Çin ve Rusya’dan İsrail’e Sert Tepki

İsrail’in İran’daki nükleer tesislere düzenlediği saldırılar sonrası Çin, bölgedeki artan gerilimle ilgili kaygılarını dile getirdi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian, “İsrail’in İran’ın egemenliğini, güvenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal eden eylemlerine karşıyız” şeklinde bir açıklama yaptı.

Jian, açıklamasında, “Bölgede aniden yükselen gerilim kimsenin çıkarına değildir. Çin, ilgili tüm tarafları daha fazla tırmanışa yol açacak adımlardan kaçınmaya ve bölgesel barış ile istikrarı teşvik edecek yönde hareket etmeye çağırıyor” ifadelerini kullandı.

ÇİN: YAPIYICI ROL OYNAMAYA HAZIRIZ

Pekin yönetimi, çatışmanın daha da büyümemesi için diplomatik çabalarını sürdüreceğini belirtti. Jian, “Çin, gerilimin azaltılmasına yardımcı olmak için yapıcı bir rol oynamaya hazırdır” diyerek ara buluculuk konusunda sinyal verdi.

İRAN’IN EN BÜYÜK DESTEKÇİLERİNDEN BİRİ

Çin, İran’ın en büyük ekonomik ortaklarından biri olma niteliğini taşıyor. Özellikle petrol ticareti alanında Tahran’ın en büyük alıcısı olan Pekin, Washington’un İran’a yönelik yaptırımlarına sık sık karşı çıkmıştı.

2023 yılında Çin, İran ile Suudi Arabistan arasında diplomatik ilişkiyi güçlendirmek amacıyla aracılık etmiş; bu süreç, Pekin’in Orta Doğu’daki diplomatik etkisini artıran önemli bir adım olarak kaydedildi.

BM’DE DE DESTEK SÜRDÜ

Geçtiğimiz günlerde Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) İran’ın nükleer yükümlülüklerini yerine getirmediği yönündeki karar tasarısına karşı Çin, Rusya ve Burkina Faso birlikte “hayır” oyu verdi. Bu oylama, Ajans’ın İran’a yönelik 20 yıl sonra aldığı ilk resmi karar olması açısından dikkat çekici bir gelişme olarak öne çıktı.

ÇİN: YAPTIRIMLAR DEĞİL, DİPLOMASİ

Mart ayında Çin, İran ve Rus yetkililerle nükleer program konulu üçlü görüşmelere ev sahipliği yapmıştı. Görüşmelerde ortak mesaj, “baskı ve tehditlere değil, diplomasiye öncelik verilmesi” yönündeydi. Nisan ayında ise Çin Dışişleri Bakanı, İranlı mevkidaşına “güç kullanımı ve tek taraflı yaptırımlara karşı olduklarını” ifade etmişti.

KREMLİN DE TANSİYONUN YÜKSELMESİNİ KINADI

Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, Rusya’nın Orta Doğu’da artan tansiyondan dolayı endişe duyduğunu belirterek, İran ve İsrail arasındaki gerilimin sert bir şekilde yükselmesini kınadı.

Peskov ayrıca, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in durumu yakından takip ettiğini ve Rusya Savunma Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve istihbarat birimlerinin eş zamanlı olarak bilgilendirildiğini açıkladı.