Hani Verdiğiniz Sözler…

MURAT GÜRGEN / NEFES

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Trump ile ilk etapta yaklaşık 300 milyar dolarlık bir anlaşma imzaladı. Bu anlaşmanın 142 milyar dolarlık kısmı, tarihin en büyük savunma anlaşması olarak kaydedildi. Trump, ülkesinde 600 milyar dolarlık yatırım taahhüdü de aldı.

Katar’da öncelikle sivil yolcu uçağı projesi gündemdeydi. Katar Havayolları, ABD merkezli Boeing’e 160 uçak için 200 milyar dolar ödeme gerçekleştirecek. Trump, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani’ye dostluğundan ötürü teşekkürlerini sundu. Anlaşmanın ardından ABD savaş uçakları, Katar’da gösteri uçuşları yaptı.

Bize de Söz Vermişlerdi

ABD yönetimi, BAE’den tahsil edeceği 1,45 milyar doların duyurusunu, Trump yola çıkmadan önce yaptı. BAE’ye Chinook helikopteri ve F-16 ekipmanı satışını içeren iki ayrı anlaşma, ABD Kongresi’nin onayına sunuldu. Trump, Abu Dabi’de büyük bir karşılama töreniyle karşılandı ve BAE’nin ABD’ye 10 yıl içerisinde 1,4 trilyon dolarlık yatırım yapacağını belirtti.

Türkiye ekonomisinin kriz yaşamaya başlaması üzerine, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Körfez turuna çıktı.

BAE’den 51 Milyar Dolar…

BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed Bin Zayed Al Nahyan, 2023 yılı içerisinde Erdoğan ile gerçekleştirdiği görüşmede, Türkiye’ye enerji alanında 30 milyar doları da kapsayan toplamda 51 milyar dolarlık yatırım yapma sözü vermişti. BAE ile teknoloji, ulaşım, sağlık ve turizm gibi 14 farklı alanda anlaşmalara imza atılmıştı. Ardından, BAE’nin enerji yatırımlarını hızlandıracak yasal düzenleme TBMM’den geçirilmişti.

Enerji İçin Gelecek Dediler…

Erdoğan, bu tur kapsamında Suudi Arabistan’dan da yatırım sözleri aldı. Türkiye Cumhuriyeti ile Suudi Arabistan Krallığı arasında, doğrudan yatırım, savunma sanayi, enerji, iletişim gibi alanlarda 2023’te bir anlaşma imzalandı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, geçen yıl “Suudilerin sahibi olduğu bir şirketin, enerji ve diğer sektörlerde Türkiye’ye 5 milyar dolarlık yatırım yapmak istediğinden” bahsetti ancak Arap ülkelerinin yatırım sözlerini ne derecede tutacağına dair ciddi soru işaretleri bulunmakta.

Katar Ortak Oluyor

Son yıllarda Türkiye ile Katar arasında sıkı ticari, siyasi ve askeri ilişkiler gelişti. Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, Erdoğan’ın en fazla görüştüğü liderlerden biri. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Katar Devleti Hükümeti arasında, sanayi ve teknoloji, kamu mali yönetiminin geliştirilmesi, gençlik ve spor, hukuki ve adli eğitim, sağlık ile tıp bilimleri ve yüksek öğretim gibi birçok alanda işbirliği anlaşmaları yapıldı. Bugüne kadar Katar, Türkiye’ye yatırımlarını ya Türk şirketlerinin tamamını satın alarak ya da ortaklıklar kurarak gerçekleştirdi ancak büyük ölçekli doğrudan yatırım henüz gerçekleşmiş değil.