Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Coğrafya Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ali Uzun, her yıl birçok insanın suda boğulma vakası yaşamasına neden olan rip akıntılarına (çeken akıntılara) dair önemli açıklamalarda bulundu.
“Hızları Saniyede 1-2 Metreyi Bulabiliyor”
Prof. Dr. Uzun, rip akıntılarının en çok Karadeniz ile anıldığını ancak bu tür akıntıların tüm denizlerde görülebileceğini belirtti:
“Karadeniz’de boğulma olayları sık yaşanıyor. Yaz mevsimiyle birlikte insanlar deniz, göl ve akarsulara akın ediyorlar. Bu nedenle Karadeniz, rip akıntılarıyla tanınmaya başladı. Ancak rip akıntısı sadece Karadeniz’e özgü bir olay değildir. Tüm denizlerde meydana gelebilir. Kayalık kıyılar, sığ koylar, mendirekler ya da plajlarda görülebilir. Rip akıntıları kısa sürede meydana gelen, hızlı akıntılardır. Bu akıntılar sürekli değil, anlık olarak oluşur.”
“Siz akıntıya kapıldığınızda başka biri aynı yerde denize girip tehlike yaşamayabilir. Bu akıntılar birkaç metre genişliğinde olabildiği gibi, 15-20 metreye kadar ulaşabilir. Açığa doğru birkaç 10 metre ile 100 metre arasında değişen mesafelere, nadiren 300 metreye kadar ulaşabilir. Hızları saniyede 1-2 metreyi bulabilmekte ve bu yüzden olimpik yüzücüler için bile tehlike arz etmektedir.”
‘Rip Akıntısı Açığa Sürükler’
Rip akıntısından kurtulmanın mümkün olduğunu ifade eden Prof. Dr. Uzun, şunları söyledi:
“Rip akıntısına yakalandığınızda suyun yüzeyinde kalmak yeterlidir. Eğer yüzebiliyorsanız yanlara doğru yüzmenizi öneriyoruz. Çünkü bir kaç metre sonra akıntıdan çıkabilir ve normal dalga düzenine dönebilirsiniz. Akıntıya kapılanların su üstünde kalması önemlidir. Bu akıntı açığa doğru sadece 200-300 metre kadar sürükleyebilir ve ardından burada sona erer. Daha sonra yüzme biliyorsanız kıyıya doğru yüzme imkanınız olacaktır.”
“Rip akıntılarının nerelerde bulunduğunu bildiğinizde, bu alanlardan uzak durarak tehlikeyi bertaraf edebilirsiniz. Mendireklerden ve kayalıklardan en az 30-40 metre uzaklıkta yüzmek bu akıntılardan korunmanın yollarından biridir. Ayrıca, dalgalı havalarda denize girmemeyi tavsiye etmiyoruz. Çünkü sık dalgaların olduğu dönemlerde deniz suları kıyıya yığılmakta ve yer çekimi nedeniyle dalga düzenini bozarak açığa doğru sürüklenmektedir. Böyle bir akıntı, özellikle ‘Ben sığ sulardayım, bana bir şey olmaz’ düşüncesi ile tehlikeli olabilir.”
Yüzme Eğitimi Şart
Prof. Dr. Uzun, sadece rip akıntıları değil, iç sularda da boğulma riskine karşı yüzme bilmenin hayati öneme sahip olduğunu vurguladı: “Yaz döneminde boğulma vakaları sık yaşanıyor. İç sularda, göllerde, barajlarda ve akarsularda boğulmalar görülmekte. Ben bu bölgelerde yaşayan insanların boğulma olaylarından korunmaları için sadece rip akıntılarıyla ilgili değil, genel anlamda yüzme eğitimi almasının önemini vurgulamak istiyorum. Eğer yüzmeyi bilirseniz ve akarsularda ya da rip akıntılarında ne yapacağınızı anlarsanız, boğulma riski önemli ölçüde azalmış olacaktır. Bu nedenle ilköğretim düzeyinde yüzme eğitimine öncelik verilmesini öneriyoruz.”
