Trump'ın Talebi Üzerine NATO, Türkiye'nin Askeri Harcamalarını Artıracak

Derleyen: Serkan ÜSTÜN / Nefes.com.tr

Emekli, asgari ücret alan ve memurlar için yapılacak maaş artışlarında enflasyonla mücadeleyi gerekçe gösteren hükümet, NATO'da milyarlarca dolarlık harcama taahhüdüne imza atmaya hazırlanıyor.

NATO liderleri, savunma harcamalarının artırılmasına yönelik gündemle Lahey'de bir araya geldi. Türkiye'nin de dahil olduğu 32 ülkenin katılımıyla yapılan zirvede, mevcut harcama hedefinin GSYH'nın yüzde 2'sinden yüzde 5'e çıkarılması bekleniyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın isteği doğrultusunda NATO üyeleri, savunma harcamalarını GSYH'nin yüzde 5'ine çıkarma hedefine ulaşma konusunda anlaştı. Bu durum, mevcut harcama seviyelerine göre Türkiye dahil tüm ülkeler için bütçelere ek yük oluşturacak.

Ayrıca, son dönemde savunma harcamaları önemli ölçüde artarken, ABD müttefiklerinin neredeyse üçte biri, NATO'nun 2014'te belirlediği yüzde 2 hedefine ulaşamamış durumda. ABD ise GSYH'sinin yaklaşık yüzde 3.2 ila 3.4'ünü savunmaya ayırmakta.

Ek Maliyet: 1.2 Trilyon Dolar

NATO üyelerinin toplam GSYH'si yaklaşık 54 trilyon dolar seviyesinde. Bu ülkeler, 2024 yılında temel savunma harcamalarına 1.3 trilyon dolardan fazla bütçe ayırmayı planlıyor. Eğer NATO ülkeleri, geçen yıl GSYH'lerinin yüzde 3.5'ini savunmaya harcıyor olsaydı, savunma bütçeleri yaklaşık 1.75 trilyon dolara ulaşırdı. Yüzde 5'e ulaşılması halinde ise savunma harcamaları 2.5 trilyon doları geçecek. Yani 2024 yılı milli gelirleri baz alındığında yeni harcama kriterleri yıllık 1.2 trilyon dolarlık ek maliyet anlamına geliyor.

Türkiye İçin Durum Ne?

NATO'nun resmi web sitesinde yer alan bilgilere göre, Türkiye geçtiğimiz yıl yüzde 2 hedefini aşmış durumda.

BBC'ye konuşan Türk kaynakları, Türkiye'nin yüzde 2 oranının artırılması konusuna olumlu baktığını ve yüzde 5 hedefine de onay verdiğini belirtti. Peki, bu durum Türkiye'nin bütçesinde nasıl bir etki yaratacak?

2024 yılında Türkiye'nin GSYH'si 1.3 trilyon dolar seviyelerinde bekleniyor. Bu durumda, GSYH'nin yüzde 2'si 26.5 milyar dolara, yüzde 5'i ise 66.1 milyar dolara denk geliyor. Yani bu taahhüt, Türkiye'nin bütçesine yaklaşık 40 milyar dolarlık ilave yük getiriyor.

NATO Genel Sekreteri: İmzaları Aldık

Diğer ülkelerin de yüzde 5 harcama oranında ikna edilmesinin sağlandığı belirtiliyor.

Trump, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin, “Hiçbir ABD Başkanı’nın on yıllardır başaramadığı bir şeyi başaracaksın” ifadesini içeren tebrik mesajının ekran görüntüsünü paylaştı.

Rutte, mesajında ayrıca NATO Zirvesi’ndeki gündem maddelerinden biri olan savunma harcamaları hakkında, “Kolay olmadı ama diğerlerini de (NATO üyelerini) yüzde 5 konusunda imza atmaya ikna edebildik. Donald, hepimizi ABD, Avrupa ve dünya tarihi için önemli bir dönüm noktasına getirdin. Hiçbir ABD Başkanının on yıllardır başaramadığı bir şeyi başaracaksın. Avrupa büyük bir mali yükün altına girecek ve bu sizin kazancınız olacak” şeklinde ifadeler kullandı.