Küresel ısınma ve iklim değişikliği Türkiye’de yağış rejimlerini değiştirmekte ve kuraklık riskini artırmaktadır. Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Dr. Özge Can Ataş, yeraltı su kaynakları ve Konya Ovası’nda meydana gelen obruklarla ilgili bilgiler sundu.
Ataş, iklim değişikliğinin etkisiyle yağış rejimlerinin değiştiğini ve bu durumun yağış miktarlarında azalmaya yol açtığını ifade etti:
“Yağış ve buharlaşma arasındaki dengenin bozulması, hidrolojik dengeyi de olumsuz etkiliyor. Küresel iklim değişikliği nedeniyle özellikle kar yağışlarındaki azalma, yüzey suyu ve yeraltı suyu miktarında azalmaya neden olmaktadır.”
‘KURAK DÖNEME GİRDİK’
“Yeraltı suları tükeniyor mu?” sorusunu yanıtlayan Ataş, Türkiye’deki yağışın yüzde 65’inin buharlaştığını ve geri kalan kısmın yüzey akışa geçerken bir bölümünün yeraltı sularını beslediğini belirtti ve ekledi:
“Yeterli kar yağışı olduğunda yüzey suları, yeraltı sularını besleyecek ve bu döngü bir süre devam edecektir. Ancak küresel ısınmanın neden olduğu sıcaklık ve buharlaşmadaki artışlar, yağışların azalmasıyla birlikte bu su kaynaklarındaki sorunları beraberinde getirecek.”
İklim krizi, buzulların erimesi gibi sonuçlara yol açmakta; bu durum okyanus akıntılarını ve ana rüzgar yönlerini de değiştirmektedir. Küresel anlamda iklimler değişirken Türkiye’de de kış mevsiminde beklenen yağışlı dönemler kurak geçmektedir.
Sonuç olarak, ülkemiz kurak bir döneme girmiştir; bu nedenle küresel ısınmanın etkilerini en aza indirmek ve iklim değişikliğiyle ilgili önlemler almak zorundayız.”
Dr. Özge Can Ataş, Konya Ovası’ndaki obrukların geri dönüşü olmadığını vurguladı ve gelecekte önlemler alınması gerektiğini dile getirdi.
Bu obrukların oluşumunun en önemli sebeplerinden biri küresel ısınma ve iklim değişikliği olduğu belirtildi. Ataş şu noktaları kaydetti:
– “Konya Havzası, Türkiye’nin en az yağış alan bölgesidir ve aynı zamanda tarımın yoğun olarak yapıldığı bir alandır.”
– “1930’lu yıllardan sonra tarım faaliyetlerinin gelişmesiyle birlikte yeraltı suyunun yoğun şekilde kullanılması söz konusu olmuştur.”
– “Mevcut 60 bine yakın ruhsatsız ve toplamda 90 bine yakın kuyu olduğu biliniyor. Aşırı ve kontrolsüz yeraltı suyu çekimi, eriyebilir karbonatlı kayaçların litostatik basıncını bozmuş ve obrukların oluşumuna neden olmuştur.”
– “Şu anki obruklar geri döndürülemez ama geleceğe yönelik gerekli tedbirlerin alınması mümkündür.”
