800 Dolara Sattığı Hisselerin Değeri 300 Milyar Dolar Oldu

Apple denildiğinde akla hemen Steve Jobs ve Steve Wozniak gelse de, 1976’daki kuruluş sürecinde önemli bir role sahip olan üçüncü bir isim daha mevcut: Ronald Wayne. Apple Computer Company’nin ilk 12 gününde ortaklık kuran Wayne, daha sonra tarihin en büyük “kaçırılmış fırsatlarından” birine adım attı.

Apple’ın Üçüncü Ortağıydı

1970'lerde Atari'de çalışan Ronald Wayne, Jobs'un yakın arkadaşıdır. Apple'ın kuruluş sürecinde Wozniak'ı ikna etmede önemli bir rol üstlenen Wayne, şirket sözleşmesini de kaleme aldı. Jobs ve Wozniak her biri yüzde 45 hisse alırken, Wayne’e yüzde 10 pay verildi.

Ancak bu ortaklık sadece 12 gün sürdü. Wayne, şirketten ayrılarak hisselerini 800 dolara sattı. Ek olarak, şirkette herhangi bir hak iddia etmemesi için 1.500 dolar daha aldı. Günümüzde Apple’ın piyasa değeri 3 trilyon dolara ulaşmış durumda; bu da Wayne’in yüzde 10’luk hissesinin yaklaşık 300 milyar dolar arasında bir değere sahip olabileceği anlamına geliyor. Steve Jobs’un 2011’de hayatını kaybettiği dönemde Apple'ın piyasa değeri ise yaklaşık 200 milyar dolardı.

Riskten Kaçtı

Wayne’in bu kararı tarihsel açıdan bakıldığında yanlış gibi görünse de, o dönemde kendi ekonomik güvenliğini koruma maksadıyla alındığı ifade ediliyor. Wayne, Jobs'un Byte Shop adlı bir perakende zinciri için 15 bin dolarlık borç aldığını ve bu mağazanın geçmişte ödeme yapmama hikayesinin yaygın olduğunu belirtti. Bu riski almaktan imtina ettiğini dile getirdi.

Wayne, “Jobs ve Woz’un cebinde beş kuruş yoktu” diyerek, “Benim bir evim, arabam ve banka hesabım vardı. Eğer işler ters giderse, borcun altında ben kalırdım” ifadelerini kullandı.

Kariyer Endişesi de Etkili Oldu

Wayne’in ayrılma kararı yalnızca finansal sebeplerle değil, aynı zamanda kariyerine dair endişeleriyle de şekillendi. O dönemde 41 yaşındayken, Apple’ın diğer iki kurucusundan neredeyse iki kat daha büyük bir yaştaydı. Onların yükselmesini, kendisinin ise arka planda kalacağını düşündü.

CNN’e verdiği bir röportajda “Apple’da kalsaydım muhtemelen mezarlıktaki en zengin adam olurdum,” diyen Wayne, Business Insider’a yaptığı açıklamada, “Kağıt işlerini yapan bir dokümantasyon çalışanı olarak 20 yıl geçirirdim. Bu benim hayalim değildi” şeklinde konuştu.

Pişmanlık Yok Ama Para Sıkıntısı Var

Wayne, bu karardan başta pişmanlık duymadığını belirtse de, ilerleyen yıllarda maddi sıkıntılarla yüzleşti. Bugün 91 yaşında olan Wayne, geçimini sosyal güvenlik ödemeleriyle sağlarken, evinin bir kısmını kiraya vererek ek gelir elde ediyor.

Wayne, “Hiç zengin olmadım ama aç da kalmadım” diyerek, kendi hikayesinin teknoloji tarihinin en dramatik “kaçırılmış fırsatlarından” biri olarak değerlendirildiğini ifade etti.