Çevre Bakanlığı, ÇED süreci durdurulan Eti Bakır’ın Eskişehir’deki maden projesinin güncellenmiş ÇED raporunu onayladı ve İDK toplantı tarihi belirledi. Avukat Mert Yedek, “Şirket, toplantılar arasında yalnızca projedeki eksiklikleri gidermeye çalışmakla kalmadı, aynı zamanda halkı yanıltıcı bilgileri yaymaktan da geri durmadı” ifadelerini kullandı.
Birgün’den Gökay Başcan’ın haberine göre Cengiz Holding’e ait Eti Bakır A.Ş., Eskişehir Tepebaşı ve Mihalgazi ilçelerinde planladığı Alpagut-Atalan Altın Gümüş Madeni projesinin ÇED sürecinin durdurulmasının ardından raporu yeniden düzenledi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, revize rapor sonrası İnceleme Değerlendirme Komisyonu’nun (İDK) bir kez daha toplanmasına karar verdi. Komisyon, 4 Temmuz’da yapılacak toplantıyla son 3 ayda iki kez toplanmış olacak.
2023 yılının sonunda harekete geçen Cengiz Holding, altın-gümüş maden ocağı, cevher zenginleştirme tesisi, hazır beton tesisi ve su temin göleti inşa etmek üzere ÇED başvurusu yapmıştı. ÇED dosyasında belirtildiği üzere, şirket önce ormanı yok edecek, ardından patlatma yapacak ve nihayetinde çıkardığı altın ve gümüş cevherini siyanürle ayrıştıracak. Bu projenin yaratacağı büyük ekolojik yıkım için 4,5 milyar TL harcamayı planlıyor.
509 Hektar Alanda Faaliyet Yürütülecek
509,27 hektarlık yani 713 futbol sahası büyüklüğündeki ormanlık alanda faaliyet gösterecek olan şirket, ağaç kıyımı gerçekleştirecek. Orman izinleri için Orman Genel Müdürlüğü’nden sıra ile izin alınacağı belirtildi. ÇED sürecini yöneten Bakanlık, halk katılım toplantısı yapılmasına karar verdi. 15 Ağustos 2024 tarihinde düzenlenen toplantıda vatandaşların protestoları öne çıktı. Eskişehir Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürü Hikmet Çelik’in toplantıdaki tutumuna tepki gösteren Eskişehirliler, görevi kötüye kullanma suçlamasıyla şikayette bulundu fakat Çelik hakkında herhangi bir soruşturma başlatılmadı.
Hukuksuzluklara rağmen devam eden ÇED sürecinin ardından 9 Nisan’da İDK toplantısı gerçekleştirildi. İDK öncesi yapılan protestolar ve toplantı esnasında projeye yapılan itirazlar tekrar dile getirildi. Yapılan itirazlar ve eylemler sonrasında Bakanlık, ÇED sürecinin durdurulmasına karar verdi. Ancak projede direnen Cengiz, ÇED dosyasını güncelledi. Bakanlık, bunun üzerine son 3 ayda ikinci kez İDK toplantısına gitme kararı aldı. İDK toplantısı 4 Temmuz’da gerçekleşecek.
‘Eskişehir’i Feda Etmeyeceğiz’
Eskişehir Doğa ve Yaşam Platformu’ndan Avukat Mert Yedek, “Yüz binlerce ağacın kesileceği, milyonlarca kayacın yer değiştirmesiyle ağır metallerin açığa çıkacağı ve milyonlarca ton su kullanılacak proje için ilk toplantıda yaptığımız itirazlar ve halkın haklı tepkisi sonucu proje durdurulmuştu. Şirket, 2 aydan kısa bir süre içinde, itiraz edilen tüm eksiklikleri tamamladı” dedi.
Yedek ayrıca, “İki toplantı arasındaki süreçte şirket, yalnızca projeyle ilgili eksiklikleri giderme çabası içinde olmadı, halkı yanıltıcı bilgiler yaymaktan da geri durmadı” diyerek, Eskişehir’de ‘Altın Madenciliği Milli Mücadelemiz’ başlığı altında broşürler dağıtıldığını aktardı.
Broşürlerin imzasız olduğunu ve gerçeğe aykırı bilgiler içerdiğini belirten Yedek, “Çıkarılan altının tamamen devlete ait olduğu, siyanürün neredeyse hiçbir şekilde kullanılmadığı, madenlerin halk sağlığı için tehdit oluşturmadığı gibi safsatalar ile Cengiz Holding, Eskişehir’i ‘yerli ve milli sermayeyiz’ üzerinden halkı yanıltma amacında. Ancak bu projenin her aşamasında halkın görüşü alınmadı” dedi.
‘Toprağın Üstü Altından Değerlidir’
4 Temmuz’daki toplantıya çağrıda bulunan Avukat Yedek, şöyle konuştu:
“İkinci İDK toplantısına giden süreçte halk katılım toplantısı yapılması gerekirken, mevzuattaki şirket yararına yorumlarla halkın görüşü alınmadan, değişen proje hakkında İDK toplantısına katılım sağlayacağız. Halkı yanıltacak bilgilere başvuran şirketin çalışma tarzını ve doğaya verdiği zararı Artvin’den Çanakkale’ye kadar biliyoruz. 15 Haziran’da Mihalgazi’de maden sahasında düzenlenecek bir etkinlikte doğa ve yaşam savunucuları hazır bulunacak. Yöre halkının yoğun katılmasını beklediğimiz bu etkinlikte projenin halka anlatılmayan tüm ayrıntıları Doğa ve Yaşam Platformu olarak sunacağız. 4 Temmuz’da Eskişehirlileri, Bakanlık önüne çağırıyoruz. Çünkü toprak, üstü altından değerlidir; Eskişehir’i maden projelerine feda etmeyeceğiz.”
