Bursa Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Zootekni Anabilim Dalı’nda eğitim alan bazı öğrenciler, üniversitenin Koyunculuk Ünitesi’nde gönüllü olarak çalışmalarını sürdürüyor. Burada hayvanların beslenme süreçlerinden doğumlarına kadar her aşamada aktif rol alan öğrenciler, teorik bilgilerini pratikte uygulama fırsatı buluyor. Gönüllü olarak çalışan öğrenciler, çiftliğin temizliğini de üstleniyor ve hastalanan hayvanlarla özel olarak ilgileniyorlar.
Öğrenciler, Anadolu’da 800 yıllık bir geleneği sürdürerek koyunları dış parazitlere karşı özel hazırlanmış ilaçlı havuzlarda yıkama işlemini gerçekleştiriyor. Yaklaşık 200 küçükbaş hayvanın tek tek havuza sokulmasıyla ilginç görüntüler ortaya çıkıyor.
“800-900 YILLIK BİR GELENEK OLAN KOYUN YIKAMAYI GERÇEKLEŞTİRDİK”
Öğrencilere sadece eğitim vermekle kalmayıp, aynı zamanda bu gelenekleri de öğretmeyi hedeflediklerini ifade eden BUÜ Veteriner Fakültesi Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hakan Üstüner şunları söyledi:
“Bugün Koyunculuk Ünitesi’nde 800-900 yıllık bir gelenek olan koyun yıkama işlemini gerçekleştirdik. Bunun iki sebebi var. Birincisi, Anadolu’da kırkım öncesi ve sonrası süreçte hayvanların dışkılarının temizlenmesi ve ektoparazitlerin, yani pire ve kenelerin uzaklaştırılmasıdır. Teknolojinin gelişmesiyle bu işlem pompa ve elektrikli cihazlarla yapılabilse de, eski gelenekler kalıcı ve daha etkin sonuçlar elde etmemizi sağlıyor. Hayvanın tamamen suya dalması, ilaçlı solüsyonla her yerinin temizlenmesine olanak tanıyor.”
“GENÇ VETERİNER HEKİM ADAYLARINA ANLATMAYA ÇALIŞIYORUZ”
Koyunun ilk kırkımında alınan tüye “yün”, sonraki kırkımlardaki tüye ise “yapağı” denildiğini belirten Prof. Dr. Üstüner, sözlerine şöyle devam etti:
“Yapağı, geçmişte oldukça değerli bir ürünken, günümüzde pamuk ve elyaf nedeniyle değerini kaybetti. Ancak yapağı hem doğal olması hem de insan üzerindeki statik elektrik yüklerini alması açısından sağlıklı bir giyim malzemesi. Bu geleneği öğrencilerimize aktararak, yapağının temizlenmesi ve sonrasında ister tekstil, ister yalıtım malzemesi olarak değerlendirilmesi için genç jenerasyona anlatmaya çalışıyoruz.”
Prof. Dr. Hakan Üstüner, yapağının tekstilde kullanımının azalmasının onun değerini kaybetmesine neden olduğunu da ekledi:
“Eskiden koyunculukta elde edilen gelirlerin %20’sini yapağı oluşturuyordu, ama bugün bu durum değişti. Bu, koyunculukta yaşanan olumsuz gelişmelerin bir işareti. Biz, bu geleneği sürdürebilmek için çalışıyoruz. Özellikle ektoparazitlerin ortadan kaldırılması, yapağının temizliği ve bu 800 yıllık geleneğin devam etmesi amacıyla çalışmaya devam ediyoruz. Denizli ve Burdur gibi illerde bu yıkama işlemi bir şenlik havasında gerçekleştiriliyor ve ‘Yünüm Böğeti’ adıyla anılıyor. Çobanların koyun sürülerinin suya girmesi, onların güvenini ve çobanın başarısını simgeliyor.”
