Piyasalarda Gözler Merkez Bankalarında

Küresel piyasalarda, ABD'de açıklanan makroekonomik verilerin ülke ekonomisinin güç kazandığını göstermesi ve şirket bilançolarının olumlu sonuçlar getirmesi, geçen hafta alım ağırlıklı bir seyir izlenmesine neden oldu. Şimdi ise dikkatler Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) gelecek hafta yapacağı faiz toplantısına çevrildi.

Küresel piyasalarda, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) bağımsızlığına dair endişelere rağmen, açıklanan makroekonomik verilerin güçlü gelmesi ve büyük banka ile şirketlerin karlılığının tahminleri aşması, risk iştahını destekliyor.

Dünya genelinde ABD'nin uyguladığı gümrük tarifelerinin küresel ekonomiye etkisi belirsizliğini koruyor.

Analistler, ABD bankacılık sektöründeki olumlu görünümün, tüketici harcamaları ve ticari faaliyetlerin canlılığını sürdürdüğünü ifade ederek, özellikle yatırım bankacılığı ve varlık yönetimi alanlarından elde edilen gelirlerdeki artışın finansal piyasaların kuvvetli seyrinde etkili olduğunu belirtti.

Ülkedeki büyük bankalar ikinci çeyrek finansal sonuçlarını açıklamaya devam ederken, Bank of America'nın net karı yüzde 3, Morgan Stanley'nin net karı yüzde 15 ve Goldman Sachs'ın net karı yüzde 22 oranında artış gösterdi.

Geçen hafta, ABD basınında Trump'ın bazı Cumhuriyetçilere Fed Başkanı Jerome Powell'ı görevden alabileceğini söylediği yönünde haberler yer alırken, Trump bu konuda herhangi bir planının olmadığını açıkladı.

Analistler, Fed’in faiz indirimlerine başlamasına dair beklentilerin hala masada olduğunu ve Trump’ın Powell’ı görevden almayı düşünmediğini söylemesinin, küresel piyasalardaki risk iştahını artırdığını kaydetti.

Powell Üzerinde Baskı Artıyor

ABD Başkanı Donald Trump, faiz indirimlerinde geç kalındığına işaret ederek Fed Başkanı Jerome Powell'a yönelik eleştirilerini sürdürdü.

Trump, güçlü perakende satış verileri ve işsizlik maaşı başvurularının azalmasının ardından sosyal medya hesabında, “Harika rakamlar geldi.” ifadesini kullandı. Powell’a faizleri düşürmesi çağrısında bulundu.

ABD'deki makroekonomik verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haziranda aylık bazda yüzde 0,3, yıllık bazda ise yüzde 2,7 ile beklentileri aştı. Aylık enflasyon, ocak, yıllık enflasyon ise şubattan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

Çekirdek TÜFE, haziranda aylık yüzde 0,2 ve yıllık yüzde 2,9 artış gösterdi. Piyasa beklentileri, çekirdek enflasyonun aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 3 olması yönündeydi.

Analistler, tarife kaynaklı risklerin devam ettiğine dikkat çekerek, Fed'in enflasyon ve iş gücü piyasası görünümüne ilişkin daha fazla netlik elde etmeden faiz indirimlerine gitmeyeceğini belirtti.

Enflasyon verileri sonrası para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed'in eylülde faiz indirimi yapabileceği beklentisi zayıflarken, yıl içinde toplam iki kez faiz indirimi olacağı öngörüleri devam ediyor.

Ülkede Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), haziranda aylık bazda değişim göstermezken, yıllık bazda yüzde 2,3 artış kaydedildi. Yıllık üretici enflasyonu, geçen yıl eylülden bu yana en düşük seviyesine ulaştı.

Çekirdek ÜFE de haziranda aylık bazda değişmemişken, yıllık yüzde 2,6 artış gösterdi.

ABD'de perakende satışlar, haziranda yüzde 0,6’lık bir artış kaydederken, işsizlik maaşı başvurularında da 12 Temmuz haftasında 7 bin kişilik bir azalma ile 221 binin altına düşüldüğü görüldü. Bu, üst üste 5 haftadır azalan işsizlik maaşı başvuru sayısının, üç ayın en altında gerçekleşmesini sağladı.

Buna ek olarak, Amerikan ekonomisine ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı “Bej Kitap” raporu, ekonomik belirsizliğin devam ettiğini belirtti.

Raporda, ekonomik faaliyetin mayıs sonundan temmuz başına kadar hafif şekilde arttığı vurgulandı. Aynı zamanda, yüksek belirsizliğin işletmelerin temkinli davranmasına yol açtığı ifade edildi.

Maliyet baskılarının gelecek aylarda yüksek kalmaya devam etmesinin beklendiği ve bunun tüketici fiyatlarının yaz sonundan itibaren artış da ivmelenmesine yol açabileceği belirtildi.

Nvidia, ABD hükümetinden ihracat lisansı alarak H20 çiplerinin Çin'e satışına devam etmeyi planladığını duyururken, hisselerinin haftalık bazda yüzde 4,5 değer kazanmasının ardından Nasdaq endeksindeki artışa da katkıda bulundu.

3 Kritik Yasa Onaylandı

ABD Temsilciler Meclisi, dijital varlıklara yönelik CLARITY olarak adlandırılan “Dijital Varlık Piyasası Netlik Yasa Tasarısı”, “GENIUS” olarak bilinen “ABD Sabitcoinleri için Ulusal İnovasyonun Yönlendirilmesi” ve merkez bankası dijital para birimlerinin (CBDC) çıkarılmasını engellemeyi hedefleyen “Anti-CBDC” yasa tasarısını onayladı.

Trump, “GENIUS” tasarısını imzalayarak, bu gelişmelerle birlikte New York borsasında S&P 500 yüzde 0,59, Nasdaq endeksi yüzde 1,51 artarken, Dow Jones endeksi yüzde 0,07 oranında değer kaybetti.

Haftaya pazartesi öncü göstergeler endeksi, salı Fed Başkanı Powell'ın açıklamaları, çarşamba ikinci el konut satışları, perşembe haftalık işsizlik maaşı başvuruları, imalat sanayi PMI ve cuma dayanıklı mal siparişleri takip edilecek.

Dolar Endeksi Güçlü Duruyor

ABD ekonomisine dair iyimserlik devam ederken, dolar endeksi haftayı yüzde 0,6 artışla 98,48 seviyesinden kapattı.

ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi ise değişmeyerek yüzde 4,23 seviyesinde sabit kaldı.

Dolar endeksindeki artış nedeniyle altının ons fiyatı haftayı yüzde 0,2 kayıpla 3.350 dolara düşerken, Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 2 oranında 68,6 dolara geriledi.

Avrupa'da ECB Kararı İzlenecek

Avrupa'da bilanço döneminin iyimserlikleri ve ABD ile olası bir ticaret anlaşması beklentileri, alış ağırlıklı bir seyir izlenmesine yol açtı.

Trump, olası ticaret anlaşmalarına dair açıklamalarda bulunarak, Hindistan ile yeni bir ticaret anlaşmasının yakın olduğunu, Avrupa Birliği (AB) ile de benzer bir anlaşmanın yapılabileceğini ifade etti.

Cuma günü Trump'ın ticaret müzakerelerinde en az yüzde 15-20 oranında gümrük vergisi için baskı yaptığına dair haberler, Avrupa piyasalarında risk algısını artırdı.

Avro Bölgesi'nde mayıs ayında yüzde 1,9 olan yıllık TÜFE, haziranda yüzde 2 seviyesine yükseldi ve aylık bazda yüzde 0,3 artış gösterdi. Piyasa beklentileri ise yıllık enflasyonun yüzde 1,9, aylık enflasyonun ise yüzde 0,3 olacağı yönündeydi.

Avrupa Ekonomik Araştırmalar Merkezi (ZEW), kurumsal yatırımcı ve analistlerin gelecek 6 aya dair beklentilerini ölçen ZEW Ekonomik Güven Endeksi’nin olumlu sinyaller ve düşen faiz oranlarıyla birlikte artış gösterdiğini belirtti.

İngiltere'de enflasyon, aylık bazda yüzde 0,3 ve yıllık bazda yüzde 3,6 ile beklentilerin üzerindeydi. Ülkede, mayıs ayına ilişkin veriler ise aylık yüzde 0,2, yıllık yüzde 3,4 olarak hesaplanmıştı.

Hollanda merkezli çip üretici ASML'nin geliri 2023'ün ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15 artışla 7,7 milyar avroya ulaştı. Şirketin önceki yılın ikinci çeyreğinde 1,57 milyar avro olan net karı, 2025'in ikinci çeyreğinde 2,29 milyar avroya yükselebilir.

Almanya Merkez Bankası (Bundesbank), ekonominin ABD gümrük tarifeleri nedeniyle ikinci çeyrekte yavaşladığını ifade etti.

ECB'nin faiz kararı yatırımcıların odak noktasında bulunurken, bankanın politika faizlerinde herhangi bir değişiklik yapması beklenmiyor.

Bu gelişmeler ışığında, geçen hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,57, Almanya DAX endeksi yüzde 0,14 ve İtalya MIB 30 endeksi yüzde 0,58 artarken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,08 oranında değer kaybetti.

Gelecek haftanın veri takviminde, çarşamba Avro bölgesinde tüketici güven endeksi, perşembe ECB'nin faiz kararı ile birlikte bölgedeki imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI ve cuma günü Almanya'da iş dünyası güven endeksi öne çıkacak.

Asya Borsaları Yükseldi

Asya borsalarında, özellikle Çin'de açıklanan makroekonomik verilerin olumlu gelmesiyle risk iştahının arttığı görülüyor. Ayrıca, bazı özel çip sevkiyatlarının Çin'e yeniden başlayabileceğine dair haberler, teknoloji hisselerine destek verdi.

Dünyanın en değerli şirketi Nvidia, H20 yapay zeka çiplerinin Çin'e yeniden satışına başlanacağını bildirdi.

Nvidia Üst Yöneticisi Jensen Huang, ABD'li politika yapıcılarla bir araya gelerek, yerel üretim ve yerli yapay zeka altyapısının güçlendirilmesi üzerine destek verdiğini duyurdu.

Çin ekonomisi, 2. çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 1,1, yıllık bazda ise yüzde 5,2 büyürken, haziranda sanayi üretimi yıllık yüzde 6,8 artış gösterdi. Perakende satışlar ise yıllık bazda yüzde 4,8 artış kaydetse de tahminlerin altında kaldı.

Ülkenin ihracatı haziranda yıllık yüzde 5,8 artarken, ithalatı da aynı dönemde yüzde 1,1 oranında yükseldi.

Japonya'da enflasyon, dirençli kalmaya devam ederek piyasalardaki fiyatlamaları zorlaştırıyor. Haziranda Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık yüzde 0,1, yıllık ise yüzde 3,3 arttı. Çekirdek TÜFE'deki artış da yüzde 3,3 olarak kaydedildi.

Japonya, enflasyonun hâlâ BoJ'un yüzde 2 hedefinin üzerinde olduğunu belirtirken, Maliye Bakanı Katsunobu Kato, döviz kurlarındaki aşırı dalgalanmalar konusunda dikkatli olunması çağrısında bulundu.

Ayrıca, 20 Temmuz’da Danışman Meclisi seçimleri yapılacak.

Çin ile ABD arasındaki ticaret anlaşması ile ilgili gelişmeler takip ediliyor. Çin Ticaret Bakanı Wang Wentao, ABD ile ticari ilişkileri sağlıklı ve sürdürülebilir hale getirmek istediklerini belirtti.

Söz konusu gelişmelerle, haftalık bazda Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,69, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,84, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,38 ve Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,63 oranında artış kaydetti.

Gelecek hafta Japonya'da açıklanacak Tokyo TÜFE, dikkatle takip edilecek.

Gözler TCMB Kararında

Yurt içinde geçen hafta alım ağırlıklı bir seyir gözlemlenirken, BIST 100 endeksi yüzde 0,07 artışla 10.366,16 puana ulaştı.

Dolar/TL, haftayı önceki haftalık kapanışın yüzde 0,56 üzerinde 40,3916'dan tamamladı.

Gelecek hafta pazartesi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) piyasa katılımcıları anketi, çarşamba tüketici güven endeksi, perşembe TCMB Para Politikası Kurulu toplantısında açıklanacak faiz kararı, cuma ise reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı ile Moody's ve Fitch Ratings'in Türkiye değerlendirmeleri izlenecek.

AA Finans'ın anketine katılan ekonomistler, TCMB'nin temmuz ayında politika faizini 250 baz puan indirerek yüzde 43,50 seviyesine çekmesini bekliyor. Yıl sonu politika faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 35 olarak belirlendi.

Analistler, teknik olarak BIST 100 endeksinde 10.500 ve 10.600 seviyelerinin direnç, 10.300 ve 10.200 puanın ise destek konumunda olduğunu ifade etti.