İsrail’in Saldırıları Sonrası İran’ın Nükleer Programı Ne Durumda?

İsrail’in geçtiğimiz gece İran’a yönelik düzenlediği kapsamlı hava saldırılarında, İran’ın kritik nükleer tesislerinden biri ciddi bir şekilde hasar gördü ve bazı önemli askeri ve nükleer yetkililer hayatını kaybetti.

Ancak New York Times’ın haberine göre, saldırıların ardından sabahın ilk ışıklarıyla birlikte İran’ın nükleer kapasitesinin büyük ölçüde korunmuş olduğu ortaya çıktı.

İsrail’in ilk saldırı dalgasında, Natanz’daki nükleer yakıt üretim tesisi ve enerji altyapısı hedef alındı. Bu saldırıların, İran’ın bomba yapımında kullanılabilecek yüksek zenginleştirilmiş uranyum üretme kapasitesine ciddi bir darbe vurduğu düşünülüyor.

Ayrıca dikkat çeken bir durum, İran’ın neredeyse nükleer silah seviyesine ulaşmış uranyum stoklarının bulunduğu İsfahan’daki ana depolama tesislerinin ilk aşamada hedef alınmamış olması.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, “Yakın zamanda o yakıtı yerinde gördük” diyerek İsfahan’daki tesisin hala aktif olduğunu doğruladı.

İsrail Savunma Kuvvetleri, ikinci dalgada İsfahan’da laboratuvarları hedef aldıklarını fakat uranyumun depolandığı ana bölgeleri etkilemediklerini bildirdi.

Uzmanlara göre, bu durum bilinçli bir tercih olabilir. Amerikan Bilim İnsanları Federasyonu’ndan Jon Wolfsthal, “İsrail’in İsfahan’daki bilinen yakıt deposunu bombalamaması, ya radyoaktif bir sızıntı korkusuna ya da İran’ın bu stokları kendi isteğiyle teslim etmesini beklediklerine işaret ediyor olabilir” şeklinde yorumladı.

RADYOLOJİK TEHLİKE

Uzmanlar, yakıt stoklarının hedef alınmasının nükleer bir patlamaya neden olmayacağını, ancak çevrede radyasyon yayarak “kirli bomba” etkisi yaratabileceğini vurguluyor.

İsrail’in geçmişte Irak ve Suriye’deki nükleer reaktörlere saldırmadan önce operasyonlar düzenlemesi, bu riskleri dikkate aldığını göstermektedir.

Natanz tesisi büyük zarar gördü ve hizmet dışı kalmış olabilir. Bu durumda İran, yakıtı Fordow’daki daha küçük ve dağ altındaki tesise taşımayı düşünebilir. Ancak burası da İsrail’in saldırılarına açık hale gelebilecektir.

ABD yönetimi şu aşamada saldırılara katılmayacağını bildirmişken, Fordow’un derinliğinin ABD yapımı özel sığınak delici bombalarla etkisiz hale getirilebileceği ifade ediliyor.

New York Times’ın haberine göre, İsrail İran’ın nükleer programına ağır bir darbe indirmiş olsa da, zenginleştirilmiş uranyum stoklarına doğrudan müdahale etmemiştir. İran’ın nükleer silah üretim kapasitesi tamamen ortadan kaldırılmasa da ciddi şekilde zayıflatılmış durumda.

Bu gelişme, önümüzdeki haftalarda bölgede yeni saldırı dalgalarının yaşanabileceğine dair endişeleri artırıyor.