Aspergillus flavus, toprakta, ölü bitki kalıntılarında, tahıllarda, baklagillerde ve kuru yemişlerde bulunan oldukça tehlikeli bir mantar türüdür.
Bu mantar, solunum yoluyla bulaşarak özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde karaciğer ve akciğeri etkileyerek, enfekte ettiği kişilerin yüzde 50'sini öldürebilmektedir.
'FİRAVUNLARIN LANETİ'
Aspergillus flavus, “firavunların laneti” olarak da bilinmektedir. Kral Tutankhamun'un mezarını açan arkeologlar ve 15. yüzyılda Polonya Kralı IV. Kazimir'in mezarını araştıran bilim insanları, bu mantara maruz kaldıktan sonra hayatlarını kaybetmişlerdir.
Ancak, ölümle özdeşleşen bu mantar, aslında lösemi tedavisinde önemli bir umut sunabilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde Pensilvanya ve Teksas'taki bilim insanları, bu tehlikeli mantarın ürettiği “asperigimycin” adlı molekülün lösemi hücrelerinde öldürücü bir etki gösterdiğini keşfettiler.
SADECE LÖSEMİ TEHTİDİ
Bilim insanları, bu bileşiklere bir yağ molekülü ekleyerek geliştirdikleri yeni bileşiğin, ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) onayına sahip sitabarin ve daunorubisin isimli iki ilaç kadar etkili olduğunu tespit etti.
Oluşan yeni molekül, SLC46A3 adlı gen sayesinde hücre içine girebiliyor. Yapılan deneyler, asperigimycin'in yalnızca lösemili hastaların hücrelerinde etkili olduğunu gösterdi. Bu molekül, meme, karaciğer ve akciğer kanseri hücreleri üzerinde etkisiz kaldı.
Laboratuvar koşullarındaki çalışmaları tamamlayan bilim insanları, şimdi hayvan deneyi aşamasına geçmeyi planlıyor. Eğer her şey yolunda giderse, sırasıyla klinik insan denemelerine geçilecek.
Çalışmanın yazarlarından ve Pensilvanya Üniversitesi'nde biyomoleküler mühendislik alanında görev alan Dr. Sherry Gao, “Doğa bize penisilini verdi. Şimdi başka ilaçlar da sunabileceğini görüyoruz” şeklinde ifade etti.
