Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC), Küresel Haklar Endeksi 2025 raporunu açıkladı. Bu kapsamlı rapor, dünya genelinde işçi hakları ihlallerinin arttığını ve sendikaların yaşadığı küresel ölçekteki derin krizi gözler önüne seriyor.
Raporda, Avrupa ve Amerika’nın 2014 yılından bu yana en düşük puanlarını aldığı, temel özgürlükler olan ifade özgürlüğü, toplanma hakkı, toplu pazarlık ve grev hakkı gibi konularda ciddi gerilemeler yaşandığı belirtiliyor. 151 ülke arasında yalnızca yedisi en yüksek puanı almayı başarırken, ortalama puanların beş bölgeden üçünde kötüleştiği vurgulanıyor.
TÜRKİYE: EN KÖTÜ 10 ÜLKE ARASINDA
ITUC Endeksi’nde Türkiye, 2025 yılında da işçiler için en kötü 10 ülke arasında yer alıyor. Rapora göre Türkiye’de;
Sendikal nedenlerle kitlesel işten çıkarmalar gerçekleşiyor.
Toplu pazarlık hakkı kısıtlanıyor.
Sendika üyeleri ve yöneticileri keyfi olarak tutuklanıyor.
1 Mayıs 2024 tarihinde İstanbul’da Taksim Meydanı’na yürümek isteyen 200’den fazla kişi gözaltına alındı; 2 Mayıs’ta 29 kişi daha tutuklandı. Polis, gösterilere gaz bombası ve plastik mermilerle müdahale etti.
DİSK/Dev Sağlık-İş, 10.000 üyesini temsil eden bir kararla toplu pazarlık hakkını kaybetti.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu’nun da aralarında bulunduğu birçok üyenin üyeliği keyfi olarak düşürüldü.
TUTUKLAMALAR VE BASKILAR
DİSK Genel Başkan Yardımcısı Remzi Çalışkan, Genel-İş Başkanı Kemal Göksoy ve eski temsilci Serdar Ekingen, 15 yıl öncesine dayalı suçlamalarla tutuklandı.
DİSK/Sosyal-İş üyesi toplu pazarlık uzmanı İsmet Arslan, kanser tedavisi gördüğü dönemde cezaevine alındı.
Mart 2025’te Arslan ile birlikte Eğitim-Sen üyeleri Yusuf Eminoğlu ve Giyasettin Yiğit serbest bırakıldı, ancak yargılamaları devam ediyor.
DÜNYADA DURUM: HAK İHLALLERİ DERİNLEŞİYOR
Dünyadaki hak ihlalleri ile ilgili derinleşen duruma dikkat çeken raporda bazı çarpıcı verilere yer verildi.
– İşçilerin %72’si adalete ulaşamıyor (2024’te bu oran %65’ti).
– Grev hakkı, ülkelerin %87’sinde ihlal ediliyor.
– Sendika kurma hakkı %74, toplu pazarlık hakkı %80 oranında engelleniyor.
– İfade ve toplanma özgürlüğüne yönelik saldırılar %45 seviyesine çıkarak rekor kırdı.
ITUC’DEN ÇAĞRI: DEMOKRASİ İÇİN MÜCADELE, HERKES İÇİN ADİL GELECEK
ITUC, yayımlanan raporda “Herkes İçin Adil Bir Gelecek İçin Demokrasi” kampanyasını duyurdu. Devletlerin ve şirketlerin işçilerin haklarına karşı uyguladığı baskılara karşı tüm sendikaları küresel dayanışmaya çağırdı.
DOLAR
EURO
İNG. STERLİNİ
İSV. FRANGI
KAN. DOLARI
ÇEYREK ALTIN
BITCOIN