İran’dan BMGK’ya ‘487’ Çağrısı

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, İsrail’in Arak ağır su nükleer reaktörüne yönelik gerçekleştirdiği saldırıya dair sosyal medya üzerinden açıklama yaptı.

Arakçi, “Arak Ağır Su Nükleer Reaktörü, kapsamlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) denetimleri altında ve Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) çerçevesinde belirlenen teknik şartlara uygun olarak inşa edilen bir tesis. Ancak dün öğle saatlerinde İsrail rejimi tarafından bombalandı” ifadelerini kullandı.

Saldırının uluslararası hukukun ciddi bir ihlali olduğuna dikkat çeken Arakçi, “Bugün Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) toplanırken, Konsey’in 1981 yılında Irak’ın nükleer tesisine yapılan saldırıya karşı oy birliğiyle aldığı 487 sayılı kararı uygulaması ve bu karara bağlı kalması hayati önem taşımaktadır” sözlerini sarf etti.

487 sayılı kararda, UAEA denetimindeki nükleer tesislere yönelik her türlü askeri saldırının yalnızca bu denetim sistemine değil, aynı zamanda Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’na (NPT) yapılan bir saldırı anlamına geldiğinin vurgulandığını ekleyen Arakçi, “Bu karar, geçmişi olduğu kadar geleceği de kapsamakta ve bu tür saldırılarla ilgili açık ve bağlayıcı bir hukuki çerçeve ortaya koymaktadır” dedi. Eğer Konsey sessiz kalırsa, uluslararası kamuoyuna bu hukuki ilkelerin neden yalnızca belirli durumlarda uygulandığını açıklamak zorunda kalacaklarını belirten Arakçi, dünya çapında nükleer silahların yayılmasını önlemeye yönelik uluslararası düzenin çökmesi halinde sorumluluğun yalnızca İsrail değil, kendilerinde de olacağını ifade etti.

BM Güvenlik Konseyi, 19 Haziran 1981 tarihinde oy birliğiyle kabul ettiği 487 sayılı kararda, İsrail’in Irak’taki Osirak Nükleer Reaktörü’ne düzenlediği hava saldırısını kınamıştı. Kararda, bu tür saldırıların uluslararası hukuka ve BM Şartı’na aykırı olduğu vurgulanmış, üye ülkelere başka devletlerin nükleer tesislerine yönelik askeri eylemlerden kaçınmaları yönünde çağrıda bulunulmuştu.

Irak’a tazminat hakkı tanınırken, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) denetimindeki tesislere yönelik saldırıların, nükleer silahların yayılmasını önlemeye yönelik global çabalara zarar verdiği belirtilmişti. Bu karar, nükleer tesislere yönelik askeri saldırıların tehlikeli bir emsal oluşturduğunu vurgulayan önemli bir hukuki belge niteliği taşıyor.