Bursa’nın Keles ilçesine bağlı Gelemiç Mahallesi’nde, Osmanlı</strong dönemine dayanan 700 yıllık ‘adak toplama’ geleneği, bu bayramda da yaşatıldı. Kurban Bayramı arifesi itibarıyla, bayramlıklarını giyen çocuklar sabahın erken saatlerinde mahalle meydanında toplandı. Ardından kapı kapı dolaşarak, büyüklerinin bayramını kutlayıp, şeker, kek ve tatlılardan oluşan hediyelerini topladılar.
Uludağ’ın güney yamaçlarında bulunan ve tarihi kerpiç evleri ile Osmanlı</strong dönemine ait yerleşim dokusuyla öne çıkan Gelemiç Mahallesi’nde sürdürülen gelenek, özellikle arife gününde gerçekleştiriliyor. Çocuklar, topluca koşarak evlere giderken, bayramlıklarını giymiş olarak her kapıyı çalıp, kendileri için hazırlanan şeker, kek ve tatlıları büyüklerinin elini öperek alıyor.
“HER EV İÇİN BU SÖYLENİRDİ”
Eskiden yapılardığı gibi evlerde yufka, ceviz ve pekmez ile hazırlanan özel yiyeceklerin dağıtıldığı ‘adak toplama’ geleneğinde, günümüzdeki yenilikler arasında hazır şekerlemelerin kullanılması var. Çocukken bu geleneği gerçekleştiren Naciye Coşkun, “Geçmişte bayramlarda bayramlıklarımızı giyer ve yoları tutardık. Tüm köy çocukları evleri dolaşarak adak toplardı. Dini bayramların arife günlerinde bu etkinliği yapardık. Adak yapmaları için köyde mutlaka bir yufka sacı olurdu. Sacın üzerinde gözleme ve adak yapılır, adaklar çocuklara verilir, pişirilen etin altına yufkalar konarak ikram edilirdi. Diğer yufkalardan peynir ve ekmek içi koyularak adak yapılırdı. Yine bu yufkalardan cevizli tatlılar da yapılırdı ve üzerine şeker yerine pekmez dökülürdü. Çocuklar adaklar verildiğinde hep bir ağızdan ‘Eşber Allah, ölenlerin ruhuna gitsin’ derlerdi. Her ev için aynı şey söylenirdi. Çocuklar, kendi bayramlıklarıyla her evde güle oynaya dolaşırdı.” şeklinde konuştu.
“700 YILLIK BİR GEÇMİŞİ OLDUĞUNU BİLİYORUZ”
Çocukluğunda ‘adak toplama’ etkinliklerine katılan Yusuf Coşkun ise o dönemleri şöyle anlattı:
“Eski yıllarda un ile yapılan yufkalara biz ‘adak’ derdik ve bunların birkaç çeşidi bulunmaktaydı. Ailelerin bir sıkıntısı, beklediği bir haber veya dileği olduğunda, komşularına ‘adak’ dağıtırdı. Bayramlarda bu adaklar çocuklara verilir, herkesin hazırladığı ‘adak’ birbirinden farklı olabilirdi. Köyümüzün yaklaşık 700 yıllık tarihi var ve bu, 1500’lü yıllarda Osmanlı arşivlerinde de geçiyor. Bayram günlerinde insanlar ziyaret ve ibadetlerle meşgul olduklarından adak geleneği arife gününe alınmakta. Bu şekilde gelenek sürdürülüyor ve mahalle halkı bayram gününü daha verimli geçiriyor.”
