ABD'de S&P 500 ve Nasdaq endeksleri, ABD Başkanı Donald Trump'ın 2 Nisan'da karşılıklı tarifeleri açıklamasının ardından sert bir düşüşle başladığı ikinci çeyreği yeni rekorlarla tamamladı.
Nisan ayı başında duyurulan karşılıklı gümrük vergileri sonrasında borsalarda ciddi satışlar yaşandı. S&P 500 ve Nasdaq endeksleri nisan ayında 15 ayın en düşük seviyelerine kadar geriledi. Ancak endeksler, tarife ertelemeleri, duyurulan ticaret anlaşmaları ve yeni anlaşmaların yapılacağına dair umutlarla kayıplarını telafi etti.
Trump'ın geçen yıl kasım ayında gerçekleştirdiği seçim zaferinin ardından kurumsal vergi indirimleri ve düzenlemelerin azaltılması gibi beklentiler, ABD pay piyasalarında rüzgarın arkasına almasına neden oldu ve endeksler tarihinin en yüksek seviyelerine ulaştı. Dow Jones endeksi, geçen yıl aralıkta 45.014,04 puanla tüm zamanların en yüksek kapanış değerini elde etti.
Nasdaq endeksi de geçen yıl aralıkta 20.173,89 puan ile kapanış rekoru kırdı. S&P 500 endeksi ise bu yıl şubat ayında 6.144,15 puanla en yüksek kapanış değerini kaydetti.
İlk Çeyrek Düşüş Yaşamıştı
Yılın ocak-mart döneminde ticaret savaşı endişeleri ve ülkeler arasındaki tarife tehditleri nedeniyle Dow Jones endeksi yüzde 1,3, S&P 500 endeksi yüzde 4,6 ve Nasdaq endeksi yüzde 10,4 değer kaybetti.
Trump'ın uyguladığı sert gümrük tarifeleri, Çin, Kanada ve Meksika ile ticaret gerilimlerini artırırken, tedarik zincirlerinin durumu ve piyasalarda belirsizlikler hakim oldu.
Özellikle Çin'den gelen misilleme adımları, küresel ticaret savaşının tırmanma korkusunu güçlendirirken, teknoloji ağırlıklı Nasdaq endeksinde ciddi satışlar meydana geldi.
Endeksler Dip Noktayı Gördü
Trump'ın karşılıklı tarifeleri duyurmasının ardından gelen iki işlem gününde endekslerde Covid-19 salgınının yaşandığı 2020'den bu yana en yüksek günlük kayıplar görüldü. Dow Jones endeksi sadece iki günde yüzde 9,3, S&P 500 endeksi yüzde 10,5 ve Nasdaq endeksi yüzde 11,4 değer kaybederken, ABD piyasalarından yaklaşık 6 trilyon dolar silindi.
Karşılıklı gümrük vergilerinin açıklanmasının ardından hafta sonu Asya borsaları ve kripto piyasalarında kayıplar daha da derinleşti. 7 Nisan'da ABD piyasalarında günlük düşüşün yüzde 20'yi bulabileceği yönünde yorumlar yapılırken, korkulan boyutta kayıplar yaşanmadı.
Yine de Dow Jones endeksi 7 Nisan'da 36.611,78 puan, S&P 500 endeksi 4.835,04 puan ve Nasdaq endeksi 14.784,03 puan ile yılın en düşük seviyelerini gördü. Bu tarihteki değer kaybı sırasıyla yüzde 18,7, yüzde 21,3 ve yüzde 26,7 olarak hesaplandı.
Trump, 'Satın Almak İçin Güzel Bir Zaman' Demişti
Tırmanan tarife geriliminin ABD borsalarını sarstığı dönemde, 9 Nisan'da piyasaların açılışından hemen sonra sosyal medya üzerinden bir mesaj yayınlayan Trump, “Sakin olun.” diyerek her şeyin yoluna gireceğini ve ABD'nin daha önceki dönemlerden daha büyük ve güçlü olacağını belirtmişti. Trump, “Satın almak için harika bir zaman.” ifadelerini de kullandı.
Aynı gün öğle saatlerinde Trump'ın, Çin dışındaki diğer ticaret ortakları için ek tarife uygulamasını 90 gün süreyle durdurduğunu duyurması, borsalarda yukarı yönlü sert bir hareket başlattı. Trump, ayrıca Çin'e uyguladığı karşılıklı gümrük vergisini yüzde 125'e çıkaracağını açıkladı. 9 Nisan kapanışında, Dow Jones endeksi yüzde 8'e yakın, S&P 500 endeksi yüzde 9,5 ve Nasdaq endeksi yüzde 12'den fazla değer kazandı.
Dow Jones endeksi, Mart 2020'den bu yana en büyük artışını kaydederken, S&P 500 endeksi 2008'den bu yana en yüksek günlük kazancını elde etti. Nasdaq endeksi de Ocak 2001'den bu yana en büyük günlük artışını ve tarihindeki ikinci en yüksek kazancı yaşadı.
Nisan ayında, tarife ile ilgili gelişmeler sonucunda Dow Jones endeksi yüzde 3,17, S&P 500 endeksi yüzde 0,76 azalışla kapatırken, Nasdaq endeksi yüzde 0,85 değer kazandı.
Tarife Uzlaşısı Piyasalara Rahatlık Getirdi
Washington ve Pekin yönetimleri, nisan ayından beri karşılıklı olarak uyguladıkları gümrük vergilerini azaltarak ticaret gerilimini azaltma çabasında bulundu.
14 Mayıs itibarıyla ABD, Çin mallarına uyguladığı gümrük vergilerini yüzde 145'ten yüzde 30'a düşürürken, Çin'in de ABD mallarına uyguladığı gümrük vergilerini yüzde 125'ten yüzde 10'a indireceği bildirildi.
Mayıs ayında tarife geriliminin yatışması piyasalara büyük bir destek sağladı. Mayısta, Dow Jones endeksi yaklaşık yüzde 4, S&P 500 endeksi yüzde 6'dan fazla ve Nasdaq endeksi yüzde 9,6 değer kazandı.
Bu dönemde piyasaların yükselişinde, şirketlerin güçlü finansal sonuçlar açıklamaları ve ülke ekonomisinin dayanıklılığını gösteren verilerin resesyon korkularını azaltması etkili oldu.
Haziran'da Endeksler Yükseldi
İsrail ve İran arasındaki ateşkesin ardından jeopolitik gerilime dair kaygılar hafiflerken, ABD'nin daha düşük tarife oranlarıyla ticaret anlaşmalarına varma olasılığı ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) gelecekte faizi düşürebileceğine dair iyimserlik, haziran ayında piyasalarda risk iştahını artırdı.
S&P 500 ve Nasdaq endeksleri 27 Haziran'da tüm zamanların en yüksek kapanış değerlerine ulaşırken, 30 Haziran'da sırasıyla 6.204,95 ve 20.369,73 puanla kapanış rekorlarına imza attı.
Bu ayda Dow Jones endeksi yüzde 4,3, S&P 500 endeksi yaklaşık yüzde 5 ve Nasdaq endeksi yüzde 6,6 oranında değer kazandı. Endekslerin ikinci çeyrek içindeki artışları da sırasıyla yüzde 5, yüzde 10,6 ve yüzde 18 olarak hesaplandı.
Yılın ilk yarısındaki kazançlar ise Dow Jones için yüzde 3,64, S&P 500 ve Nasdaq için yaklaşık yüzde 5,5 olarak belirlendi.
DOLAR
EURO
İNG. STERLİNİ
İSV. FRANGI
KAN. DOLARI
ÇEYREK ALTIN
BITCOIN