ABD ve Çin arasında ‘katliam’ krizi: Unutmayacağız

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching Te, 1989 yılında binlerce demokrasi yanlısı öğrencinin hayatını kaybettiği Tiananmen Meydanı protestolarını andı.

Pekin’de 4 Haziran 1989’daki protestolarda Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun (PLA) kaç kişiyi öldürdüğüne dair resmi kayıtlar olmasa da aktivistler binlerce gencin hayatını kaybettiğini tahmin ediyor.

‘TARİH UNUTMAYACAK’

Rubio, yayımladığı resmi yazıda “Bugün, en temel haklarını kullanırken hayatlarını kaybeden ve 4 Haziran 1989 olayları için adalet arayışında acı çeken Çinlilerin cesaretini anıyoruz. Çin Komünist Partisi gerçekleri sansürlemeye çalışıyor, ancak dünya asla unutmayacak” dedi.

Tayvan lideri Lai Ching Te, Facebook’taki paylaşımında protestocuların cesaretini overek “Otoriter hükümetler genelde tarihi unutmayı tercih eder, demokratik toplumlar ise gerçeği koruyarak hayatlarını ve hayallerini insan hakları uğruna feda edenleri unutmayı reddeder” ifadelerini kullandı.

ÇİN’DEN TEPKİ GECİKMEDİ

Çin Dışişleri Bakanlığı, Rubio’nun Tiananmen protestolarıyla ilgili sözlerine derhal yanıt verdi. Bakanlık sözcüsü Lin Jian, ABD’nin tarihi gerçekleri “çarpıttığını” ve Çin’in politik sistemine saldırıda bulunduğunu öne sürdü.

Tiananmen olayları, en çok tankların önünde hak mücadelesi veren gençlerin fotoğraflarıyla hatırlanıyor. Yalnızca Tiananmen’de değil, aynı zamanda Çin’in güneybatısındaki Chengdu’da yapılan daha küçük ölçekli protestolara katılan bazı kişilerin de öldürüldüğü bildiriliyor.

4 Haziran tarihi, Çin’de genellikle sessizlikle ve sansürle geçiştiriliyor.

‘TIANANMEN ANNELERİ’ HÂLÂ ÇOCUKLARINI ANIYOR

Bu durum sadece Çin’de değil, Hong Kong’da da hissediliyor. Son dönemde demokrasi gösterilerinin yapıldığı parkın çevresine yoğun güvenlik önlemleri alındı. Ayrıca, dün bu bölgede durdurulan ve üstü aranan performans sanatçısı Chan Mei Tung, polis eşliğinde bölgeden uzaklaştırıldı.

Çin’de bu protestoları gündeme getirmeye devam edenler arasında, 36 yıl önce çocuklarını kaybeden “Tiananmen anneleri” dikkat çekiyor. 88 yaşındaki Zhang Xianling, bu yıl Radio Free Asia’ya verdiği demeçte, hâlâ sıkı bir gözetim altında tutulduğunu belirterek, “Benden neden bu kadar korkuyorlar bilmiyorum. 88 yaşındayım ve 200 metre yürümek için bile tekerlekli sandalye kullanmam gerekiyor. O kadar korkutucu muyum yani?” dedi.