Almanya’daki Bayreuth Üniversitesi’nden bilim insanları, gen düzenleme teknolojisi olan CRISPR-Cas9 kullanarak ev örümceklerinin DNA’sında değişiklikler yaptı ve bu sayede örümceklerin parlak kırmızı renkte ipek üretmelerini sağladı.
ABD ordusu tarafından finanse edilen bu araştırmanın, gelecekte örümceklerden elde edilecek yeni nesil “süper malzemeler” için önemli bir referans kaynağı olması bekleniyor.
Çalışmada, dişi örümceklerin döllenmemiş yumurtalarına kırmızı floresan protein geninin bulunduğu bir CRISPR çözeltisi enjekte edildi. Bu örümcekler daha sonra aynı türden erkek örümceklerle çiftleştirildi.
Yavrular, parlak kırmızı renkte ipek üretmeye başladı.
Bayreuth Üniversitesi’nden Prof. Dr. Thomas Scheibel, “Dünyada ilk defa CRISPR ile örümcek ipeğine istenilen bir genetik dizilim ekleyerek bu ipliğe işlev kazandırmayı başardık” diyor.
Araştırmacılar, yalnızca ipeği renklendirmekle kalmadı, aynı zamanda örümceklerin göz gelişiminden sorumlu olan sine oculis adlı geni devre dışı bırakma denemesi yaptı. Bu müdahale, bazı örümceklerde gözlerin tamamen ya da kısmen kaybolmasına yol açtı ve genin hayati önemini gözler önüne serdi.
Süper İpek Nerelerde Kullanılabilir?
CRISPR teknolojisi, kişiye özel ilaç geliştirmekten, çiftlik hayvanlarını hastalıklara karşı dayanıklı hale getirmeye kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu deney ise teknolojinin yüksek mukavemetli biyomalzemelerde uygulanabileceğine dair bir örnek sunuyor.
Araştırmacılar, henüz örümcek ipeğinden elde edilecek malzemelerin kesin kullanım alanları hakkında net bilgiler vermemiş olsalar da; bu tür malzemelerin hafif zırhlar, ultra hafif koşu ayakkabıları ve tıbbi dikiş iplikleri gibi birçok alanda işlevsel olabileceği belirtiliyor.
Prof. Scheibel, “CRISPR teknolojisi ile örümcek ipeğine müdahale edebilmek, malzeme bilimi açısından son derece umut verici. Örneğin, ipeğin mevcut yüksek çekme dayanımını daha da artırmak mümkün olabilir,” sözlerini ekledi.
