DİLAN KUTLU / NEFES
Zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açılmasını öneren yasa teklifi, TBMM Sanayi ve Ticaret Komisyonu’nda kabul edildi. Görüşmeler sırasında gergin anlar yaşandı.
Muğla İkizköylülerin yanı sıra baro temsilcileri ve çevre örgütleri, zeytinliklerini savunmak için komisyonda yer almak istedi. CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal’ın köylülerin salona alınmamasına itiraz etmesi üzerine AKP’li Komisyon Başkanı Mustafa Varank ile arbede yaşandı.
Bu sırada İYİ Parti’den AKP’ye geçmiş olan Eskişehir Milletvekili Nebi Hatipoğlu, CHP’li ve İYİ Partili milletvekillerinin üzerine yürüdü. Muhalefet vekilleri, yaşananları sıralara vurarak protesto etti. Komisyonda yer alamayan köylüler ise Meclis polisleri tarafından zorla dışarı atıldı. Meclis koridorunda toplanan köylüler, “Biz halkız, niye Meclis’e giremiyoruz?” diyerek tepki gösterdi.
Sabah saatlerinde yaşanan gerginliklerin ardından, kamuoyunda oluşan yoğun tepki üzerine komisyon toplantısı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Salonu’na alındı.
Öğleden sonraki oturumlara İkizköy Mahalle Muhtarı Nejla Işık, bazı köylüler, çevreci STK temsilcileri ve avukatlar katılmasına izin verildi ancak buradaki gerginlik de devam etti. İkizköylü bir kadın, bu tartışmalar sırasında baygınlık geçirdi.
İkizköylü Işık: “40 Köyümüz Gidecek”
Koruma mücadelesiyle tanınan Milas İkizköy Muhtarı Necla Işık, komisyonda yaptığı konuşmada, “Burada 40 köy gidecek. İkizköy’de 40 bin zeytin ağacımız var, daha fazlasını saymıyorum. Bu 40 köyün geçim kaynağı ne olacak? Bizim sesimiz altı yıldır neden duyulmuyor? 40 köy ve zeytinle besleniyoruz. Üzerimize bir baskı kurulmaya çalışılıyor,” dedi.
Yavuzyılmaz: “Adrese Teslim Kanun”
CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, teklifin Limak, İçtaş ve Aydem’e özel hazırlandığını söyleyerek, “Burada işçi kardeşlerime sesleniyorum. Kimse oyuna gelmesin,” dedi.
Yavuzyılmaz, “Yeniköy, Kemerköy ve Yatağan Termik Santralleri tarif ediliyor. Soma Kolin Termik Santrali için 2024’te ödenecek teşvik 1 milyar 135 milyon TL, Yatağan Santrali için ise yalnızca 190 milyon TL. Aradaki fark 1 milyar TL,” ifadelerini kullandı.
“Burada bilerek bir istihdam krizi yaratmaya çalışıyorsunuz. Zeytin Kanunu’nun aleyhine bir işlem yapılıyor,” diyen Yavuzyılmaz, mevcut kanun teklifinin zeytinlik alanlarını etkileyeceğini belirtti.
Taşınan Zeytinler Meyve Vermedi
CHP Muğla Milletvekili Cumhur Uzun, “Zeytinlerin taşınması planlanıyor, fakat geçmişte taşınan 300 yıllık zeytinler bile 15 yılda meyve vermedi,” dedi.
Koçyiğit: “300 Yıllık Ağacı Kökünden Sökmek Size Nasip Oldu”
DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, “300 yıllık ağaçları kökünden söküp almak kabul edilemez,” dedi ve 300 yılda birçok neslin geçişine vurgu yaptı.
Demir: “30 Milyon Lira Hepimizin Cebinden Alınacak”
EMEP Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca Demir, “AKP Çorum Milletvekili’nin akrabası 7 maden ruhsatı için 98 milyon lira ödedi. Eğer bu yasayı geçirirseniz, aynı ruhsat için sadece 68 milyon lira ödeyecek. Bu durum, elde edilen kazancın kamuya değil, belli kişilere aktarılması anlamına geliyor,” dedi.
Kanun Ne Getiriyor?
Yasa ile birlikte, “ÇED Gerekli Değildir” kararı beklenmeden projelere başlanabilecek. Zeytinlik sahalarda elektrik üretiminin madenciliğine izin verilecek. 2022 Aralık ayında geri çekilen benzer bir düzenleme yeniden getiriliyor. Türkiye genelinde değil, belirli koordinatlar ile zeytin ağaçları taşınabilecek.
Ruhsat bedelinden çevreyle uyum teminatı çıkartılacak. Maden ruhsatında süre uzatımı için asgari üretim şartı getirilecek. Böylece kaldırılacak kısıtlamalar, birçok alanda etkili değişikliklere yol açacak.
