

CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından açıklanan buğday alım fiyatlarına ilişkin, “Son beş yılda TMO’nun açıkladığı buğday alım fiyatı 5 kat arttı ancak çiftçinin DAP gübresi yüzde bin 133, mazotu yüzde 607 oranında zamlandı. Çiftçi toprağa değil, borca çalışıyor” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
Genç, TMO’nun 2025 yılı buğday alım fiyatlarını ele aldığı açıklamada, buğday üretiminde kullanılan temel girdilerin son 5 yılda TMO’nun belirlediği fiyatlardan daha fazla yükseldiğini vurguladı. Genç, “Buğday alım fiyatı 2020’den itibaren yaklaşık 6 kat artarken, mazot yüzde 607, gübre ise yüzde bin 133 oranında zamlandı. Çiftçiye fiyat var gibi görünse de gerçekte artan yalnızca maliyet” ifadelerini kullandı.
“Çiftçinin Eliyle Geçen Net Kazanç Giderek Azalıyor”
CHP’li Genç’in sunmuş olduğu tabloya göre 5 yıllık artışlar şu şekilde:
Genç, tabloyla ilgili olarak;
“Bu tablo, çiftçinin her yıl daha yüksek maliyetle aynı ürünü üretmeye çalıştığını göstermektedir. Fiyatlar artıyor deniyor ancak yalnızca üreticinin maliyeti artıyor. Çiftçinin eline geçen net kazanç giderek azalıyor.”
“Bu Destekler Genellikle Geç Yatıyor, Yeterli Değil”
Genç, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ton başına 2 bin 520 lira destek açıklamasına da işaret ederek şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu destekler genellikle geç yatmakta ve yeterli değildir. Çoğu zaman nakdi değil, ayni yardımlar oluyor. Bu da çiftçinin cebine doğrudan etki etmiyor. Ayrıca çiftçi ürününü TMO’ya satamadığında bu desteklerin çoğundan faydalanamıyor. Gerçekte bu destekler bir makyajdan ibaret kalıyor. Her yıl daha yüksek maliyetlerle üretim yapmak zorunda kalan çiftçi, sattığı ürünle dahi borcunu ödeyemiyor. Tarım Bakanlığı ise hala ‘rekor fiyat verdik’ demekte.”
“Bu Bir Kazanç Düzeni Değil, Borç Düzenidir”
CHP’li Genç, çiftçinin tarımsal üretimden elde ettiği gelirle ailesini geçindiremeyecek durumda olduğunu ve borçla üretim yapmaya mahkum olduğunu ifade ederek;
“Çiftçi bugün buğday üretmek için kredi almakta, girdileri vadeli olarak temin etmekte, yıl sonunda ürünü maliyetinin biraz üzerinde satabiliyorsa şanslı sayılıyor. Bu bir kazanç düzeni değil, borç düzenidir. Çiftçi toprağa değil, borca çalışıyor. Eğer mazotu, gübreyi ve tohumu ucuzlatmazsanız, destek verseniz de çiftçi kar edemez. Tarım stratejik bir sektördür. Yarın gıda krizine düşmemek için bugünden çiftçiye sahip çıkmalıyız.”