Dünyanın önde gelen tıp dergisi Lancet'te yayınlanan yeni araştırmaya göre, Amerikalı bilim insanları 24 binden fazla hasta verisini inceleyerek demansa götüren dört farklı yolu ortaya koydu. Bu yollar şu şekilde sıralanıyor:
1. Psikiyatrik Yol: Depresyon gibi psikiyatrik rahatsızlıklar, zamanla bilişsel gerilemeye neden olabiliyor.
2. Ensefalopati Yolu: Beyindeki fonksiyon bozuklukları kademeli olarak artış göstermekte.
3. Hafif Bilişsel Bozukluk Yolu: Zamanla kötüleşen hafıza sorunlarıyla başlayan bir süreçtir.
4. Damar Hastalığı Yolu: Yüksek tansiyon ve kolesterol gibi kardiyovasküler rahatsızlıklar, demansa zemin hazırlamakta.
Bilim insanları, her bir yolun kendine has özellikleri olduğunu ve belirli demografik gruplara göre uyarlanabileceğini belirtti. Örneğin, yüksek tansiyonu olan bir kişinin ardında depresyon atağı yaşaması, Alzheimer riski artışına yol açabiliyor.
HASTALIKLARIN HANGİ SIRAYLA OLDUĞU ÖNEMLİ
Araştırmacılar, Alzheimer gelişimini anlamak için hastalarda sadece hangi hastalıkların bulunduğuna değil, bu hastalıkların hangi sırayla ortaya çıktığına da dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı. Zaman sıralı örüntüler, Alzheimer’ın bilinmeyen gizli tetikleyicilerini açığa çıkarabilir.
Kaliforniya Üniversitesi'nde nöroloji alanında öğretim üyesi olan Timothy Chang, kolesterol ve tansiyonu düşürmek için GLP-1 ilaçlarının kullanılması gibi bireye özel hazırlanan müdahale planlarının, demansı önlemede etkili olabileceğine işaret ediyor.
UZMANLARDAN ÖNERİ: EGZERSİZ YAPIN
Demansın erken belirtileri arasında hafıza kaybı, odaklanmada zorluk ve iletişim sorunları yer alırken, daha az bilinen belirtileri arasında ise görme, işitme, denge ve dokunma gibi duyusal değişiklikler de bulunabiliyor.
Şimdiye kadar yapılan araştırmalar, hareketli bir yaşam tarzının, zihni aktif tutmanın ve sağlıklı diyetlerin beynin yaşlanmasını geciktirdiğini göstermiştir.
45-65 yaş arasındaki bireylere düzenli egzersiz yapmaları önerilmektedir. Yoğun antrenmanların kan akışını artırarak beynin sağlığını koruyabileceği ifade edilmektedir.
