda yaşamını yitirdiğini bildirdi.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İran’a yönelik saldırılara karışmadıklarını ifade etti.

PETROL FİYATLARINDA ARTIŞ

Saldırının ardından Brent petrol fiyatlarında dalgalanmalar görüldü. Arz endişeleri nedeniyle Brent petrolün varil fiyatı, şubat ayından bu yana en yüksek seviye olan 76,3 dolara ulaştı ve şu an yüzde 7,7 artışla 74,9 dolardan işlem görüyor.

TRUMP’TAN POWELL’A ELEŞTİRİ

ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da düzenlenen etkinlikte, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’a eleştiriler yöneltti.

Kısa vadeli borç ödemeleri sebebiyle faiz oranlarının düşürülmesi gerektiğini vurgulayan Trump, bir puanlık faiz indirimi ile yıllık 300 milyar dolar tasarruf sağlanabileceğini belirtti. Trump, Powell’ı faiz indirimine ikna edemediklerini söyledi.

Ayrıca, ABD Temsilciler Meclisi, Donald Trump yönetiminin bütçe kısıtlaması için talep ettiği 9,4 milyar dolarlık harcama kesintisi paketini onayladı.

Makroekonomik verilerde, ABD’de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), mayıs ayında aylık bazda yüzde 0,1 ile beklentilerin altında artarken, yıllık bazda ise yüzde 2,6 ile beklentilere paralel yükseldi. Ülkede, ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı geçen hafta değişmeyerek 248 bin olarak kaydedildi.

Devam eden işsizlik maaşı başvuru sayısı ise bir önceki haftaya göre 54 bin artarak 1 milyon 956 bine çıkarak Kasım 2021’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü.

TAHVİL VE ALTIN PİYASALARI DARBE GÖRDÜ

Orta Doğu’daki gerilimlerin İran’ın karşılık vermesiyle daha da tırmanabileceğine yönelik endişeler, tahvil ve altın gibi güvenli liman varlıklarına talebi artırdı. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, gerileyerek yüzde 4,34’e kadar düştü.

Altının ons fiyatı da son üç iş gününde yükselirken, 3 bin 500 dolara yaklaşarak 3 bin 445 dolara kadar çıktıktan sonra yüzde 1,1 artışla 3 bin 425 dolarda dengelendi.

DOLARDA YÜKSELİŞ GÖZLEMLENDİ

Dolar endeksi yüzde 0,5 artışla 98,2 seviyesine ulaştı.

New York Borsası saldırılardan önce günü tamamladı; artan risk algısı spot piyasalara yansımadı. S&P 500 endeksi yüzde 0,38, Nasdaq ve Dow Jones endeksleri ise yüzde 0,24 değer kazandı. ABD’deki endeks vadeli kontratlar yeni güne olumsuz başladı.

AVRUPA BORSALARINDA SATIŞ AĞIRLIĞI

Avrupa borsalarında dün İngiltere hariç genel olarak satış ağırlıklı bir seyir belirlendi. Orta Doğu’daki artan gerilimlerin etkileri ile Euro Bölgesi’nde açıklanacak sanayi üretimi ve Almanya’nın enflasyon verileri dikkat çekti.

Buradaki endeks vadeli kontratlar, artan savaş endişeleriyle birlikte yeni güne negatif başladı. İngiltere’de FTSE 100 vadeli endeksi yüzde 0,3, Fransa’da CAC 40 ve Almanya’da DAX 40 vadeli endeksleri yüzde 1,6, İtalya’da FTSE MIB 30 vadeli endeksi ise yüzde 0,7 değer kaybetti.

Almanya’nın önde gelen ekonomik araştırma kuruluşu Ifo, ülkenin büyüme tahminini bu yıl için yüzde 0,2’den yüzde 0,3’e, 2026 yılı için ise yüzde 0,8’den yüzde 1,6’ya revize etti.

Makroekonomik verilerde, İngiltere ekonomisi nisan ayında yüzde 0,3 ile beklentilerin üzerinde daralma gösterdi.

Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,23 artarken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,14, Almanya’da DAX 40 yüzde 0,74 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,58 düştü.

ASYA BORSALARI DA ZORDA

Asya borsalarında ise Çin ve Japonya ekonomilerine dair endişeler devam ederken, artan savaş korkuları bölgedeki pay piyasalarında da kendini gösterdi.

Bölgedeki güncel verilere göre, Japonya’da nisan ayında sanayi üretimi aylık bazda yüzde 1,1 ile beklenenden azalış gösterdi. Ülkede kapasite kullanım oranı ise yüzde 1,3 arttı.

Bu gelişmelerle, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,2, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,3, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,7 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,8 geriledi.

YURT İÇİ PİYASALARDA DÜŞÜŞ

Dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi günü yüzde 1,71 değer kaybıyla 9.520,22 puandan kapadı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontratı ise dün akşam seansında normal kapanışın yüzde 0,2 altında 10.672,00 puandan işlem gördü.

Dolar/TL, yüzde 0,5 yükselişle 39,3530’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasa açılışında önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 39,4290’dan işlem görüyor.

Analistler, bugün yurtiçinde haftalık para ve banka istatistikleri, yurtdışında ise Almanya’da enflasyon, Euro Bölgesi’nde sanayi üretimi ve ABD’de Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksinin takip edileceğini belirtti.

GÖZLER BU GELİŞMELERDE

Orta Doğu’dan gelen haberlerin yatırımcılar açısından önemli olacağına dikkat çeken analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.500 ve 9.400 seviyelerinin destek, 9.600 ve 9.700 puanın direnç konumunda olduğunu ifade ediyor.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

09.00 Almanya, mayıs ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)

12.00 Euro Bölgesi, nisan ayı sanayi üretimi

12.00 Euro Bölgesi, nisan ayı dış ticaret dengesi

14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri

17.00 ABD, haziran ayı Michigan Üniversitesi tüketici beklentileri