İlaca Erişim Zorluğu Giderek Artıyor

ŞEHRİBAN KIRAÇ / NEFES

Türkiye nüfusunun yaşı giderek artarken, özellikle yaşlılıkla bağlantılı kronik hastalıklara yönelik ilaçlara, kalp damar ve onkoloji ilaçlarına olan talep de yükselişe geçiyor. Ancak, fiyat artışları ve ABD Başkanı Trump’ın uyguladığı tarifeler nedeniyle, hastaların bu ilaçlara ulaşmaları giderek zorlaşacak.

ABD Başkanı Donald Trump’ın yönergeleriyle, Ulusal Sağlık Enstitüleri aktif bilimsel projelere verilen araştırma hibelerini sonlandırmaya başlamış durumda. Gıda ve İlaç Kurumu’nda (FDA) yapılan küçülmeler de dikkat çekiyor. Bu gelişmeler Türkiye’yi de etkileyecek gibi görünüyor. Dünyada 2 trilyon dolarlık bir ilaç pazarı bulunuyor ve bu pazardaki moleküller genellikle ABD gibi ülkelerde üretiliyor. Boston merkezli varlık yönetimi ve yatırım şirketi Appleton Partners’ın Yaşam ve Sağlık Bilimleri Direktörü Dr. Kemal Oğuz Kalafat, ilaç ve yaşam bilimlerindeki dışa bağımlılığın sürdüğü her durumda, yaşanan olumsuz gelişmelerin ya da pandemilerin Türkiye’yi doğrudan etkileyeceğini belirtti.

6 MİLYAR DOLARLIK AÇIK

Türkiye’nin yıllık ilaç ithalatı sebebiyle yaklaşık 6 milyar dolar cari açık verdiği ve bunun her yıl yüzde 15 civarında arttığını ifade eden Kalafat, “İlaç fiyatları sürekli yükseliyor ve bu artış devam edecek. Son iki yılda Türkiye’de ilaç fiyatları hızla yükseldi. 14 bin lira maaş alan emeklilerin ilaçlara erişimi zorlaşıyor. Dışa bağımlı olduğumuz için fiyatlar üzerinde kontrol sağlamak mümkün olmuyor. Pandemi döneminde, aşıların en geç ulaştığı ülkelerden biri olduk” şeklinde konuştu. Bazı ilaçların Türkiye’ye ulaşmadığını vurgulayan Kalafat, “Türkiye’deki hastalar sürekli olarak yurtdışında ilaç arayışına giriyorlar. Gelecekte yeni bir salgın riski olmadığına dair bir garanti yok, bu nedenle Türkiye’nin ilaç sektörüne daha fazla önem vermesi gerekiyor” dedi.

Kalp Stentinin Yerini Alacak İlaç Gelişiyor

Dr. Kemal Oğuz Kalafat, Appleton Partners olarak Türkiye’de kalp stenti yerine geçebilecek bir ilacın üretimi için test çalışmalarına başladıklarını ve bu konuda ilaç şirketleriyle görüşmeler gerçekleştirdiklerini açıkladı. Kalafat, “Türkiye’nin kendi ilaç molekülü üretme konusunda bir yol haritası bulunmuyor. Biz molekül geliştiren ve test aşamasına gelen girişimcileri destekliyoruz. Stent yerine geçecek ilacın faz 2 çalışmalarının son aşamasını Türkiye’ye getirmeye çalışıyorum. Bunu başarabilirsek, Türkiye kendi ilaç molekülüne sahip olacak” dedi.