CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, geçtiğimiz yıl 37 milyar lira seviyesine ulaşan zarar eden TCDD’nin, Ankara Yüksek Hızlı Tren (YHT) Garı için 2024 sonuna kadar Cengiz-Limak-Kolin ortaklığına 69 milyon 352 bin dolar (2.7 milyar TL) garanti yolcu parası ödenecek olduğunu açıkladı.
Karasu, her yıl yolcu yoğunluğu ve garantilerde bir artış öngörülmesine rağmen YHT hatlarındaki sefer ve tren seti sayısının yeterince artırılmadığını ve bu nedenle bilet sıkıntılarını Meclis gündemine taşıdı.
CENGİZ, LİMAK VE KOLİN ÖNE ÇIKTI
2016 yılında hizmete açılan Ankara YHT Garı için yolcu başına 1,5 ABD doları artı KDV olarak garanti verildi. Son 8 yılda gar için toplamda 46 milyon yolcu garantisi sağlandı ancak 2016-2024 tarihleri arasında toplam 16 milyon 823 bin 753 yolcu girişi gerçekleşti. 2024 sonu itibarıyla şirkete 69 milyon 352 bin 545 dolar (güncel kur ile 2.7 milyar lira) garantili yolcu parası ödenecek.
Cengiz-Limak-Kolin ortaklığı, garı uzun yıllar işletecek. 2019’da kendilerine verilen 5 milyon yolcu garantisi 1 milyon 91 binde kalırken, 7.5 milyon dolar ödeme gerçekleştirildi. 2020’de ise verilen 5 milyon yolcu garantisi sadece 849 binde kalınca firmaya 12 milyon dolar artı KDV ödendi.
TCDD’DEN REKOR ZARAR
Talebin yoğun olmasına rağmen, YHT hatlarında ek tren seferleri konulmadığından yolcular bilet sıkıntısı çekiyor. AKP hükümetleri döneminde yaşanan kötü yönetim nedeniyle mali durumu bozulan TCDD, her yıl zarar yazmak zorunda kalıyor. Raylı taşımacılıkta tekelleşen TCDD, AKP döneminde yıllar içinde artan zararlar kaydediyor. 2022 yılında 6,3 milyar lira olan net dönem zararı, 2023’te 11,4 milyar lira, 2024 sonu itibarıyla ise 37 milyar liraya ulaşmış durumda.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Karasu, “TCDD, 2024 yılında 36 milyar 595 milyon lira zarar etti. Uzun zamandır zarar ediyor. Bunun nedeni kötü yönetim, liyakatsiz kadrolar ve yandaş müteahhitlere verilen avantajlı ihaleler. Ankara’da Kolin-Limak-Cengiz ortaklığıyla yapılan YHT garı için yolcu garantisi nedeniyle son sekiz yılda 69 milyon 352 bin dolar ödendi. 8 yıl boyunca 46 milyon yolcu garantisi taahhüt edildi. Ancak vatandaşlar, hızlı tren için günler öncesinden bilet talep etmelerine rağmen bilet bulamıyor. Yeterli sefer olmadığından yolculuk yapılamıyor. Ama bir yandan da vatandaşların cebinden, bu garı kullansalar da kullanmasalar da firmaya milyonlarca dolar ödendi. Yine bir kayıptan vatandaş etkileniyor,” diye konuştu.
“YHT SEFER VE TREN SETİ SAYISI NEDEN ARTIRILMADI?”
Bu durumu TBMM gündemine taşıyan Karasu, Ulaştırma Bakanı’na “Her yıl ve hat için ayrı ayrı YHT trenlerinin yolcu garantisi sayısı, gerçekleşen yolcu sayısı, toplam sefer sayısı ve hak ediş tutarı nedir? Yolcu sayısının yoğunluğu ile garantilerin yıllık artış göstereceği bilinmesine rağmen YHT sefer ve tren seti sayısının yeterince artırılmamasının nedenleri nelerdir? Talep edilen ve gerçekleşen yolcu sayısı ile tren seti ve sefer sayısı arasındaki oran nedir?” sorularını yöneltti.
