CHP’li Hüseyin Yıldız: Üretim düşerse sofraya ekmek, manava meyve, pazara sebze gelmez

CHP Aydın Milletvekili Hüseyin Yıldız, Türkiye genelinde son aylarda meydana gelen zirai don, kuraklık ve su sıkıntısının tarım sektörünü olumsuz etkilediğini ifade ederek, iklim değişikliği ile mücadelede acil ve bilimsel önlemler alınması gerektiğini vurguladı. Yıldız, “Tarım artık iklimin insafına bırakılmış durumda. Üretici tarlasına giremiyor, sulama yapamıyor, ürününü kaybediyor. Bu durum yalnızca çiftçilerin değil, 85 milyon yurttaşın da kaderini etkilemektedir. Çünkü üretim düştüğünde sofralarımıza ekmek, manavlarımıza meyve, pazara sebze ulaşmaz” dedi.

Yıldız, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye genelinde son aylarda yaşanan zirai don, kuraklık ve su sıkıntısının tarımı etkilediğini belirtti. İklim krizinin etkilerinin artık sadece bir tartışma konusu değil, somut bir gerçeklik haline geldiğini dile getirdi.

Buğdayda Bile Hasar Var

Yıldız, yılın ilk çeyreğinde Türkiye’nin birçok bölgesinde yaşanan olumsuz hava koşullarına dikkat çekerek, Çukurova gibi yıl boyunca tarım yapılabilen bölgelerde şubat ayında eksi 6-8 derecelerin görüldüğünü; narenciye, patates, karpuz, marul, kayısı, şeftali gibi birçok ürünün don nedeniyle ciddi zarar gördüğünü ifade etti. Bunun yanında, buğdayda bile zarar olduğunu belirtti.

Adana’nın Ceyhan ilçesinde bir üreticinin 120 dönümlük buğday tarlasını zirai don sonrası sürmek zorunda kaldığını, yeni ekim yapmak istediği ürün için DSİ‘nin su vermediğini aktaran Yıldız, “Bir üretici düşünün; tohum, gübre, mazot masrafını yapıyor, ürünü yetiştiriyor ama dondan sonra tüm emek heba oluyor. Üstüne bir de sulama yapılamadığı için yeni ekim de yapılamıyor. Bu, tarımsal iflastır.” dedi.

“Üzüm, Kayısı, Erik Gib Meyvelerdeki Zarar Bazı Yerlerde Yüzde 100’e Ulaştı”

Mart ayının son günlerinde Salihli ve çevresindeki Sultaniye üzüm bağlarında büyük hasar meydana geldiğini belirten Yıldız,

“Bağlar erkenden uyanıyor, gözler açıyor, ardından gelen ani soğuk her şeyi bitiriyor. Üzüm, kayısı, erik gibi meyvelerdeki zarar, bazı yerlerde yüzde 100’e ulaştı. Üretici bağını söküp patates ekimine geçiyor. Çünkü bağcılık artık riskli bir yatırım haline geldi. Bu durum sadece çiftçiyi etkilemiyor, ihracatı, tarım sanayisini ve istihdamı da olumsuz etkiliyor.”

Tarım Bakanlığının 2025 İtibariyle Uygulamaya Koyduğu ‘Planlı Üretim’ Sistemi Daha Başlamadan Çöktü

Çiftçilere ürün verimi, pazarı ve destekleri hakkında hiçbir bilgi verilmediğini belirten Yıldız,

“Tarım alanlarının yarısına su verilmeyeceği ilan ediliyor ama çiftçiye hangi ürünle kuru tarım yapacağı, o ürünün verimi, pazarı ve destekleri hakkında bilgi verilmiyor. Çiftçi belirsizlikle baş başa kalıyor. Tarım Bakanlığı’nın 2025 yılı itibarıyla uygulamaya koyduğu ‘planlı üretim’ sistemi daha başlamadan çöktü.”

Yıldız, Büyük Menderes Havzası’nda 2021’den bu yana her yıl sulama planlaması yapılmasına rağmen bu yıl ilk kez tarım arazilerinin yarısına su verilmeyeceği kararının alındığını söylerken, “Bu, aslında ‘üretim yapmayın’ demektir. Peki çiftçi nasıl geçinecek? Tarım dışına itilen bu insanlara alternatif bir planınız var mı?” diye sordu.

“Tarımda Sigorta Sistemi Yeniden Ele Alınmalı”

Tarımda sigorta sisteminin gözden geçirilmesi gerektiğini vurgulayan Yıldız, konuşmasına şu şekilde devam etti:

“İklime bağlı risklerin giderek arttığı herkesin malumu. Ancak bu risklere karşı alınan önlemler yetersiz. Felaket sonrası tespit komisyonları oluşturuluyor ama bu sistem üreticinin zararını telafi etmiyor. Tarım Sigortaları Kurumunun (TARSİM) kapsama alanı dar, ödemeler yetersiz. Tarımda sigorta sistemi yeniden gözden geçirilmeli. En önemlisi, iklim krizine karşı dayanıklı bir tarım politikası oluşturulmalı. Yeni iklim koşullarına uygun tohum ve ürün çeşitleri geliştirilmelidir. Havza bazlı üretim planlaması yeniden tasarlanmalı ve sulama altyapısı yenilenmelidir. Bilim, üniversiteler ve ziraat mühendisleri bu sürecin merkezinde olmalıdır.”

“Bugün Üreticinin Tarlasındaki Yanan Ürün, Yarın Sofraya Gelemeyecek”

Gıda fiyatlarının zaten yüksek olduğunu, üretim düştüğünde en temel ürünlerin bile ulaşılamaz hale geleceğine dikkat çeken Yıldız,

“Bugün üreticinin tarlasında yanan ürün, yarın sofraya gelemeyecek. Gıda fiyatları yüksek, üretim düştüğü takdirde en temel gıdalar bile ulaşılmaz hale gelecek. Bu nedenle çiftçinin yaşadığı kriz yalnızca kırsal bir sorun değil, aynı zamanda ulusal bir krizdir. Açlık ve kıtlık uyarısı yapmak istemiyoruz, fakat gidişat bu yönde.”

Yıldız, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı başta olmak üzere ilgili tüm kurumları derhal ortak bir “İklim Krizi ve Tarım Güvenliği Eylem Planı” hazırlamaya çağırarak, “Çiftçi yalnız bırakılmamalı. Tarım kaderine terk edilemez. Bugün adım atılmazsa yarın çok geç olabilir.” ifadelerini kullandı.