Cüzdanlar Değil Yoksulluk Büyüdü

ALİ ÖZTÜRK / NEFES

İKTİDAR sürekli olarak ekonomi için parlak tablolar sunmasına rağmen, milyonlarca vatandaş yoksulluk sınırından kurtulamıyor. Başkanlık sistemine geçiş sırasında verilen sözler ise geride yalan olarak kaldı. Ekonomik büyüklüğümüz 7 yıllık süreçte 3.1 trilyondan 46.7 trilyona yükselerek 15 kat bir artış gösterdi. Ancak bu süre zarfında açlık ve yoksulluk sınırları 16 katına ulaştı. Emekli aylıkları 10 kat, asgari ücret ise 13.7 kat arttı; fakat emeklilerin ve asgari ücretlilerin geçim sıkıntısı, maaşlarının değer kaybı nedeniyle çok daha fazla büyüdü.

YOKSULLUK SINIRI 81.734 TL

2018 yılındaki ilk başkanlık seçimi öncesinde umut verici tablolar çizilmişti. 2017 sona erdiğinde, Türkiye’nin gayri safi yurt içi hasılası (GSYİH) 3 trilyon 133 milyar liraydı. Bugün bu rakam, 46 trilyon 665 milyar 647 milyon TL’ye ulaşmış durumda. Yani, Türkiye ekonomisi 15 kat büyümüş. Bu dönem içerisinde; Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (Türk-İş) hesaplamalarına göre açlık sınırı 1.686 TL’den 25.092 TL’ye çıktı ve bu rakam yaklaşık 15.9 kat arttı. Yoksulluk sınırı da 15.9 kat artışla 5.492 TL’den 81.734 TL’ye yükseldi. Hem memur hem de emekli ve asgari ücretlilerin maaşları, yoksulluk sınırının oldukça altında kaldı. 2018 yılındaki başkanlık seçimleri sırasında en düşük Bağ-Kur emekli maaşı 1.351 TL iken, bugün bu rakam 14.1469 TL’ye çıkarak minimum uygulamada bile yetersiz kalmış durumda.

AÇLIK SINIRI AYLIĞI KATLADI

En düşük Bağ-Kur emekli maaşı 7 yılda 10.7 kat arttı. En düşük SSK emekli maaşı ise 7 yılda 9.6 kat artarak 1.509 TL’den 14.469 TL’ye yükseldi. Ancak, maaşların alım gücü artmadığı gibi büyük bir erozyona uğradı. En düşük memur emekli maaşı da 7 yılda 10.3 kat artmışken, her ay 16 bin 43 TL seyyanen zam alan memur, yoksulluk batağından kurtulmayı başaramadı. En düşük memur maaşı aile yardımı dahil 43.698 TL olarak kalırken, yoksulluk sınırının neredeyse yarısına denk geliyor. Asgari ücret de 7 yılda 13.7 kat arttı ve 1.603 TL’den 22.104 TL’ye yükseldi; ancak 7 yıl önceki açlık sınırı bugün asgari ücretin yüzde 14 üzerine çıkmış durumda. 7 yıl önce SSK emeklileri açlık sınırına neredeyse eşit maaş alıyordu, ancak günümüzde açlık sınırı emekli maaşlarının iki katından fazlaya ulaştı. Emlak uzmanlarına göre, ücretlilerin en büyük gider kalemi olan kiralar da 7 yıl içinde 15-20 kat arttı.

Ekonomide Büyüme Hızı Yavaşladı

TÜRK insanına seçim dönemlerinde “Başkanlık ile Türkiye yükselecek. 21’inci yüzyıl Türkiye’nin yüzyılı olacak” vaaz edildi. Ancak, son açıklanan büyüme rakamlarını ekonomiden sorumlu bakanlar, “Son 19 çeyrektir büyüyüyoruz. 1 trilyon 370 milyar dolarlık bir ekonomi olduk. Rekor kırdık” diyerek sundu. Fakat Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, başkanlık sistemi döneminde (2018-2025) Türkiye ekonomisi (gayri safi yurt içi hasıla) ortalama yüzde 4.35 oranında büyürken, bir önceki 7 yıl boyunca (2011-2017) bu oran ortalama yüzde 6.62 olmuştu.