Türkiye’de kene kaynaklı sağlık riskleriyle ilgili yeni bir gelişme yaşandı. Uzmanlar, Çin kökenli olduğu düşünülen Haemaphysalis longicornis adlı istilacı bir kene türünün Türkiye’de ilk kez görüldüğünü duyurdu. Bu tür, hem insanlar hem de hayvanlar için ciddi sağlık tehditleri oluşturabileceği uyarısında bulundu.
İSTANBUL’DA BİR KİŞİDE BULUNDU, TÜR TESPİTİ YAPILDI
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi (TOGÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Adem Keskin ve Japon Ormancılık ve Orman Ürünleri Araştırma Enstitüsü’nden Dr. Kandai Doi, Türkiye’deki kene türlerini araştırdıkları bilimsel çalışmalar kapsamında bu yeni türü keşfettiler.
Prof. Dr. Keskin, geçen yıl İstanbul’da bir vatandaşın üzerinde bulunan ve kendilerine ulaştırılan keneyle ilgili yaptıkları incelemede, türün Uzak Doğu kökenli, muhtemelen Çin menşeli Haemaphysalis longicornis olduğunu belirttiklerini ifade etti.
ÜREME DÖNGÜSÜ BAŞLADI, TÜRKİYE’YE YERLEŞTİ
Yapılan saha gözlemlerinde, bu kenenin Türkiye’de yalnızca geçici olarak bulunmadığı, larva, nimf ve ergin dişi evrelerinin gözlemlenmesiyle birlikte artık yerleşik ve üreyen bir popülasyona sahip olduğu anlaşıldı.
“Türkiye’ye yaklaşık 3-4 yıl önce girdiğini düşünüyoruz. Eylül ayından bu yana düzenli örnekleme yapıyoruz. Gözlemlerimiz, bu türün Türkiye’de artık kalıcı hale geldiğini ve yayılmaya başladığını gösteriyor,” diye ekledi Prof. Dr. Keskin.
30’DAN FAZLA HASTALIK ETKENİ TAŞIYABİLİYOR
Uzmanlar, Haemaphysalis longicornis türünün hastalık taşıma kapasitesinin oldukça yüksek olduğunu belirtiyor. Bu türün, kırım kongo kanamalı ateşi gibi ciddi zoonotik hastalıklarda bilinen Hyalomma marginatum kadar tehlikeli bir vektör olduğu bildirildi.
Prof. Dr. Keskin, “Bu türün 30’dan fazla hastalık etkenini taşıdığı bilimsel olarak kanıtlandı. Şu anda popülasyon yoğunluğu, coğrafi yayılımı ve taşıdığı patojenler üzerinde detaylı analizler yapıyoruz,” şeklinde konuştu.
JAPON UZMAN: ASYA KÖKENLİ, ABD’DE DE TEHLİKE YARATTI
Araştırmanın Japon ortağı Dr. Kandai Doi, türün Çin ve Avustralya’da yaygın olduğunu, 2017 sonrası ABD’ye ulaşarak hayvan hastalıklarında ciddi sorunlara neden olduğunu vurguladı. Dr. Doi’ye göre bu kene, istilacı yapısı ve yüksek taşıyıcılık kapasitesi nedeniyle özellikle tarım ve hayvancılık için büyük risk teşkil ediyor.
“İlk kez Türkiye’de tespit ettik ve resmi olarak kayıt altına aldık. Hayvanlardan insanlara geçen hastalıklar açısından tehlikeli bir tür. Erken önlem alınmalı,” ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE’DE KENE TÜRÜ SAYISI 56’YA YÜKSELDİ
Yeni keşif ile birlikte Türkiye’de kayıtlara geçen kene türü sayısı 56’ya yükseldi. Ancak uzmanlar, bu sayının devam eden moleküler çalışmalar sonucunda revize edilebileceğini belirtiyor. Kene kaynaklı salgın hastalıkların önlenebilmesi için izleme ve biyogüvenlik önlemlerinin artırılması gerektiği vurgulanıyor.
