Nisanur YILDIRIM / ANKARA
AKP’nin gündeme getirdiği yeni torba kanun teklifi, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ek yetkiler sunuyor.
Bu teklifle birlikte, disiplinsizlikle ilişkilendirilen teğmen-albay rütbesindeki subayların Türk Silahlı Kuvvetleri’nden çıkarılma yetkisi, Anayasa Mahkemesi kararları doğrultusunda Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’na ekleniyor.
AKP, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) iptal kararlarını düzenleyen 35 maddelik bir torba kanun teklifini TBMM Başkanlığı’na sundu. İktidar, bir süredir AYM’nin iptal kararlarını yeniden ele alarak bu şekilde kanun teklifi sunuyor ve bu yeni torba yasada bazı tartışmalı maddelere yer veriyor.
Teklifte, Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği düzenlemeler doğrultusunda, Türk Silahlı Kuvvetleri ile Yüksek Öğretim Kurumu ve Karayolları Trafik Kanunu gibi alanlarda değişiklikler yapılması planlanıyor. Buna göre, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı’nın yeni ismi Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği olacak, bu değişiklik Harcırah Kanunu’nda da düzeltmeler gerektirecek.
CUMHURBAŞKANI’NA TEĞMEN VE ALBAYLARI TSK’DAN AYIRMA YETKİSİ
Bu teklifle birlikte, Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu ve Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu’nda önemli değişiklikler yapılacak. Bu düzenlemeyle, “Türk Silahlı Kuvvetleri’nin gücünü ve güvenilirliğini koruma” amacıyla, Cumhurbaşkanı’nın teğmen ve albay rütbesindeki subaylardan uygun gördüğü kişileri ayırma yetkisi artırılmakta.
Bu değişiklikle, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı’ndaki teğmen-albay rütbesindekilerden Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılma uygun görülenlere, hizmet sürelerine bakılmaksızın Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu veya Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri uygulanacak.
Disiplinsizlik nedeniyle TSK’dan çıkarma yetkisi, Anayasa Mahkemesi kararıyla Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’na doğrudan eklenmiş olacak. Cumhurbaşkanının bu yetkisi, Anayasa Mahkemesi’nin 7 Aralık 2023 tarihli iptal kararı ile kısıtlanmış ve hükümete 4 Haziran 2025 tarihine kadar bu düzenlemeyi yapma süresi verilmişti. Eğer bu tarih itibarıyla teklif yasalaşmazsa, Cumhurbaşkanı, teğmen ve albayları TSK’dan ayırma yetkisini kullanamayacak.
YÖK KANUNUNDA DÜZENLEMELER
Teklif, Yükseköğretim Kanunu’nda da değişiklikler öngörmekte. Bu kapsamda, Yükseköğretim Kurulu, Cumhurbaşkanınca; rektörlük ve öğretim üyeliğinde başarılı hizmet vermiş profesörlere öncelik verilerek seçilecek 21 kişiden oluşacak.
Üniversitelerarası Kurulca seçilenlerden Cumhurbaşkanı tarafından atanmayanların yerine iki hafta içinde yeni adaylar belirlenecek, bu süre içinde yapılmadığı takdirde Cumhurbaşkanı doğrudan atama gerçekleştirecek. Kamu kurumlarında görevli olanların üyelikleri devam edecek.
Devlet ve vakıf üniversitelerine rektör atanması Cumhurbaşkanı’nın yetkisi altında olacak. Vakıflarca kurulan üniversitelerde ise rektör ataması, mütevelli heyetinin önerisiyle yapılacak ve rektör, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü tüzel kişiliğini temsil edecek.
NÜFUS 5 BİNİ GEÇERSE BELEDİYE KURULABİLECEK
Belediye kurulmasına yönelik düzenlemeler de yapılacak, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen hükümlere paralel bir düzenleme gerçekleştirilecek. Beyan edilen bu yenilikle, nüfusu 5 binin üzerinde olan yerleşim yerlerinde belediye kurulmasına imkân tanınacak.
Belediye kurulma işlemi, valinin görüşü ile birlikte Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na başvurularak gerçekleştirilecek.
NÜFUSU İKİ BİNİN ALTINA DÜŞEN BELEDİYELER KÖYE DÖNÜŞTÜRÜLECEK
Cumhurbaşkanı kararıyla belediye ve köylerin kaldırılmasına dair düzenlemelerin de Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeniyle bu teklif, tüzel kişiliğin kaldırılmasına dair yeni yöntemler geliştirilmesini öngörmektedir.
Bu çerçevede, meskun sahası bir il veya ilçe belediyesinin sınırına 5 bin metreden daha yakın olan belediye ve köylerin tüzel kişiliği, gerekli durumlarda kaldırılarak o belediyeye dahil edilecektir. Ayrıca, nüfusu 2 binin altına düşen belediyeler köye dönüştürülecektir.
