Alican ÖZCAN / nefes.com.tr
Fenerbahçe Spor Kulübü’nde olağanüstü genel kurul için imza toplama süreci devam ederken, önemli bir hukuki kriz gündeme geldi. İmza sayısının kulüp tüzüğüne göre mi yoksa Medeni Kanun’a göre mi belirlenmesi gerektiği tartışma konusu oldu. Verilen farklı yanıtlar, camiada tansiyonu yükseltti.
Fenerbahçe yöneticisi Alper Alpoğlu, konuyu değerlendirirken kamuoyuyla önemli bir bilgiyi paylaştı: “Kulüp yönetimi, tüzükle Medeni Kanun arasında çelişki tespit etti ve bu nedenle Spor Bakanlığı’na danıştık” dedi. Alpoğlu’na göre, Bakanlıktan gelen görüş doğrultusunda, “Medeni Kanun’da yer alan hükmün uygulanması gerektiği” ifade edildi.
Bu durum, erken seçim talebiyle imza toplayan üyelerin tepkisini çekti. Çünkü kulüp tüzüğüne göre gereken imza sayısı ile Medeni Kanun’a göre hesaplanan sayı arasında ciddi bir farklılık mevcut.
Alpoğlu’nun verdiği bilgilere göre; aidatını ödeyen üye sayısı 46 bin 939. Kulüp tüzüğüne göre bu sayının beşte biri olan 9 bin 388 imza yeterli olurken, Bakanlığın “toplam üye sayısı esas alınmalı” önerisiyle bu rakam 10 bin 995’e yükseldi. Fenerbahçe’nin toplam üye sayısı ise 54 bin 997 olarak açıklandı.
Alpoğlu, bu noktada hukuki durumu net bir şekilde ortaya koydu:
“Kanunu uygulamaktan kaçınmak gibi bir açıklama olamaz. Tüzükler, kanuna aykırı olamaz. Bakanlığın verdiği cevap doğrultusunda hareket edeceğiz. Tüm kongre üyelerimizin 1/5’ini dikkate alarak ilerleyeceğiz.”
“Seçim ve Kongre Süreçleri Tüzüğe Göre Yürütülür”
Konuyla ilgili görüşünü aldığımız İsviçre’deki Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) ile Euroleague Türk hakemi olan Avukat Emin Özkurt, Bakanlık görüşüne farklı bir bakış açısıyla yaklaşmaktadır.
Özkurt’a göre, kulüp tüzüğü temel alınarak yapılan hesaplama Medeni Kanun’a aykırı değildir.
Özkurt şu ifadeleri kullandı:
“Her spor kulübünde olduğu gibi Fenerbahçe’de de seçim ve kongre süreçleri kulüp tüzüğüne göre yürütülür. Fenerbahçe Tüzüğü’nün 20. maddesinin 2. fıkrası (c) bendi, olağanüstü genel kurulun, ‘Genel Kurul toplantılarına katılma hakkına sahip üyelerin beşte birinin yazılı talebiyle’ toplanabileceğini açıkça düzenlemektedir. Bu üyelerin kimler olduğunu ise Tüzüğün 18. maddesi belirler; bu maddeye göre aidat borcunu ödemeyen üyeler genel kurula katılamaz. Dolayısıyla çağrı için gereken yüzde 20’lik oran, yalnızca aidatını ödemiş, yani genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler üzerinden hesaplanmalıdır.”
“Kanuna Aykırı Olmadığı Sürece Bağlayıcıdır”
“Buna rağmen Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın, Türk Medeni Kanunu’na (TMK) atıfla toplam üye sayısının esas alınması gerektiği yönünde bir görüş verdiği bildiriliyor. Bu görüşün dayanağı, 7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu’nun 7. maddesi olabilir. Bu madde, genel kurulun oluşumu açısından TMK ve Dernekler Kanunu hükümlerinin uygulanacağını belirtir. TMK’nin 75. maddesi de ‘dernek üyelerinin beşte birinin başvurusuyla’ olağanüstü genel kurul yapılabileceğini ifade eder. Ancak burada hatırlanmalıdır ki TMK 58. madde gereğince, tüzük kanuna aykırı olmadığı sürece bağlayıcıdır.”
“TMK 58’e Göre Açıkça Aykırılık Teşkil Edemez”
“Bu durumda kritik soru şudur: Fenerbahçe Tüzüğü’nün aidat ödemiş üyeleri esas alması TMK’ye aykırı mıdır? Bizce hayır. Zira tüzük ve kanun her ikisi de beşte bir oranını esas almakta, yalnızca tüzük bunu katılım hakkına bağlamaktadır. Bu bağ, üyeliğin aktif olmasını hedefler ve TMK 58’e açıkça aykırılık teşkil etmez. Ayrıca TMK’nin 83. maddesi, kanuna veya tüzüğe aykırı kararların iptalini düzenlese de, bu durumda açık bir kanuna aykırılık mevcut değildir.”
Tüzük ile TMK Çelişiyor mu?
“Tüzük, bir kulübün iç düzeninin anayasasıdır. Normlar hiyerarşisinde yasa elbette tüzüğün üstündedir; ancak bu durumda yasa ile tüzük arasında bir çatışma yoktur; aksine tüzük, TMK’nin genel çerçevesine uygun bir düzenleme yapmaktadır. Aidatını ödememiş bir üyenin genel kurul çağrısında dikkate alınmaması, temsil hakkını düzenleyici ve demokratik bir meşruiyeti koruyucu hüküm olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle Fenerbahçe Tüzüğü’nün, 7405 sayılı Kanun ve TMK ile çelişmediği ortaya çıkmaktadır.”
Genel Kurul İptal Edilebilir mi?
“Bazı üyeler, bu düzenlemeyi ‘kanuna aykırı’ bularak genel kurulun iptali için dava açabilir mi? Evet, TMK’nin 83. maddesi buna olanak tanır. Ancak mahkemenin bu itirazı kabul etmesi için, açık bir hak ihlali veya kanuna açıkça aykırı bir durumun varlığı gerekmektedir. Fakat burada böyle bir durum mevcut değildir. Dolayısıyla dava açılması olasılığı bulunsa da, iptal kararı çıkması hukuken olası görünmemektedir.”
“Tüzük Açıkken Süreci Uzatmak…”
“Sonuç olarak bu tür süreçler kulüplerin demokratik olgunluk testidir. Hukuka ve tüzüğe uyum sağlamak, yalnızca usulen bir gereklilik değil, aynı zamanda camianın ortak iradesine saygının bir göstergesidir. Fenerbahçe gibi büyük bir kulüp için seçimden kaçmak yerine hukuki çerçevede sürecin tamamlanması en doğru ve meşru yoldur. Tüzük açıkken süreci uzatmak kulübe değil, yalnızca belirsizliğe hizmet eder. Bu nedenle sürecin tüzüğün öngördüğü şekilde, aidat ödemiş üyeler esas alınarak yürütülmesi şarttır.
